می تواند دشوار ترین رمانی باشد که در دست گرفته اید اما این دشواری از شیرینی و شاهکار بودن آن نمی کاهد. اوبرتو اکو بار دیگر خواننده را در دریایی از  اطلاعات وسیع خود در زمینه علوم خفیه ، فلسفه ، تاریخ ، قرون وسطی ، فناوری ، ادیان ،فیزیک، نجوم ، نشانه شناسی و... غرق می کند و این می تواند برای کسی که با قلم وی آشنایی کافی ندارد کمی خسته کننده باشد اما اگر خواننده کمی دقت و حوصله به خرج بدهد و با سیر داستان پیش برود به عظمت این اثر پی خواهد برد تا جایی که پایین گذاشتن کتاب تبدیل به امری محال می شود.
        

          نمودی از نگاه واگرا، ذهن متفنّن و مطالعات گسترده‌ی نویسنده. یک هجو درون‌فرهنگی برای عرفان‌های نوظهور غربی و شاید حتّی نهاد دینی.
        

          آونگ فوکو یکی از رمان‌های پیچیده‌ای است که با ترکیب مفاهیم و عناصر گوناگون مانند علوم غریبه؛ فرقه‌ها و آداب و سلوک مردمان در این فرقه‌ها و فیزیک و نجوم و تاریخ و دیگر مضامین به گونه‌ای رازآلود خواننده را به اعماق داستان می‌برد.
ممکن است رمان با پیچیدگی‌هایی که دارد باب میل همگان نباشد اما بی شک برای خوانندگان حرفه‌ای رمان کتابی بی‌نظیر است.
        

          اومبرتو اکو را قبل از اینکه سال گذشته به رحمت خدا برود، عالم‌ترین آدم روی کره‌ی خاکی می‌دانستند. با‌این‌حال، اکو یک قصه‌گوی قهار است و با‌این‌که در رمان‌هایش غالباً به زمان‌های قدیم سفر می‌کند و پای فلسفه و نظریه را هم وسط می‌کشد، چنان شما را درگیر داستان‌هایش می‌کند که تا مدت‌ها اسیر جهان داستان‌هایش می‌مانید. نشر روزنه همت کرده و چند رمان مهم اکو را به فارسی منتشر کرده است، از جمله مشهورترین رمانش «آنک نام گل» که قبلاً به نام «نام گل سرخ» در ایران چاپ شده بود و این بار با ترجمه‌ی گیراتر و پاکیزه‌تر رضا علیزاده منتشر می‌شود. از کارهای دیگرش: گورستان پراگ، آونگ فوکو، بائودولینو. 


ماه‌نامه‌ی شهر کتاب، شماره‌ی هشتم، سال ۱۳۹۵.
        

          هنوز باورم نمیشه تمومش کردم، آونگ فوکو، کتابی سخت‌خوان که هم زیبا تموم میشه و هم عصبانی‌کننده؛ نمیدونی این‌ همه خوندی که نتیجه این باشه؟ نتیجه خوب و درست و منطقیه اما میگی این همه خوندم که خلافش رو نتیجه بگیره؟
نمیدونم چی باید گفت، کتابی که مشخصه خیلی دقیقه، خیلی اطلاعات گسترده‌ای داره اما اگر یک لیسانس، فوق لیسانس یا حتی بیش‌تر از فلسفه الهیات نداشته باشی به سختی ۲۰ درصدش رو متوجه میشی
        

          «آنک نام گل» اولین کتابی بود که از آقای اکو خوندم و اینقدر دوستش داشتم که بدون معطلی دو تا کتاب دیگهٔ صوتی‌شده از نویسنده رو گذاشتم تو صف انتظار!

ولی، تجربهٔ این کتاب اصلا و ابدا به تجربهٔ آنک شباهت نداشت...

🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅

کتاب با صحنه‌ای شروع میشه که تا چند درصد پایانی دوباره بهش برنمی‌گردیم. در نتیجه، یه جورایی از همون ابتدای داستان پایانش مشخصه و قراره تو این چند صد صفحه بفهمیم چنین صحنه‌ای چطور رقم می‌خوره...

قضیه اینجاست که سه تا ویراستار یه انتشارات، که تصمیم گرفته کتاب‌هایی مربوط به علوم خفیه چاپ کنه، برای شوخی شروع می‌کنن به تفسیر یه پیام رمزی تا طرح بزرگی رو که فرقه‌های پنهانی متعدد، از جمله معبدی‌ها، قرن‌ها برای تسلط بر دنیا به دنبالش بودن کشف کنن.
ولی متأسفانه همه چیز شوخی‌شوخی جدی می‌شه و انگار این طرح اختراعی که برای این‌ها یه جوک بوده برای بعضی‌ها واقعیه...

🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅

خب، بارها تو گزارش پیشرفتم گفتم که چقدر هیچی از این کتاب نمی‌فهمم!

اولش فکر کردم مشکل از صوتی گوش دادنه و بنابراین، سعی کردم یه نگاهی هم به متنش داشتم. ولی وقتی دیدم از متنش هم چیزی نمی‌فهمم، دیگه به همون صوتی بسنده کردم 🚶🏻‍♀️

جالبه که اول هر فصل، نویسنده برش‌هایی رو از کتاب‌های مختلف آورده که گویا تو نسخهٔ اصلی بعضی از این‌ها به لاتین هستن.
اینجا ولی تمام این برش‌ها به فارسی ترجمه شدن و با این حال بهتون می‌گم که اگر لاتین هم بودن برای من فرقی نمی‌کرد 😅 چون از بیشترشون اصلا سر درنمی‌آوردم و نمی‌فهمیدم اساسا چه ربطی به محتویات اون فصل دارن! (این موضوع تو آنک نام گل هم بود، یعنی اونجا هم آقای علیزاده تیکه‌های لاتین رو به فارسی برگردونده بود که البته تو این مورد خیلی به فهم متن کمک می‌کرد).

مسئله اینجاست که این کتاب پره از نمادها و ارجاعات به چیزهایی که من هیچی ازشون نمی‌دونم. 
اینطوری بیشتر کتاب برای من یه سری جملهٔ نامفهوم بود که بعضی جاها انگار به صورت تصادفی کنار هم چیده شده بودن...

البته اون قسمت‌هایی که کتاب بیشتر از پرداختن به فرقه‌ها و نمادها، کمی داستانی می‌شد و به ماجرای شخصیت‌ها می‌پرداخت باز یه مقدار قابل فهم‌تر بود، ولی فقط یه مقدار!

برای همین کلا برام سواله چه کسایی می‌تونن بگن بیشتر از ۵۰ درصد این کتاب رو متوجه شدن؟ چون به نظرم برای یه کتاب‌خون عادی که روی حداقل نصف ادبیات علوم خفیه مسلط نباشه و یه دانش خوبی از تاریخ اروپا نداشته باشه، این کتاب واقعا نامفهومه...

با این اوصاف شاید اصلا قضاوت در مورد این کتاب و امتیاز دادن بهش توسط من کار درستی نباشه....
ولی به هر حال یه امتیازی بهش دادم، امتیاز یه کتابخون عادی بدون مطالعات گسترده از تاریخچهٔ فرق مسیحی و یهودی و مسلمان و فراماسون و غیره و غیره!

🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅

همچنین نمی‌دونم می‌تونم در مورد شخصیت‌ها قضاوتی داشته باشم؟ با توجه به اینکه حس می‌کنم لابد کلی زوایای پنهان در تار و پود هر کدوم وجود داشته که قاعدتا من بهش پی نبردم؟

مثل شخصیت‌های زن کتاب که یکی اون‌قدر به صورت عادی هوس‌باز و دمدمی‌مزاج بود که جدا از درکش عاجز بودم (و از درک عاشق بی‌بخارش) و یکی مظهر خرد و خانواده و زایش و زندگی...

و یا شخصیت‌های اصلی که یکی دین‌دار بود و اون یکی روشنفکری که پوچی این حرکت‌های رازآلود رو‌ به سخره می‌گیره و سومی که اصلا نمی‌دونه تو این دنیا دقیقا دنبال چه چیزی می‌گرده... (همون عاشق بی‌بخار!)

فقط در این حد بگم که صحنه‌های آخر در کنسرواتوار پاریس، که رسماً تجمعی بود از همهٔ شخصیت‌ها، به نظرم واقعا مضحک اومد و اون تحلیل‌های آخر در پوچ بودن همهٔ این حرف‌ها، جدا به این صحنهٔ عجیب و غریب نمی‌چسبید...

کلا هم اونقدری با رمان ارتباط برقرار نکردم که از پایان شخصیت‌ها غصه بخورم، با این حال شاید بازم دلم می‌خواست قضیه بهتر از این‌ها تموم بشه، با این پوچی محتوم. 
البته شاید هم بشه گفت پوچی از جنبه‌ای و زندگی از جنبهٔ دیگه...

🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅

در نهایت، همون‌طور که گفتم من آنک نام گل رو واقعا دوست داشتم. با اینکه اونجا هم کلی بحث‌های فلسفی و الهیاتی داشتیم ولی می‌تونستم بیشتر این بحث‌ها رو بفهمم و حتی ازشون لذت ببرم و مهم‌تر اینکه شخصیت‌های اصلی کتاب برام جزو شخصیت‌های دوست‌داشتنی و به یادموندنی بودن.

ولی تو این کتاب...

حالابا این حساب برام سواله، آیا «گورستان پراگ» رو کاملا از فهرست انتظارم خط بزنم؟ چون با توجه به توضیح داستانش به نظرم میاد باید بیشتر شبیه آونگ فوکو باشه تا آنک نام گل (این از نظر زمانی هم سال‌ها بعد از آونگ فوکو نوشته شده و اونم سال‌ها بعد از آنک نام گل)....
به هر حال فکر نمی‌کنم حالا‌حالا‌ها برم سراغش...
        

          

هر جا سرچ بزنید راجع به این کتاب در خلاصه نوشته که سه ویراستار با هم فلان میکنند و بهمان اما از این جریان حداقل تا پونصد صفحه‌ی اول کتاب خبری نیست! حالا این پونصد صفحه چیه پس؟ نمی‌دونم :)))) راوی داستان کازئوبون یک دانشجوی دکترای فلسفه است که داره روی تزش کار میکنه، تزی راجع به معبدی ها. یک روز در یک کافه حین صحبت در مورد تزش با یاکوپو بلبو آشنا میشه. بلبو ویراستار یک انتشاراته. یک روز که کازئوبون رفته تا به بلبو یه سری بزنه، شخصی میاد و راجع به تحقیقاتش و نوشته‌هاش راجع به یک سند قدیمی با این دو نفر صحبت می‌کنه و خلاصه جریانات عجیبی برای این دو نفر و این به اصطلاح نویسنده پیش میاد. در نهایت پس از مدتها و اتفاقاتی تازه میرسیم به جایی که کازئوبون با بلبو و دیوتالوی همکار میشه و با هم روی طرحی کار میکنند که جرقه‌ش از فراخوان چاپ و نشر کتابهایی با موضوع انجمن‌های سری و معبدی و زیرزمینی و از این قبیل موضوعات زده میشه تا انتها...ه
کتاب به شدت مستعد کنار گذاشته شدنه مخصوصا در دویست صفحه‌ی اول! اوایل کتاب شبیه به یک خواب در هم و بر هم میمونه. اگه بخوام بگم در کل کتاب چه حسی داشتم باید یه مثال بزنم! تصور کنید با ذوق و شوق تصمیم می‌گیرید برید جنگل رو ببینید، اول اینکه ماشینتون از اون ماشین‌های قدیمی هندلیه! هی هندل میزنید، هندل میزنید، خلاصه بعد از ساعتها روشن میشه و راه می‌افتید، از کیلومترها جاده‌ی کویری میگذرید تا بالاخره می‌رسید به مقصد، بعد تازه اونجا اینقدر درخت هست که اصلا جنگل رو نمی‌بیند😁 خلاصه اینکه کتاب سختی بود، نه که سخت نوشته شده باشه، اطلاعات زیاد و حجم زیاد کتاب خیلی بیش از ماجرا بود، اون ماجراهایی که اتفاق می‌افتاد کشش این تعداد صفحه رو نداشت به نظرم. من ناراضی نیستم از خوندن کتاب اما توقع بیشتری داشتم.
        

          ۸۸۴ صفحه در ۲۱ ساعت و ۳۰ دقیقه.
‌
نوشتن یک متن برای «آونگ فوکو» مثل نوشتن یک راست‌دست با دست چپ است! عملی که نیاز به عظمت دارد و در آخر هم موفق نخواهی بود. «آونگ فوکو»، یک معمای درجه یک، پر از شوخ‌طبعی، طنز، غنا و البته فضیلت است. همان‌طور که او در «آنک نام گل» (۱۹۸۶) انجام داد، «اکو» در اینجا با سرعتی آهسته کتابش را آغاز می‌کند و به دنبال آن، روایتی را می‌آورد که به تقریبن یک‌پنجم باقی‌مانده سرعتی بالا می‌بخشد.
‌
مردی را تصور کنید که در موزه‌ی اختراعات مکانیکی پاریس، در تاریکی به‌دنبال مخفیگاهی‌ست که دوروز پیش از این تماسی تلفنی از سر ناامیدی از دوست و همکارش دریافت می‌کند درست پیش از دزدیده شدنش. این دو صحنه‌ی آغازین از «آونگ فوکو» برای تثبیت درک «اومبرتو اکو» از یک فرم هیجان‌انگیز کافی هستند. از این لحظه، و برای صفحات بی‌شمار پیش رو، روایت هرگز قدرت خود را از دست نمی‌دهد، هرچند که «اکو» دست از پرتاب بی‌نهایت جزئیات سرّی و مخفیانه به‌سوی خواننده‌اش برنمی‌دارد.
‌
داستان درباره سه ویراستار در یک مطبوعات دانشگاهی است که از خواندن کتاب‌های بی‌پایان تکراری خسته شده‌اند و دست به اختراع مضحک و کاملن تخیلی‌ای به‌نام "طرح" می‌زنند که مدعی است می‌تواند پیروانش را به سمت منبع انرژی لایزال جهان هدایت کند. ما به درون هزارتویی از اسرار به هم پیوسته هدایت می‌شویم، که با محاکمه و انحلال تمپلارها در اواخر قرن چهاردهم شروع می‌شود، اما همچنین شامل ماسون‌ها، نازیسم، وودوی برزیلی و هر شاخه‌ی قابل تصور دیگری از دانش باطنی نیز می‌شود و از این‌جاست که همه‌چیز رنگ و بو و ظاهری جدی و متفاوت به خود می‌گیرد. درک روشن‌بینانه‌ی «اکو» از آن‌چه از یک نویسنده‌ی هیجان‌انگیز‌نویس خواسته می شود، گواه این واقعیت است که برخلاف تقریبن هر روشن‌فکر غربی دیگری که می‌توانید نام ببرید، او واقعن عاشق فرهنگ عامه است.

معمولن به نویسندگان توصیه می‌شود که اگر برخی از پاراگراف‌هایی که حتی به زیبایی نوشته شده‌اند در داستانشان با قوس داستانی آن‌ها هم‌خوانی ندارند و به طور کلی احساس می‌کنند که در جای خود نیستند را باید حذف کنند، صرف‌نظر از این‌که نویسنده چقدر به آن پاراگراف‌ها متصل و دل‌بسته باشد و این، یعنی این‌که یاد بگیرند "عزیزانشان را بکشند". اما «اکو» از این توصیه پیروی نکرده و هیچ تلاشی برای کشتن عزیزانش نکرده است و کتابش را تا لبه با عالمانه‌ترین پاراگراف‌ها و جزئیات در مورد انواع آیین‌های مرموز پر کرده است و تنها نویسنده‌ای در قامت «اکو» می‌تواند این توصیه را چنین استادانه به کناری نهد و نتیجه‌اش بشود «آونگ فوکو». «اکو» یک استاد تمام‌عیار است و «آونگ فوکو» کتابی‌ست که نوشتنش کار هر کسی نیست.
‌‌
«آونگ فوکو» بازتاب روشنی از کار «اکو» درباره‌ی نشانه‌شناسی و معنای نشانه‌ها است. رمان تحقق شیطنت‌آمیز تفسیر باز بدون محدودیت است که منجر به واقعیتی آشفته و غیرقابل اجرا می‌شود. «آونگ فوکو» اگرچه از نظر تکنیکی هیجان‌انگیز است، جناس‌های ادبی، مشاهدات اجتماعی و فرهنگ عامه را با هم ترکیب می‌کند تا درباره‌ی ماهیت کنجکاوی انسان و در نهایت تأثیر دگرگون‌کننده روایت بر واقعیت اظهار نظر کند.
        

          تموم شد. احتياج به يك ويرايش اساسي و پانويس هاي زياد داره. به علاوه يك كتاب اعلام!