شاید باید مانند اکثر کسانی که درباره این اثر یا بعضی دیگر از آثارش نظر میدهند زبان به مدح باز کنم.
اما ماجرا از این قرار است که اگر متهم نشوم به نفهمیدن و بخواهم دل را به دریا بزنم، آثار داستایوسکی را نمی‌توانم شاهکار بدانم.
من از آثارش، جنایت و مکافات، نازنین، یک اتفاق مسخره، برادران کارامازوف، قمارباز و شبهای روشن را خوانده‌ام. درباره مابقی آثارش حرفی ندارم اما همین مقدار که از همین آثار، تعریف میکنند درک نمیکنم.
برخی از قسمتهای آثارش خوب است، زیباست اما شاهکار و آنگونه که از او مدح میکنند؟ خیر.
در میان ادله‌ی مدح کنندگان میگردم که دلیلی پیدا کنم اما قانعم نمیکند. کتاب نخوانده نیستم.
میگویند، به تحلیل رفتار شخصیتهایش میپردازد و ابعاد روانی ایشان را زیر تیغ شرح قلم میاورد. قبول.
می‌گویند در جنایت و مکافات، به قدر چندین اندیشمند متفکر، نظر مطرح میکند و... قبول
میگویند به مبانی فلسفی اشاره دارد و به اثر خود عمق میبخشد. قبول
اما اینها آثارش را شاهکار و آنگونه که صدای تعریف از آثارش گوشمان را کر کرده، قرار میدهد؟
هوگو در بینوایان چه کار کرد؟ مگر نه اینکه به عمق افکار شخصیتهایش پرداخت؟ مگر نه اینکه احوال جامعه‌ و افراد و انقلابش را تحلیل کرد و عمق بخشید و سیلان افکار مختلف و متشتت یک انسان را به قلم آورد؟ او حتی در توضیح چند لفظ مستعمل توسط خلافکاران، یک متن گیرا و جذاب تولید میکند.
واقعا عجیب است که در مدح یک اثر(برادران کارامازوف) میگویند شخصیتهایش غیرقابل پیش‌بینی هستند و این را علت شاهکار بودنش میدانند. که در همین هم اغراق شده. غیرقابل پیشبینی معنا دارد و آنگونه که در سیر داستان برادران کارامازوف رخ می‌دهد، آن قدر میهج نیست. البته به جز یکی دو جا(شاید هم میزان هیجان ملازم با آن حادثه‌ها، به این علت در من اثر نکرد که از انباشت کلافه‌شدن‌های در پی شرح و بسط طولانی همراه با عدم گیرایی و قلم عادی نویسنده و عدم احراز یک اثر شاهکار، به ستوه آمده بودم).
البته شاید شاخص را ذوق قرار بدهید و جوابم فقط این باشد که ذوقش را ندارم که در این صورت راه گفت و گو مسدود میشود.
خلاصه نتوانستم از داستایوسکی یک شاهکار ببینم و با خواندن کتابی که میگفتند بهترین اثرش است برادران کارامازوف امیدم نقش بر آب شد.
اثر شاهکار هم مضمون زیبایی دارد و هم قالب زیبا؛ جنایت و مکافات یا برادران کارامازوف بعضا مضمون زیبا و بعضا قالب زیبا دارند و این مانعی ست بزرگ برای یک شاهکار شدن یا ادعای برتر بودن از بینوایان که ادعایی ست عجیب
      

        کتابی که از یک جایی به بعد فقط میخواندمش که تمام شود. حتی برایم جای تعجب است که چگونه جایزه ادبی جلال آل احمد را برده است؟
      

        فرض کنید، تلاش کنید تا چیزی که خراب است را اصلاح کنید و پس از آنکه آن را اصلاح کردید، در یک انتخاب و یک حرکت، دوباره خرابش کنید. 
قهرمان قصه، خانواده‌ای را در جامعه‌ای سیاه، به مرور زمان و همچو پیام‌آوری آسمانی، اصلاح میکند و به آنها شادی و نشاط هدیه میدهد و در آخر و صحنه پایانی، خودش را تعدیم میکند و دوباره موجبات از بین رفتن شادی و نشاط را فراهم میکند و غم را به خانواده اش هدیه میدهد. در یک جمله، در این اثر، نقض غرض رخ میدهد. با عرض شرمندگی، پایانی مفتضح.
      

        شاید باید مانند اکثر کسانی که درباره این اثر یا بعضی دیگر از آثارش نظر میدهند زبان به مدح باز کنم. 
اما ماجرا از این قرار است که اگر متهم نشوم به نفهمیدن و بخواهم دل را به دریا بزنم، آثار داستایوسکی را نمی‌توانم شاهکار بدانم. 
من از آثارش، جنایت و مکافات، نازنین، یک اتفاق مسخره، برادران کارامازوف، قمارباز و شبهای روشن را خوانده‌ام. درباره مابقی آثارش حرفی ندارم اما همین مقدار که از همین آثار، تعریف میکنند درک نمیکنم.
برخی از قسمتهای آثارش خوب است، زیباست اما شاهکار و آنگونه که از او مدح میکنند؟ خیر.
در میان ادله‌ی مدح کنندگان میگردم که دلیلی پیدا کنم اما قانعم نمیکند. کتاب نخوانده نیستم. 
میگویند، به تحلیل رفتار شخصیتهایش میپردازد و ابعاد روانی ایشان را زیر تیغ شرح قلم میاورد. قبول. 
می‌گویند در جنایت و مکافات، به قدر چندین اندیشمند متفکر، نظر مطرح میکند و...  قبول
میگویند به مبانی فلسفی اشاره دارد و به اثر خود عمق میبخشد. قبول
اما اینها آثارش را شاهکار و آنگونه که صدای تعریف از آثارش گوشمان را کر کرده، قرار میدهد؟ 
هوگو در بینوایان چه کار کرد؟ مگر نه اینکه به عمق افکار شخصیتهایش پرداخت؟ مگر نه اینکه احوال جامعه‌ و افراد و انقلابش را تحلیل کرد و عمق بخشید و سیلان افکار مختلف و متشتت یک انسان را به قلم آورد؟ او حتی در توضیح چند لفظ مستعمل توسط خلافکاران، یک متن گیرا و جذاب تولید میکند.
واقعا عجیب است که در مدح یک اثر(برادران کارامازوف) میگویند شخصیتهایش غیرقابل پیش‌بینی هستند و این را علت شاهکار بودنش میدانند. که در همین هم اغراق شده. غیرقابل پیشبینی معنا دارد و آنگونه که در سیر داستان برادران کارامازوف رخ می‌دهد، آن قدر میهج نیست. البته به جز یکی دو جا(شاید هم میزان هیجان ملازم با آن حادثه‌ها، به این علت در من اثر نکرد که از انباشت کلافه‌شدن‌های در پی شرح و بسط طولانی همراه با عدم گیرایی و قلم عادی نویسنده و عدم احراز یک اثر شاهکار، به ستوه آمده بودم).
البته شاید شاخص را ذوق قرار بدهید و جوابم فقط این باشد که ذوقش را ندارم که در این صورت راه گفت و گو مسدود میشود.
خلاصه نتوانستم با داستایوسکی ارتباط بگیرم و با خواندن کتابی که میگفتند بهترین اثرش است(برادران کارامازوف) امیدم نقش بر آب شد.
هنوز هم محتاج و مشتاق لسانی هستم که قانعم کند...
      

        ادیان و مکاتب، دارای یک چارچوب اندیشه‌ هستند؛ اسلام نیز همینگونه است و دارای یک نظام اندیشه است. در این کتاب، یک دور نظام اندیشه اسلامی به طور اجمالی مطرح می‌شود که طبعا برای مسلمانان یا محققین، مفید است.
البته با همه‌ی اینها، چون متن کتاب، محصول پیاده کردن اصوات سخنرانی است با اینکه سرعت خوانش بالا میرود، شاید کمی احساس نامانوسی کنید.