خواندن کتاب «شط بویز» تجربه‌ی منحصر به فردی برایم بود. به شدت با داستان این گروه موسیقی ارتباط برقرار کردم، تا حدی که آن را به بسیاری از دوستانم معرفی کردم و تا مدت‌ها تحت تأثیر فضای کتاب بودم.

اما بعد از مدتی و با گفتگو با دوستانم، متوجه نکته‌ای شدم که کمی آزارم داد. روی جلد کتاب عنوان «گزارش» نوشته شده بود، در حالی که در شناسنامه‌ی آن، اثر به عنوان «داستان فارسی» طبقه‌بندی شده بود. این تناقض برایم گیج‌کننده بود، چرا که من کتاب را بر اساس واقعیت و گزارشی از یک گروه موسیقی قدیمی و فراموش‌شده می‌پنداشتم. حالا می‌دانم که تمام آنچه خوانده بودم، تنها حاصل تخیل نویسنده، کریم نیکو نظر، بوده است.

این کشف کمی ناامیدم کرد، به خصوص از این بابت که کتاب را با تأکید بر واقعی بودنش به دیگران معرفی کرده بودم.
        

          اگر شانزده سالم بود و این کتاب را می‌خواندم دیوانه می‌شدم. ماجرا فقط یک روایت مستندِ هیجان‌انگیز از زندگی چهار مرد که عضو یک گروه موسیقی بوده‌اند نیست؛ کتابی است که آدم را جوان می‌کند و اضطرابهای سالهای دوری را به یاد می‌آورَد که «وظیفه» و «آرمان» معنا داشتند؛ سالهای تنهایی و پرتناقضِ آن وقت‌ها که روح انسان نوجوان بود. شاید اِلمان موسیقی اینها را متبادر می‌کند، چراکه صحبت از موسیقی راک است و حال و هوای اعتراض‌آمیز و شورانگیزش، اما خودِ روایت به قدری پرکشش است که همگی‌مان را تبدیل به هواداران این گروه موسیقی و خواننده‌ی اصلی آن می‌کند. انسان می‌تواند به اندازه‌ی خواننده‌ی اصلی این گروه گمنام بلندطبع زندگی کند (از نظر وفاداری به اصول شخصی‌اش) و حتی نامی از او در بایگانی‌ها هم به سختی پیدا شود - البته این عصر ماست که بزرگواری یک «نام» را با تابلوهای نئون و بوق و کرنا تعریف می‌کند، حال آنکه پرویز شاکری هزار اسم مستعار داشت و هیچکدامشان کم‌اهمیت‌تر از نام واقعی‌اش نبودند. به هر حال این فکر در طول کتاب رهایتان نمی‌کند که چطور نبوغی از این جنس همینقدر بی‌ادعا می‌آید و جلوه‌گری می‌کند و برای ابد از یاد می‌رود، آن هم در حالیکه داستانهایی به مراتب پیش‌پا‌افتاده‌تر از آدمهایی به مراتب کم‌قدرتر تبدیل به اسطوره شده‌اند. 
حسرت گوش دادن به آهنگ‌هاشان شبها خواب از چشمم می‌گیرد. به عنوان کسی که هیچ سواد موسیقیایی ندارد و تنها شدیداً تحت تاثیر موسیقی قرار می‌گیرد، بعد از خواندن این کتاب احساس می‌کنم اگر روزی نرسد که آهنگهاشان را بشنوم انگار بخشی از زندگیم را به جا نیاورده‌ام، ولی در عین حال می‌دانم که این هیجان و اضطرابی که در دلم افتاده، و این احساس که انگار الان با دانستن تمام چیزهایی که بر «شط‌بویز» گذشته رسالتی پیدا کرده‌ام، در اثر فرسودگیِ روزها از یادم می‌رود، درست مثل آرمان‌ها و عهدهایی که آن روزها با خودمان بسته بودیم، و درست برخلاف پرویز شاکری که تا آخر پای آنها ماند و از یاد نبُرد. 
        

          درباره‌ی کتاب:
کتاب شبیه گزارشی‌ست مستند درباره یک گروه موسیقی در آبادانِ پبش از انقلاب؛ شط بویز یا اُپاتان.
تا پایان کتاب نمی‌فهمیم قصه واقعی‌ست یا یک تخیّل که با رخدادهایی واقعی در تاریخ آمیخته شده‌است؛ رخدادهایی چون اعتراضات شرکت نفت، فعالیت‌های گروه‌های چپ، آتش سوزی سینما رکس، انقلاب ۵۷، فاجعه‌ی متروپل و ...
کتاب روایتی‌ست از زبان نویسنده. او به کنکاش در زیست و سرنوشت چهار عضو گروه شط‌بویز می‌پردازد و توی مدارک شرکت نفت و ساواک و روایت‌های آدم‌ها به دنبال هر سرنخ و ردپایی از این چهار نفر می‌رود و هر کجا را نگاه می‌کند ردِّ خونی را می‌بیند؛ تا جایی که جان خودش هم به خطر می‌افتد. او می‌گردد و تکّه‌هایی از هر آن‌چه می‌یابد را به هم متصل می‌کند تا بفهمد بوی خون و ردِّ خون از کجاست.
|
کتاب از عینک من!
راستش کتاب آن‌قدرها که انتظارش را داشتم به دلم ننشست. با این که روایت آن هیجان‌انگیز است و کشش خوبی دارد و مدام یک سوال به دیوارِ کله‌ی آدم می‌آویزد، امّا برایم خوش‌خوان نبود؛ چون من از این سبک روایت که پر از گزارش‌های گسسته‌ است و نام‌های بسیاری درآن‌ها وجود دارند که لزوما کمک خاصی به قصه نمی‌کنند خوشم نمی‌آید. حالا شاید هم این نام‌ها در نظر من زیاده بوده‌اند!
یک بار هم به محمد گفتم قلم نویسنده مرا یاد مصطفی مستور می‌اندازد. 
به نظرم قصه برایم جالب بود ولی سبک کتاب نه.
|
کتاب را بخوانیم یا نه؟!
به نظرم کتابی‌ست که بشود دست کم یک بار آن را خواند؛ به خصوص آن که گره خورده به آبادان و اتفاقات گذشته در آن است. همین برای من کافی بود تا به کتاب متصل‌ بمانم و تا ته بخوانمش.
اگر کتاب‌هایی معمایی و روایی (روایت چند زندگی که همگی به یک ماجرا دوخته شده‌اند) را دوست دارید، قطعا ااز این کتاب لذّت خواهید برد.
        

          ما با یک کتاب مستند جذاب مواجهیم. احتمالا همه وقایع واقعی نیست  اما حقایقی را در بر دارد. ماجرا از یک فیلم شروع می‌شود. یک فیلم قدیمی که در آن جان لنون، خواننده معروف انگلیسی از یک گروه موسیقی در آبادان تعریف می‌کند.
نویسنده از اینجا شروع می‌کند و دنبال آن گروه و افرادش می‌گردد تا ما را به آبادان دهه چهل و پنجاه ببرد. در دل مردم و گروه‌های مبارز آن زمان و درگیر حوادثی جذاب در آبادان زمان حال.
بیشترش را بخوانید تا لذت ببرید.