بریده‌های کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران

اسلام نقطه ی عطفی را در فلسفه رهبری توده ها به میان کشیده بود ؛«شبان» را برای حراست «گله»می دانست،نه گله را برای اطفاء خون آشامی شبان گرگ سیرت.

استعمار سیاسی و اقتصادی آنگاه توفیق حاصل می کند که در استعمار فرهنگی توفیق به دست آورده باشد . بی اعتقاد کردن مردم به فرهنگ خودشان و تاریخ خودشان شرط اصلی این موفقیت است.

در سفینة البحار می‏نویسد: «مغیرة همیشه در مقایسه میان علی و عمر می‌گفت: علی تمایلش و مهربانی‏اش نسبت به موالی[ایرانیان] بیشتر بود و عمر برعکس از آنها خوشش نمی‌آمد.» استاد مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، ص123

فرانتس فانون، نویسنده و جامعه شناسی آفریقایی که در زمینه ی بیداری شعور ملی در میان ملل آفریقایی تحقیقات روانی و جامعه شناسی جالبی کرده است، به همین نتیجه رسیده می رسد که عوامل تاریخ و زبان و سنن و شرایط اقلیمی مشترک در پیدا شدن شعور ملی نقشی لحظه ای دارند نه دائمی.

اشخاصی که به جسد میت و بدن زن حائض یا زنی که تازه وضع حمل کرده- مخصوصاً اگر طفل مرده از او به وجود آمده باشد- دست می‏زدند بایستی در حق آنها تشریفاتی اجرا کنند که بسی خستگی‏آور و پرزحمت بود. استاد مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، ص191 نقل از کریستین سن (مربوط به آداب آیین زرتشت)

اگر در تعیین حدود ملیت ایرانی عنصر آریایی اساس قرار گیرد، نتیجه و حاصلش در آخرین تحلیل، نزدیکی و خویشاوندی با جهان غرب است، و این خویشاوندی و نزدیکی برای خود آثار و تبعاتی در خط مشی ملی و سیاسی ما دارد که عمده ی آن بریدن از همسایگان و ملل اسلامی غیر آریایی و گرایش به سوی اروپا و غرب است. در این صورت، غرب استعمارگر برای ما خودی می شود و اعراب مسلمان نسبت به ما بیگانه. و بعکس، اگر نظام فکری و مسلکی و نهاد های اجتماعی چهارده قرن اخیر را ملاک ملیت خود قرار دهیم، تکلیف و خط مشی دیگری برایمان پیدا می شود، و آن وقت عرب و ترک و هندو و اندونزیایی و چینی مسلمان نسبت به ما خودی و غرب غیرمسلمان بیگانه می شود.

نقش خدا (اهورامزدا) با همان ریش و عصا و یال و کوپال به عنوان یک آرم ملی بر روی تابلو بسیاری از مؤسسات زردشتی در عصر حاضر به چشم می‌خورد و نشانه‏ای از انحطاط فکری دوره ساسانی است. زردشتیان از یک طرف مدعی خداشناسی و توحیدند و «اهورامزدا» را همان «الله» مسلمین که‏ «لاتُدْرِکهُ الْابْصارُ وَ هُوَ یدْرِک الْابْصارَ وَ هُوَ اللَّطیفُ الْخَبیرُ»[3] است معرفی می‌کنند و از طرف دیگر شکل و شمایل برایش میکشند و تاج و ریش و عصا برایش می‌سازند و او را به صورت یک بت نمایش می‌دهند. استاد مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، ص188

چرا در روزگار محرومیتها و چشیدن طعم ظلم و تجاوز و استثمار و استعمار، ملیت به وجود می‌آید؟ زیرا به روزگار گرفتاریها و محرومیتها و ایام فقد عواطف و رحمتها و تلاش و مبارزه برای رهایی از این وضع است که آدمی خود و فطرت و حقیقت خود را کشف می‌کند و ارزشها و فضایل انسانی برای او مطرح می‌گردد. استاد مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، ص32

یکی از نویسندگان پاکستانی نوشته بود: در جنگ ژوئن اعراب و اسرائیل، نیروی مذهبی یعنی صهیونیسم بر نیروی قومیت غلبه کرد. [نه بر اسلام]

این نکته را می‌توانم از طرف خود[ادوارد براون] بگویم که هرچه بیشتر به مطالعه قرآن می‏پردازم و هرچه بیشتر برای درک روح قرآن کوشش می‌کنم بیشتر متوجه قدر و منزلت آن می‌شوم؛ اما بررسی اوستا ملالت‏آور و خستگی افزا و سیرکننده است، مگر آنکه به منظور زبانشناسی و علم الاساطیر و مقاصد تطبیقی دیگر باشد. استاد مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، ص115

بدون شک زردشتیان مقارن ظهور اسلام و همچنین مانویان و مزدکیان ثنوی بوده‌اند و این ثنویت را در دوره‌های بعد از طلوع اسلام نیز حفظ کردند و در دوره اسلام با علمای مسلمین در این زمینه مباحثه می‌کردند و از آن دفاع می‏نمودند. تنها در نیم قرن اخیر است که زردشتیان دعوی توحید دارند و گذشته خود را یکباره انکار می‌کنند.

که دراز است ره مقصد و من نو سفرم...

علم و دین و فلسفه وطن ندارد ، همه جایی و همگانی است.

«در کتاب «وندیداد» شرح مبسوطی راجع به آب و تأثیر آن در تطهیر مندرج است. فقط چیزی که در تطهیر مؤثرتر از آب محسوب می‌شد بول گاو بود.» استاد مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، ص192 نقل از کریستین سن کتاب وندیداد که بخشی از اوستاست که تقریبا احکام زرتشت است. توجه کنید مال دوره ساسانیان هست این مسئله

در دوره ساسانیان، آتش دختر خدا شناخته می‌شود.

نظر به اینکه غالباً کسانی که در مسائل مشترک اسلام و ایران قلمفرسایی کرده اند یا اطلاع کافی نداشته اند یا انگیزه ای غیر از تحقیق محرک آن ها بوده است، این مسائل با همه ی زمینه ی روشنی که دارد درست طرح نشده است. ما هر چه بیشتر در این زمینه مطالعه کردیم بیشتر به این نکته برخوردیم که مسائل مشترک اسلام و ایران، هم برای اسلام افتخار آمیز است هم برای ایران؛ برای اسلام به عنوان یک دین که به حکم محتوای غنی خود ملتی باهوش و متمدن و صاحب فرهنگ را شیفته ی خویش ساخته است، و برای ایران به عنوان یک ملت که به حکم روح حقیقتخواه و بی تعصب و فرهنگ دوست خود بیش از هر ملت دیگر در برابر حقیقت خضوع کرده و در راهش فداکاری نموده است.

می‌گویند علت اینکه مرحوم سیدجمال الدین اسدآبادی ملیت خود را مخفی می‌کرد این بود که نمی‌خواست خود را به یک ملت معین وابسته معرفی کند و احیاناً بهانه‏ای به دست استعمارچیان بدهد و احساسات دیگران را علیه خود برانگیزد. استاد مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، ص50