یادداشت ‌ سید امیرحسین هاشمی

        چند ترم پیش برای درس حقوق اساسی خونده بودم.

نمی‌دونم چجوری می‌شه قانون اساسی جمهوری اسلامی رو بدون تفاسیر شورای نگهبان خوند. وقتی این تفاسیر از لحاظ شأن حقوقی هم ارز خود قانون اساسیه، تقریبا خوندن صرف خود قانون اساسی جمهوری اسلامی خیلی آورده نداره.

واقعا لازمه رفیق تو رشته‌های مختلف داشته باشه آدم. اگه دم در کتابخونه دانشکده حقوق رفیقم بهم نمی‌گفت برم سراغ این، بعید بود خودم بفهمم باید تفاسیر رو هم بخونم.


حالا اینکه تفاسیر چی هست و چی‌ نیست جزئیات حقوقی داره، ولی مثلا همین فقره که دولت‌ها ذیل قانون اساسی بتونن وارد قراردادهای مالی خارجی بشن که بهره داره، اگه بخواد مبتنی بر نص خود قانون اساسی باشه ممکن نیست، ولی مبتنی بر یکی از تفاسیر شورای نگهبان که در پاسخ به استفسار دولت میرحسین بوده، دیگه دولت‌ها می‌تونن وارد اینجور قراردادهای خارجی بشن.
کلی نکته دیگه هست، مثل جواب متقن منفی شورای نگهبان به استفسار لاریجانی مبنی بر ورود بخش خصوصی در کنار صداوسیما و تسهیم موج‌های انحصاری صداوسیما. یا مثلا یه نکته خیلی جالب، مخصوصا برای منی که وجوه اقتصادی این متن برام خیلی مهم‌‌تره، این بود که فصول اول، دوم و سوم قانون اساسی که به "اصول کلی"، "زبان، خط، تاریخ و پرچم کشور" و "حقوق ملت" ربط داره خیلی تعداد استفسار کمی داره ولی فصل‌های آتی مخصوصا فصل چهارم که به امور اقتصادی ربط داره، خیلی وحشتناک زیاد استفسار داره. یعنی رسما spam می‌کردن شورای نگهبان رو.



دیگه خیلی حرفی ندارم واقعا تو این مورد.
یهو دیدم تو کتابخونه‌ام هست و یادم رفته اینجا اضافه‌اش کنمش. 
      
329

29

(0/1000)

نظرات

رضا یحیی پور

رضا یحیی پور

5 روز پیش

پیروز باشید
1

1

سلامت باشید.  

0

من هیچ وقت نفهمیدم چطوری می‌شه اصل چهل و چهار رو با سیاست‌های کلی ابلاغی همین اصل جمع کرد. یادم هست چند وقت پیش سرچ کردم و یه مقاله از طحان نظیف هم خوندم ولی باز نفهمیدم چی به چی شد. حالا الان تفسیر شورا هم برام جالب شد. و تو همین مروری که نوشتی مسئله‌ی صدا و سیما برام مهمه. من خودم یادمه که وقتی زمزمه‌ی نمایش خانگی داشت می‌اومد، نماینده‌ی حقوقی صدا و سیما اومد تو برنامه‌ی هفت و سفت ایستاد که این خلاف قانونه. حتی تلویحی گفت که آپارات هم خلافه. باز من نمی‌فهمم چطوری پس شبکه‌ی نمایش خانگی به وجود اومد؟ احتمالاً با به وجود آوردن ساترا. ولی آیا صدا و سیما حق تفویض اختیار خودش رو داره؟ حق داره نهاد جدید بسازه؟ طبیعیه که منظورم تعطیل کردن شبکه‌ها نیست. منظورم شناخت قانونه که من نمی‌دونم واقعاً چه وضعیتی در مملکت ما داره. فکر می‌کنم این مطالب ابتدایی‌ باشه ولی بنده راه به جایی نبرده‌ام …
5

1

سیاست‌های کلی اصل 44 تقریبا عدول از منطق کلی خود اصل 44 هست. در اصل، تعاونی در عرض بخش خصوصی و حتی قبل اب اون هست. ولی خب، ظاهرا در عمل نمی‌تونن کار رو دربیارن و در سایست‌های کلی خیلی به ادبیات جهانی خصوصی سازی نزدیک میشیم. البته بنده شخصا مداقه نداشتم تو این موضوع. حاصل شنیده‌ها از استادی ست.  

2

همیشه نسبت بین اسناد بالادستی مثل همین سیاست‌های کلی ابلاغی برای منم گنگ بود. قرار بود یکی از رفیقام هماهنگ کنه بریم با یکی از اساتید حاذق حقوق اساسی سرش بحث کنیم ولی جمع نشدیم 🤦
ولی در مورد تفسیر، خیلی مهمه. از سال 79 طلب تفسیر (استفسار) منحصر شده یا در ارجاع رهبر یا درخواست رئیس جمهور، رئیس مجلس و رئیس قوه‌قضاییه یا یکی از اعضای خود شورای نگهبان. تا قبلش محدودیت نداشت. مثلا هاشمی رفسنجانی حتی وقتی رئیس مجلس نبود و تو مجمع تشخیص بود، به تعداد زیادی استفسار ازش هست که خیلی هم استفسار های مهمی هستن و نشونه هوش سیاسی هاشمیه. حالا اینم، استفسار های هاشمی رفسنجانی، خیلی می‌تونه خوندنش جالب باشه.
حلا خلاصه، در مورد صدا و سیما (اصل 175)، دو تا استفسار هست، یکی استفسار  محمد یزدی (عضو فقیه شورای نگهبان) به تاریخ 2/4/1379 یکی استفسار  لاریجانی (رئیس وقت صداوسیما). سرچی کنی توی سایت شورای نگهبان می‌بینی این اتفاق‌هایی که توی این مکاتبات افتاده، ولی این بخش از جواب شورای نگهبان به استفسارِ یزدی (مخصوصا در مورد جایی از بحث که به همون اصل 44 کذا ربط داره) دیگه خیلی واضحه: 

1

نظریة‌ تفسیری‌ در خصوص‌ اصل‌ چهل‌ و چهارم قانون‌ اساسی:

«مطابق‌ نصّ صریح‌ اصل‌ چهل‌ و چهارم قانون‌ اساسی‌ در نظام‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌ رادیو و تلویزیون‌ دولتی‌ است‌ و تأسیس‌ و راه‌ اندازی‌ شبکه‌های‌ خصوصی‌ رادیوئی‌ و تلویزیونی‌ به‌ هر نحو، مغایر این‌ اصل‌ می‌باشد.

بدین‌ جهت‌ انتشار و پخش‌ برنامه‌های‌ صوتی‌ و تصویری‌ از طریق‌ سیستمهای‌ فنی‌ قابل‌ انتشار فراگیر (همانند ماهواره‌، فرستنده‌، فیبرنوری‌ و غیره‌) برای‌ مردم‌ در قالب‌ امواج‌ رادیوئی‌ و کابلی‌ غیر از سازمان‌ صدا و سیمای‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌ خلاف‌ اصل‌ مذکور است.»


حالا خود متن استفسار و بقیه موارد رو خواستی توی سایت شورا نگهبان هست.  

1

همین یه جلده؟
1

1

بله، خیلی عریض و طویل نیست.  

1