"زندگی بدون آخوندا"
تصور کن یک شب قبل از خواب متوجه شوید حکومت دین و دینداری به اتمام رسیده. دیگر نه کشیشی در کار است، نه خاخامی، نه مغی و نه آخوندی که سردمدار دین شوند و پیش بر آن؛ چه خوابی را در پس این خبر خواهی داشت؟
#قدرت_و_افتخار زندگی بدون دین را به تصویر می کشد. #گراهام_گرین با قصه گویی دین داری یا بی دینی را جلو چشم مخاطب می آورد. هیچ انتخابی را ارحجیت نمی دهد. ترسیم دو راهی. در خلال داستان عمیق ترین حرف هایی که یک دین دار با آن درگیر می شود را واگویه می کند. در قالب دیالوگ یا در خودگویه های شخصیت ها.
.
جملاتی از کتاب:
«درد هم قسمتی از شادی است».
«... واین خود از مسائل عجیب حیات است که انسان در هر وضعی که قرار گرفته باشد، باز هم احساس می کند که زندگی لحظات خوشی دارد: زیرا همیشه می توان آنرا با اوقات بدتری سنجید».

2/7/97
        

          گراهام گرین در این کتاب تلاش کرده است درد و داغ انسان‌های محروم مکزیک انقلاب زده  را به تصویر بکشد که به ضرب تیر و تفنگ از پناهگاه دین نیز بیرونشان می‌راندند و بهشت آسمانی‌شان را ویران کرده تا با مصالحش بهشت زمینی بسازند و توده‌های درد کشیده را از زمین رانده و از آسمان مانده می‌کردند. 
        

          ‍ گراهام گرین در جایی گفته بود؛ اگر قرار باشد شبیه یکی از شخصیت‌های داستانی‌ام باشم، من آن کشیش ویسکی‌خورم. و من با این رویکرد به استقبال داستان رفتم. و دیدم که بسیاری از کلمات از زبان کشیش بیرون‌ نمی‌آمد، گرین بود که حرف می‌زد.
کلیسا و شراب، در این آیین به‌هم وصلند و داستان ما را با تعقیب و گریزی آشنا می‌کند که در نتیجه یک انقلاب، گریبان کشیشان و می‌خوارگان را گرفته. تلاش برای حذف این اتحاد. که هیچ کدام برای بقای دیگری نباشند. و این دو خصیصه در شخصیت نهاده شده بود تا راه گریزی نباشد. هر کدام را که تکذیب می‌کرد، دیگری قدعلم می‌کرد. کشیشی که مدت فرار، به دنبال شراب می‌گردد و اول نمی‌گوید پناهم دهید، که تقاضای رفع تشنگی دارد.
جدالی که کشیش با افکار مذهبی، و زندگی ناسالم خودش دارد، زیباترین مونولوگ‌های داستان را رقم زده. و همین باعث شد که بارها به استقبال تسلیم شدن برود. بارها آرزو کند کاش مرا می‌گرفتند. و گویی این فرار، گریختن از خود است، نه قانون.
کشیش فرزند نامشروعش را می‌بیند و به خاطر می‌اورد که ماریا، صرفا به دلیل اعتماد و احترامی که به او داشت، تن به هم‌آغوشی داده بود؛ و حتی باافتخار! و مردم روستا که حاضرند فرزندانشان را به عنوان گروگان تقدیم کنند، چون قرار است جان کشیش را نجات دهند. تفکر بیمارگونه‌ای که انسانی مذهب‌نما را نماینده خدا بر روی زمین می‌دانند. و گمانشان این بود که با این فداکاری از گناه پاک می‌شوند. انسان‌هایی که هیچ نداشتند و از هیچشان، پول غسل تعمید را در جیب‌های کشیش می‌ریختند.
و یانکی، که از جمله شخصیت‌های موثر داستان بود‌، و گز در فصل سوم از بخش سوم، او را از نزدیک ندیدیم. اما قدم‌به‌قدم همراه او می‌آمد. هر جا که حرفی از کشیش بود، عکس یانکی هم کنارش چسبیده بود. و همین شاید باعث می‌شد ستوان و رییس‌پلیس گمان کنند کشیش آن‌قدر باهوش است که هرگز دم به تله نمی‌اندازد. برای همین دوبار تسلیم‌وار او را دیدند و سرسری رد شدند. یانکیِ جانی، سایه‌وار با کشیش قدم می‌زند و از خودش رد باقی می‌گذارد. و تفاوتش این است که وجهه محبوب کشیش را ندارد. جنایتش عیان است. مردم دوستش ندارند. پناهش نمی‌دهند.
نقطه عطف داستان برای من بخش سوم بود. جایی که کشیش با خانواده لهر آشنا می‌شود. آدم‌هایی که به عقیده او مرتد بودند، اما آزاری به کشیش نمی‌رساندند. و در نهایت فصل سوم از بخش سه که مباحثه ستوان و کشیش صورت گرفت، از بی‌نهایت مکالماتی بود که دلم نمی‌خواست تمام شود. همه محکوم‌کردن‌های ستوان به خق بود و همه حرف‌های کشیش، منطقی.
در تمام لحظاتی که کشیش در انتظار صبح اعدام بود، دخترش پیش چشمش بود و انگار عقوبتی بزرگ‌تر از این بر گناهش نباشد. فرزندی که نماد پاکی بود و برای کشیش، مایه اثبات ننگ. آن لحظات از عجیب‌ترین صحنه‌هایی بود که گرین خلق کرده بود و انگار خودش بارها شب اعدام را از نزدیک لمس کرده. این‌طور مستاصل، تسلیم‌وار، وهم‌ناک و لاعلاج.
کتاب، اگر در جاهایی تفکرات نویسنده را فریاد نمی‌زد، و اگر ترجمه و ویراستاری بهتری داشت، قطعا از جمله کتبی می‌شد که هر از گاهی خواندنش را دوباره تجربه کنم.

قدرت و جلال/ گراهام گرین
ترجمه هرمز عبدللهی
نشر چشمه
        

          بعد از خواندن آمریکایی آرام فهمیدم گراهام گرین قرار است به یکی از نویسندگان محبوبم تبدیل شود این کتاب را که چند سالی می شد در کتابخانه داشتم در دست گرفتم و خواندم. 
نویسنده شما را پرت می کند وسط داستانی که قبل از حضور شما در جریان بوده است! و شما خودتان باید بفهمید که کی هستید؟ و فلان شخصیت کی است و آن یکی کی است؟ 
اگر گرین در آمریکایی آرام ضد آمریکایی قلم می زند. اینجا نمی توان فهمید علیه کی قلم در دست گرفته است آیا می خواهد دین داری را به سخره بگیرید یا می خواهد بگوید دین امید نهایی است و چه چیزی جذاب تر از این؟