کل کتاب شبیه چیزاییه که یه آدم خیلی باهوش خیلی مست نصفه شب بلغور می‌کنه. قطعاً کتاب جالبیه، و خیلی خوب نوشته شده، اما نمی‌دونم غیر از اون چه حسی نسبت بهش داشته باشم. ضمن این که بسیار هم جنسیت‌زده است ولی فکر کنم انتظار دیگه‌ای هم نباید داشت.
        

          اگر دنبال رمان‌هایی با رنگ و بوی فلسفی هستید که به مضامین عشق و مرگ و روابط میان انسان‌ها بپردازد، کارهای کوندرا را از دست ندهید. میلان کوندرا در دهه‌ی هفتاد در ایران مشهور شد و هنوز خیلی از کارهایش مثل بار هستی (نشر قطره)، جاودانگی (نشر علم)، زندگی جای دیگری است (نشر نو) در ایران پرطرفدارند. کوندرا با چنان ظرافت و نکته‌سنجی عمیقی در مضامین رمان‌ها و داستان‌هایش کندوکاو می‌کند که گاهی منتقدان وسوسه می‌شوند کارهای او را فلسفی بنامند.


ماه‌نامه‌ی شهر کتاب، شماره‌ی هشتم، سال 1395.
        

          داستان کند ولی پر از ایده های زیبا
        

          اگر بخوام درون مایه ی این رمان و  حتی بیشتر رمان های مدرن رو بنویسم باید از متن همین کتاب استفاده کنم که میگه :  اتفاقات فرعی و آدم هلی فرعی  میتونن  به اتفاقات اصلی تبدیل بشن .

 تمام شخصیت ها و اتفاقات این کتاب فرعی هستند اما به مرور زمان نه تنها یک کل اصلی رو بوجود میارن بلکه خودشان هم  تک تک  ، هویت شخصیت های اصلی رو به خودشون میگیرن و حتی به جاودانگی برسن و این نه فقط در رمان بلکه در سراسر زندگی و هستی امکان پذیره . 

با تمام خوبیها به پای بار هستی نمیرسه اما کتاب جالبیست اما نه جادوانه در ذهن و تاریخ ادبیات ‌ . 
        

          هر کتابی از کوندرا بخونم اینو مینویسم که فقط میلان کوندرا می‌تونه یه سری افراد بی ربط رو در اتفاقاتی به نظر بی ربط کنار هم ردیف کنه و لابه‌لای اون نظرات خودش راجع به خیلی چیزها مثل ازدواج، رابطه، انسان، میل به جاودانگی و ... رو بیان کنه و ما بشینیم با اشتیاق اون‌ها رو بخونیم اما بعد از پایان نتونیم بگیم داستان این کتاب دقیقا چی بود، چرا؟ چون خود کوندرا میگه: «اصل مطلب در یک رمان فقط از طریق همان رمان قابل انتقال است؛ بنابراین اقتباس ها نمی‌توانند چیزی به جز حواشی را انتقال دهند. اگر هنوز هم کسی پیدا می‌شود که بخواهد از مفاهیم رمان خود محافظت کند باید آن را طوری بنویسد که قابل اقتباس نباشد؛ به عبارت دیگر باید آن را طوری بنویسد که قابل بازگو کردن نباشد.» اما در مجموع داستان با خود کوندرا و دیدن یک حرکت از یک زن شروع میشه، اون زن میشه نقش اصلی داستان، اگنس، بعد پدر، خواهر، همسر و دخترش وارد میشن اما اینها تنها افراد حاضر نیستند و افراد دیگه‌ای از جمله گوته هم نقشی بازی میکنند، و در نهایت رمان با خود کوندرا در مکان شروع خاتمه پیدا می‌کنه. اثری پر از حرف و جذاب.ه
        

          قهرمان اصلی کتاب از حرکت دست پیرزنی ساخته می شود که در استخر مشغول تعلیم شناست ،وقتی بیرون می آید برای مربی اش دست تکان می دهد  و ازهمین حرکت است که  شخصیت خیالی اگنس در ذهن نویسنده شکل می گیرد و به تبع اون در طول کتاب به داستان شخصیت هایی که مستقیم یا غیر مستقیم ،به اگنس مربوط هستند، پرداخته می شود.

کتاب ،حاوی مفاهیم  فلسفی ،روانشناختی و سیاسی زیادی است که گاهی اوقات انقدر گیج کننده می شد که مجبور میشدم یه صفحه رو دو بار بخونم یا حتی از سر بعضی از اون ها که پیچیده تر بود، بگذرم.یه جوری بود انگار کوندرا می خواست تمام افکار و عقیده ها و عقده هاش رو تو این کتاب بگنجونه که عاقبتش هم تبدیل شده بود به کتابی نه چندان دلچسب و کسل کننده که خواننده رو به زور دنبال خودش می کشونه 
من به کوندار ارادت خاصی دارم و همیشه از خوندن نوشته هاش لذت می برم ولی باید بگم که این کتاب دیگه یه مقدار زیاده روی بود ،داستان انسجام خاصی نداشت و دائما از یه داستان به یه داستان دیگه و از یه شخصیت به یه شخصیت دیگه تغییر میکرد. 
بخش هایی از کتاب 
وقتی که دیگر دلواپس آن نباشیم که در چشم محبوبمان چگونه دیده شویم معنایش این است که دیگر عاشق نیستیم
***
هیچ چیز بیشتر از آوردن دلیل برای توجیه بی فکری به کوشش فکری نیاز ندارد
***
زشتی جنگ در این است: نزدیکی خون ریخته دو طرف،مجاورت شهوانی دو سرباز،که چشم در چشم هم،یکدیگر را با سر نیزه می درند
***
بی نهایت جای خوشوقتی است که تا به حال جنگ ها را فقط مردها اداره کرده اند . اگر زن ها می جنگیدند چنان در بی رحمی پایدار بودند که روی سیاره ما حتی یک موجود بشر باقی نمی ماند
        

          جاودانگی

– نام رمانت چیست؟
– سبکی تحمل‌ناپذیر هستی.
– فکر می‌کنم قبلا کسی آن را نوشته است.
– خودم نوشتم! اما آن موقع درباره‌ی عنوان کتاب اشتباه کردم. گمان می‌کنم آن عنوان، متعلق به رمانی است که الان دارم می‌نویسم.
«اگر شخصی هنوز آنقدر دیوانه باشد که این روزها بخواهد داستان بنویسد و بخواهد آن‌ها را در امان نگه دارد باید رمانش را طوری بنویسد که نتوان آن را بازگو کرد.»

نه اشتباه نکنید! این بخشی از اعترافات نویسنده‌ی مورد نظر ما نیست، بلکه این سخنرانی خود اوست در فصلی از «جاودانگی» با یکی از شخصیت‌های رمانش (که نگران ملال‌آور شدن رمان نویسنده‌اش است!) سر میزی نشسته و مرغابی می‌خورد و از رمانش حرف می‌زند: «وقتی تو این مرغابی را می‌خوری آیا دچار ملال می‌شوی؟ برعکس می‌خواهی که این مرغابی هر چه آرام‌تر وارد بدنت بشود و مزه‌اش هرگز به پایان نرسد. رمان نباید شبیه مسابقه‌ی دوچرخه‌سواری بشود. من منتظر فصل ششم کتاب هستم. یک شخصیت جدید وارد رمان می‌شود و در همان بخش بدون آنکه اثری از خود برجای بگذارد ناپدید می‌شود. من این شخصیت را به همین دلیل دوست دارم.» برای خواندن ادامه‌ی این جملات به قسمت اول این متن مراجعه کنید.
کوندرا با حضور خود در رمان مانند آیینه‌ای عمل می‌کند که در آن موقعیت قهرمانان و شخصیت‌های داستان را انعکاس می‌دهد. قهرمانانی که هر یک از مفهومی فراتر از خودشان متولد می‌شوند و کوندرا همچون خدایی شاعر، لحظه‌ی آفرینش آن‌ها را می‌سراید و در هر فصلی از این آفرینش، حرکت آهسته‌ی دست و بازویی را می‌بینیم که با عشوه‌گری عجیبی ما را با زندگی فرامی‌خواند. تکراری اغواگرانه و جاودانه!
تجربه و شوخ‌طبعی دو شاهرگ اصلی این رمان‌اند و بازی و نقاشی و موسیقی و عشق و رابطه‌ی جنسی و تاریخ درون این رگ‌ها به گردش درآمده‌اند.
نویسنده و راوی جاودانگی، تمامی این  مضامین و مفاهیم را در هفت فصل ترسیم کرده است. شخصیت‌ها و اتفاقاتی که به ظاهر جدای از هم هستند اما در واقع ارتباط تنگاتنگی باهم دارند. هفت فصل موازی و غیرخطی، با جزییاتی چنان تنظیم‌شده که در نهایت به «معنای جهان» ختم می‌شوند.
        

          فقط زندگی در جهانی را تصور کن که در آن آیینه نباشد. تو درباره ی صورتت خیالبافی می کنی و تصورت این است که صورتت بازتاب آن چیزی است که در درون تو است.
و بعد وقتی چهل ساله شدی، کسی برای اولین بار آیینه ای در برابرت می گیرد. وحشت خودت را مجسم کن!
تو صورت یک بیگانه را خواهی دید و به روشنی به چیزی پی خواهی برد که قادر به پذیرفتنش نیستی: صورتِ تو، خودِ تو نیست.
        

          ترکیبی زیبا از درام، فلسفه و غافلگیری هایی که ابتدا انسان را جذب روزمرگی های مشابه می کند، سپس مجاب به ساعت ها و یا حتی روز ها تأمل می شویم تا تلاشی برای درک عمق همان روزمرگی ها کرده باشیم... سپس در جای جای داستان، با غافلگیری هایی مواجه می شویم که خواننده را بیش از پیش خواستار ادامه دادن و تکرار این روال می کند. گویی که نفسی تازه کرده و دوباره به قصد ترکیب شدن با جزئیات داستان، خواندن  صفحات را آغاز می کند.