سلول شماره ۱۷ را همان روزهای اول نمایشگاه خریدم و دو روزه خواندم. کتاب خوش‌خوان، روان و جذاب نوشته شده بود.

داستان درباره دختری به نام سدنا است که سال‌ها پیش توسط نیروهای شیطانی به همراه ۳ نوزاد دیگر، از زمین دزدیده شده است و به فضا آمده است. سدنا که حالا در سن نوجوانی است، به دنبال پیدا کردن پاسخ سوال‌هایش، به زمین علاقه‌مند شده و می‌خواهد هرطور شده به زمین برگردد. اما در این مسیر دچار مشکلاتی می‌شود و با حوادث متنوعی دست و پنجه نرم می‌کند.

اولین نکته قابل توجه‌، که کتاب را برای مخاطب نوجوان جذاب می‌کند، شخصیت‌پردازی درجه یک شخصیت اصلی، یعنی سدنا است. او لحن نوجوانانه‌ای دارد، مدل یک نوجوان فکر می‌کند، احساساتش مشابه یک نوجوان است و درست مثل یک نوجوان سردرگم است. داشتن سوال، و تلاش برای پیدا کردن جواب، شخصیت سدنا را بیشتر شبیه یک نوجوان کرده است. سدنا مثل همه نوجوا‌ن‌ها دنبال ساختن هویت خودش است و برای همین می‌خواهد به زمین یعنی زادگاهش برگردد. این شخصیت‌پردازی خوب، نشان از شناخت دقیق و کامل نویسنده از نوجوان امروزی دارد.

اگرچه حوادث داستان می‌توانست بیشتر از این‌ها باشد، اما حادثه‌های مطرح شده در کتاب، به خوبی پرداخته شده‌اند و درون مایه اصلی داستان یعنی نقش منجی به خوبی در خلال این حوادث نشان داده شده است.

اینجاست که نقطه درخشان کتاب خودش را نشان می‌دهد؛ تبیین مفهوم منجی برای مخاطب نوجوان امروزی با یک سوژه به روز و در یک ژانر پرطرفدار. این رویکرد نو به مفهوم منجی و پرداخت غیرمستقیم به آن، در بازار کتاب‌های مذهبی کم‌نظیر است.

من معتقدم، در کنار برخی اشکالات جزئی، نتیجه کار، یک اثر خوب و تکنیکی شده است که با خیال راحت می‌توان آن را به نوجوان ۱۲ تا ۱۶ ساله پیشنهاد کرد.

      

        سه‌گانه دوغدو پر است از افسانه و موجودات افسانه‌ای. فاطمه سرمشقی با خلق شخصیت دوغدو وارد دنیای افسانه‌های ایرانی و فرانسوی شده است. دوغدو دختری است که در فرانسه به دنیا آمده است. او پدری ایرانی  و مادری ایرانی-فرانسوی دارد و آنها را همان اول داستان از دست می‌دهد. او که بعد از مرگ پدر و مادرش به ایران می‌آید و پیش مادربزرگ ایرانی‌اش می‌ماند، درگیر ماجراهایی می‌شود که پر از شخصیت‌های افسانه‌ای است؛ از جن و غول ایرانی گرفته تا خون‌آشام و تاراسک خارجی! توی هر جلد، دوغدو با مشکلی مواجه است که به تنهایی باید حلش کند. گره‌گشایی داستان‌ها، با کمک از شخصیت‌های واحدی صورت می‌گیرد که در هر سه جلد حضور دارند و نقش جادو در داستان اساسی و پررنگ است. داستان‌ها کشش خوبی دارند و خواننده را برای کشف پایان همراه می‌کنند. 
به عنوان یک بزرگسال از کتاب چیزهای زیادی گرفتم. با بسیاری از رسم و رسوم‌های خیلی قدیمی ایرانی آشنا شدم و همراه شخصیت دوغدو ترس و نگرانی را تجربه کردم. اما به عنوان یک کودک، نمی‌دانم این تعداد اسم‌های افسانه‌ای و پیوند این همه خرده داستان با داستان اصلی، چقدر قابل فهم است. خرده داستان‌هایی است که لابه‌لای داستان اصلی گنجانده شده‌اند، ممکن است خواننده را گیج کند. خصوصا خواننده‌ی کم سن و سال، که به اندازه نویسنده با افسانه‌ها آشنایی ندارد و از هرکدام ردپایی در داستان می‌بیند. تعدد شخصیت‌های افسانه‌ای هم، شاید خط سیر ماجرا را کمرنگ کند و در بعضی قسمت‌ها خواننده‌ی کودک، متوجه نشود چی به چی شده است!


      

        ماتیلدا دختری است که عاشقش می شوید‌. او استعداد سرشاری دارد، مهربان است و متواضع. معلم او خانم هانی استعداد او را کشف می کند و او خیلی زود می‌تواند وضعیت مدرسه‌اش را از این رو به آن رو کند.
کتاب همراه با خلق شخصیت‌های منحصر به فرد، با اتفاقات خارق‌العاده‌ای همراه شده که قلم پخته و گیرای رولددال آن‌ها را باورپذیر کرده است. در تمام طول داستان به این فکر می‌کردم که چطور می شود این‌طور واقعی نوشت؟ این‌طور واقعی همه چیز را راست و ریست کرد و یک کتاب کودکانه نوشت؟

      

        کتاب کوتاه، سرراست و کودکانه است.
تصاویر زیبا و زنده، به جذابیت داستان کمک می‌کنند.
پایان کتاب هم غافلگیر کننده و اثرگذار است و البته می‌تواند زمینه‌ساز گفت و گو با کودک درباره مضمون داستان باشد.
نقطه‌ی ضعف داستان، بیان مضمون داستان است. نویسنده یکی دوبار در طول داستان به زودباور بودن خرس اشاره می‌کند.  اگرچه پایان باز کتاب و نتیجه‌گیری نکردن، در کنار این اشاره، از مستقیم‌ بودن آن کاسته است. 
      

        حومه‌ی سکوت را به سختی تمام کردم!
بارها در میانه‌ی خواندن، تصمیم گرفتم این عذاب را تمام کنم و کتاب را نصفه نیمه کنار بگذارم؛ اما صبر کردم. صبر کردم تا شاید در صفحه‌های پیش‌رو، ورق بگردد و چیزی جذبم کند. اما نشد! کتاب پر از اشکال بود. قلم گیرا نبود.

ژانر فانتزی، بخاطر آن‌که در قلمرو خیال و خلاقیت است، دست نویسنده را برای تاختن حسابی باز می‌گذارد. ساختن تصاویر خاص، فضاهای عجیب، آدم‌های متفاوت و اتفاقات جادویی اصلا برگ برنده‌ی این ژانر است!
 نویسنده کتاب اما، به جای استفاده از خلاقیت و قوه‌ی تخیل خودش، از خیال و خلاقیت رولینگ و رمان هری‌پاتر بهره برده بود. فضاسازی، شخصیت‌ها و خیلی از فاکتورهای اصلی رمان کپی شده از رمان هری‌پاتر بود. این البته بخشی از ایرادات این کتاب است! از جمله اشکالات کتاب وجود نام‌ها و تقویم کاملا ایرانی در عین وجود فضا و ساختمان‌ها و لباس‌های کاملا غیرایرانی‌ است. تضادی که بشدت اذیت کننده بود و فضای داستان را مصنوعی کرده بود. دیالوگ‌های کلیشه‌ای، اتفاقات قابل پیش‌بینی و... از دیگر ضعف‌های این رمان هستند. البته که اگر نویسنده چیزی برای کشف کردن گذاشته بود، تعلیقی در داستان کاشته بود، شاید این ضعف‌ها قابل چشم‌پوشی بود و رضایت خواننده جلب می‌شد. اما دریغ از تحریک حس کنجکاوی. دریغ از غافلگیری؛ سرتاسر داستان پر بود از  وقایع خسته کننده و اتفاقات روزمره شخصیت‌ها. توضیحات اضافی که اگر از داستان حذف می‌شدند اتفافی نمی‌افتاد. وقایعی که نه به شخصیت‌پردازی کمک کرده بودند نه به پیش‌بردن ماجرای داستان. توضیح صبحانه خوردن شخصیت اصلی و جر وبحث‌های کلیشه‌اش با شخصیت‌های دیگر!
و ضربه نهایی، پایان‌بندی جلد ۱ بود! رها کردن خواننده در حاله‌ای از ابهام، برای جذب او به خواندن جلد۲ که حقیقتا منسوخ‌ترین شگرد برای جذب مخاطب است.

در نهایت، از ۱۰ نمره‌ی ۱ را به این رمان می‌دهم. 
      

        ماجرای کتاب درباره چیست؟
ماجرا درباره‌ی بزرگترین دغدغه‌ی بچه‌های دبستانی است: «چرا مامان و بابا به حرف‌های من گوش نمی‌دهند و با من مخالفت می‌کنند؟!»
لنا به عنوان شخصیت اصلی داستان دنبال راه‌حل مشکلش می‌گردد و داستان کتاب، روایت راه‌حل لنا و چالش‌های او در این بین است.
دغدغه‌های لنا، نوع نگاهش، راه‌حلش و در نهایت مواجهه‌ی او با مشکلاتش کاملا کودکانه بوده و نشان از توانایی نویسنده در دیدن دنیا از دریچه‌ی نگاه کودکان دارد. گره‌های داستان به خوبی ایجاد و درنهایت باز شدند. منطق داستان مبتنی بر جادو و فانتزی بوده و البته این فانتزی خوب توی داستان نشسته است.