بریده‌های کتاب آس و پاس های پاریس و لندن

داستان من در اینجا به پایان می رسد؛ بطور یکه خواندید داستانی عادی است ولی امیدوارم دست کم مانند یک دفتر خاطرات روزانه توجه شما را جلب کرده باشد سرگذشتی که نقل کردم حداقل پیام آور این واقعیت است که اگر بی پول باشید چنین سرنوشت و زندگی در انتظار شما هم خواهد بود. می خواهم روزی دنیا را بیشتر کشف کنم و بشناسم میخواهم مردمانی چون ماریو پدی و بیل را بخوبی و عمیقاً بشناسم و به روحیاتشان آگاه کردم ؛ مایلم بدانم در ژرفای روح ظرفشورها خانه بدوشان و سایر افراد این طبقه از اجتماع چه می‌گذرد تا بحال فقط با حاشیه فقر تماس داشته ام. حال میتوانم به یکی دو نکته ای که در روزهای فقر و نداری به آنها برخورده ام اشاره کنم: دیگر هرگز خانه بدوشان را میگساران بی سر پا و ماقبل گدایان که با دریافت یک پنس ممنون و مرهون می،شوند بحساب نخواهم آورد و هرگز از اینکه اشخاص بیکار فاقد انرژی و تحرک هستند شگفت زده نخواهم شد، مشتری سپاه رستگاری نخواهم ،شد لباسهایم را بگرو نخواهم گذاشت، از گرفتن آگهی هائیکه در خیابانها بدستم می دهند خودداری نخواهم کرد در رستورانهای درجه یک غذا نخواهم خورد. این برنامه آغاز زندگی من پس از تجربیاتی است که در این کتاب حکایت کردم.

وقتی از چنین زندگی ساده ای احساس رضایت زیادی میکردی، درست مثل احساس رضایت یک حیوان سیر بود که توصیف آن برایم سخت است؛چون هیچ نوع زندگی ساده تر و حقیرانه تر از زندگی یک ظرفشویی نیست.

سختی روانی این کار بیشتر از سختی بدنی آن بود

«اگر منظورت نقاشی خیابانی است، خیر چنانچه ذهن آماده باشد ایجاد علاقه دشوار نیست» اما به نظر من فقر و پریشانی حاصله از آن در بیشتر مردم اثردارد. «البته پدی را ببین؛ تنبل و مفت خور که فقط دله دزدی خرده هیزم و نیمسوز از دستش بر می آید این راهی است که اغلب بیکاره ها پیش میگیرند اما شخص تحصیل کرده و کتاب خوانده میتواند در هر وضع و موقعیت نامساعد هم در خود فرو رود و بیندیشد اگر جزو آوارگان و خانه بدوشان باشد. گفتم من مخالف این عقیده هستم، اگر پول کسی را از دستش بگیرند دیگر از آن لحظه وی وجود بمصرف و عاطلي می شود . خير الزاماً اینطور نیست اگر همت داشته باشی همواره به زندگی و روش خود ادامه خواهی داد فقیر یا غنی بودن شرط لازم تفکر نیست. میتوان در همه حال با کتاب و افکار خود سرگرم باشی کافی است بخود تلقین کنی که مغزم آزاد است تا نیروهای پنهانت بکار افتند.»

روزهای نکبت باری داشتیم ، فقط ۶۰ سانتیم برای ما باقی مانده بود ، با این پول نیم کیلو نان و مقداری سیر خریدیم که به نان خود بمالیم . مالیدن سیر بر روی نان این خاصیت را دارد که طعم آن در دهان باقی می ماند و انسان تصور می کند که به تازگی غذا خورده است.

دلیل پاکدامنی اش بزدلی ناشی از گرسنگی بود. اگر فقط دو سه وعده غـذای حسابی در شکمش داشت، جرئت دزدیدن شیر را پیدا میکرد.

بگذار بگویم که یهودی چگونه موجودی است. یک بار در ماه‌های اول جنگ ، ما رهسپار جبهه بودیم شب در یک دهکده ای منزل کردیم . یک یهودی پیر با ریش قرمز ، مانند یهودا اسکاریوت دزدانه و آهسته به طرف من آمد . گفتم: " چه می خواهی ؟" جواب داد: " عالی جناب " یک دختر ۱۷ ساله برایتان آورده ام . از این بابت فقط پنجاه فرانک بدهید . گفتم "متشکرم " او را با خود برگردان نمی خواهم دچار مرض شوم . پیر مرد فریاد زد : مرض؟ جناب سروان هیچ نترسید . او دختر خود من است . این است خصوصیت ملی یهودی آیا به تو گفته ام تف انداختن به روی یک یهودی در ارتش روس یک عمل مکروه است ؟. بلی. زیرا ما معتقدیم که آب دهان افسر روسی با ارزش تر از آن است که به روی یک نفر یهودی انداخته شود...

فقر آن‌ها را از قیدوبند آداب معمول معاشرت رها کرده، همان‌طور که پول آدم‌ها را از قیدوبند کار رها می‌کند .

شبها به آسمان خیره می شوم و نمایش ستارگان را تماشا می کنم ، چون که لازم نیست برای آن پولی بدهم.

برخورد اولیه با چهره کریه فقر پیش آمدی تکان دهنده ست. چه بسا ساعاتی را که درباره فقر فکر و تامل کرده اید - نداری چیزی است که تمام عمر از آن واهمه داشته اید ، و می دانستید که دیر یا زود به سراغتان خواهد آمد . فقر را امری ساده تصور می کردید ، در حالیکه پیچیده و گوناگون است . زشت و بیزار کننده است. آنچه ابتدا از فقر کشف می کنید ، پستی و فرومایگی، تغییر منزلت و موقعیت شخصی ، خستی شدید و بی آبرویی است.

اگر کسی را دیدید که تراکت پخش می‌کند، لطفی که می‌توانید در حقش بکنید این است که یکی از تراکت‌هایش را بگیرید، چون با تمام شدن آن ها مرخص می‌شود.

می شود چنین گفت که آنها به دلیل تنبلی و یا به واسطه تقدیر خود به این نوع زندگی گرفتار شده اند؛ چون یک آدم تنبل به درد کار ظرف شویی نمی خورد ؛ بلکه باید گفت که آنها در تله ای گرفتار شده اند که در آن امکان تفکر وجود ندارد.

بعدها فهمیدم که حساسیت داشتن در کار چقدر ابلهانه است ،چون هتل‌های بزرگ نسبت به کارگرهای خود هیچ استثنا و مهربانی قائل نمی‌شوند.

《اگر حواست جمع باشد، چه فقیر باشی و چه پولدار، می‌توانی یک جور زندگی کنی. فقیر هم که باشی، می‌توانی کتاب ها و افکار خودت را داشته باشی. فقط باید به خودت بگویی "من این‌جا یک مرد آزادم"...》 _با انگشت به پیشانی‌ اش زد _ 《... و دیگر مشکلی نخواهی داشت.》