چخوف دنیا را به میکرو نمادهایی تبدیل کرده و برایش داستان "بیابان" را نوشته.
او کره‌ی خاکی را مسافرخانه‌ای در بیابان می‌داند و انسان هم لاجرم مسافر غریب و تنهای این سفر.
سوژه اصلی کتاب پسری ۸ ساله است که به همراه دایی بازرگان خود عازم یک سفر طولانی می‌شود: سفر تنهایی.
نویسنده با وارد کردن نقش این دایی بازرگان، مقتصد و کم‌حرف انگار خودش را از همان ابتدا در داستان فراخوان می‌کند. من سایه چخوف را در داستان دیدم، آنجایی که هر دو ابداً به مخاطب خود نمی‌گفتند چطور باید بهای رنج در این بیابان را پرداخت کرد
و البته این راز زیبایی‌ ادبیات است.
      

        اول: بروید بالای ابرها و تصور کنید مشغول تماشای یک شهرید. شهری که خیابان‌های متعددش منتهی می‌شود به کوچه‌های جورواجور. بعد برای خیابان‌ها اسم بگذارید و فکرکنید شهروندان اصلی شهر اند. شخصیت‌های فرعی را هم در کوچه‌های انبوه جستجو کنید. ایرادی ندارد اگر بعضی از آن‌ها بن‌بست باشند و کم‌حرف.
یک لکه‌ی بزرگ هم زیر پایتان قرار دارد. با رنگ آبی هاشورش بزنید و صدایش کنید کارون.

دوم: کارون را وصل کنید به یک میدان دوار و لایتناهی. نظام هندسی شهر که تکمیل شد، باید بروید سراغ روابط معنایی و زمانی. پس شهرتان را ببرید به سی‌ویکم شهریور و از ابرها بیایید پایین. این را نمی‌توانید از بالای ابرها ببینید که خط آسمانِ شهری با نخل‌های سوخته چه منظره غریبی دارد.

سوم: حالا تمام خیابان‌ها و کوچه‌ها (همان شخصیت‌ها) را امتداد بدهید به آن تک میدان. از میدان به بعد؟ فقط یک بلوار یک طرفه می‌بینید و هزار سال برهوت. این بلوار رگه حیات تمام خیابان‌هاست و نبودش نیستی شهر. مردم صدایش می‌زنند: مرز. حالا دیگر آدم‌هایتان را از کثرت خیابان‌ها به وحدت بلوار رسانده‌اید؛ آن‌ها شانه به شانه یکدیگر می‌جنگند و اگر زنده ماندند شب‌‌ها ریسه می‌شوند توی بلوار و دوباره به میدان بر می‌گردند. چه عقب‌نشینی شرافتمندانه‌ای!

چهارم: این شهر ابر قهرمان ندارد. قهرمان‌هایش زیادند و معمولی. هم می‌ترسند و شک می‌کنند، هم دستشان می‌لرزد. با این‌حال بلدند چطور به اشراق برسند. شهرساز این شهر این‌بار یک نویسنده کاربلد بوده. یک استاد در شکل‌دهی فرم و رسیدن به روایت. بارها خواهید دید که در مواقع حساس ماژیک هایلایت جادویی‌اش را می‌کشد روی اسم زنان قصه تا برای شگفت‌انگیز شدن داستان همکاری کنند. آدم‌هایی اثرگذار، خیره‌سر و به غایت لطیف.

پنجم: شهر البته یک پرتگاه هم دارد که ما لبه‌ی آن راه می‌رویم اگر نگوییم ایرانشهر، شهری با انتهای نامشخص است و جلدهای بعدی‌اش در صف انتشار. جلد اول فتح باب ماجرا و جلد دوم شروع مواجه مخاطب با داستان است. ویژگی‌های ساختاری و محتوایی ایرانشهر وادارم می‌کند که دعوتتان کنم به مطالعه‌ی جلد اول و دوم این مجموعه‌ی باشکوه، اصیل و اینجایی. بعد از این دوجلد بهتر می‌توانید تصمیم بگیرید که آدمِ قدم‌زدن در هزارتوی شهری با چنین مختصاتی هستید یا نه.

#ایرانشهر
#محمدحسن_شهسواری
#شهرستان_ادب