خارج از پروتکل، خاطرات خانم ابراهیمی، جوانی دهه هفتادی است که به عنوان مسئول رسانه با یک تیم جهادی پزشکی سفری نه روزه به لبنان را تجربه کرده و در این کتاب برای ما روایت می کند.
نسبت به دو سفرنامه قبلی، تحلیل های کمتری دارد و بیشتر به بیان ماوقع می پردازد. در کل حجمش هم زیاد نیست.
نویسنده با اشخاص گفتگوی مستقیم و چهره به چهره ندارد و تنها آنچه را از دور مشاهده می کند روایت می کند. نهایت گفتگویش با انسان لبنانی در حد رد وبدل شدن دو سه جمله است و بس. که از این جهت نوعی ضعف محسوب می شود و میتوانست خیلی مستقیم تر و صریح تر با حقیقت زیست انسان لبنانی رو به رو شود.
درکل برای کسی که به این تکه از جغرایا علاقه مند است، خواندنش توصیه می شود. ولی اگر تنها از روی تفنن میخواهید یک کتابی هم در عمرتان درمورد عروس زیبای خاورمیانه خوانده باشید، باید بگویم که پیشنهادات بهتری هم هست.
و اما چند صفحه کتاب به کلی داستان عوض شد. عوض شدنی که حال شخصی مرا هم حقیقتا عوض کرد! سفرنامه لبنان ، مایل به سوریه شد و نویسنده با همراهانش قصد زیارت زینبیه را کردند. گویی در این چند صفحه نه تنها موضوع سفرنامه که لبنان بود به سوریه عوض شد، که انگار سبک نوشته و قلم و سناریو هم عوض شد! نمی دانم، شاید به حال شخصی من هم مربوط باشد از همه این نگرانی های این پنج ماهه و اتفاقاتی که درسوریه رخ داده و بلاتکلیفی ها و اضطراب هایی که جمع شده اند و بالاخره یک جایی سر باز می کند و بیرون می ریزد . . .


🗓 به وقت شام بیستم فروردین ۱۴۰۴
🌙به یاد «شهید مهدی لطفی نیاسر» که امروز سالگردش بود
 به یاد همه شهدایی که رفتند تا این حرم در امان بماند... 💔
        

          هوالحق 
سفرنامه‌ای کوتاه و مختصری بود. با تمام عیب و نقص هایش می‌شود گفت که مفید بود. چرا؟! چون ما به وسیله‌ی نویسنده و نوشته‌اش سیری در اوضاع لبنان می‌کنیم. 
نویسنده با یک پیش زمینه وارد لبنان شده بود و این باعث می‌شود در کتاب جسته گریخته گریزی بزند به عقایدش و تصوراتش از لبنان، از چمران و امام موسی صدر تا متوسلیان. و این گریز گاها خیلی طولانی می‌شد. و اصلا مسیر سفرنامه را کج میکرد. شاید اگر یکی از پزشکان حاضر در سفر سفرنامه می‌نوشت و همراه این کتاب چاپ می‌شد ما با  دو دیدگاه روبرو می‌شدیم و بیشتر به لبنان سر می‌زدیم.
در کل بد نبود. می‌ارزد که وقت بگذارید و بخوانید. 
        

          .
نرسیده به هفته دوم فروردین: خارج از پروتکل

روایت ساجده ابراهیمی از لبنان و سبک نویسندگی‌اش از شام ملیتا ده هیچ جلوتر است اما باز هم روایتی ست از تکه‌های مشخصی از لبنان، از مناطق شیعه‌نشین و موسسات و مجموعه‌هایی که از یتیمان و مستضعفان شیعه حمایت می‌کنند.
توصیف‌های نویسنده جان‌دارند، دلت را به آن‌سوی مرزها و به خاک لبنان می‌کشند و دوست داری در این سفر کوتاه همراهش شوی و سفر را از دریچه نگاهش دنبال کنی. البته محدودیت‌های سفر کاری همراه با پزشکانی که برای کمک پزشکی به لبنان رفته‌اند، مثل سفرنامه قبلی محدودیت‌هایی برای نویسنده ایجاد کرده، از مکان‌هایی که دوست دارد ببیند اما برنامه‌ریزی سفر اجازه‌اش را نمی‌دهد تا آدم‌ها و روایت‌هایی که شاید اگر در سفر آزادتری بود می‌توانست پایشان را به کتاب باز کند.
قلم ساجده ابراهیمی را پیش از این تنها در صفحه اینستاگرامش خوانده و پسندیده بودم، تقریبا همسن‌وسالیم و خواندن تجربه سفر یک خانم هم‌دهه‌ای طبعا برایم جالب‌تر از تجربه سفر مداح و شعرای مرد بود، می‌توانستم خودم را جای نویسنده‌یِ خارج از پروتکل تصور کنم و رویای دیدن دوباره لبنان بدون محدودیت‌های این سفر را در ذهن بپرورانم.

دومین کتاب از لیست سفرنامه هم الحمدلله تیک خورد!


        

          در پس روایات کتاب اتفاق بزرگ و عجیبی در حال وقوع است، که اصلا نویسنده برای روایت همان فراخوانده شده است، اما قلم نویسنده روی پاشنه ی روایت شخصی خود می چرخد که یک جاهایی اصلا هم جذاب نیست و تبدیل به شعار نویسی می شود.
اما به هر حال تجربه ی خوبی از یک لبنان گردی غیر معمولی در اختیار مخاطب قرار می گیرد.
        

          ساجده ابراهیمی در «خارج از پروتکل»، خاطرات سفر خود به لبنان را برای خواننده ارائه کرده است. این کتاب شامل کارهای روزمره، برخوردهای عمومی، اتفاقات متفاوت و مغایرت‌های فرهنگی است که نویسنده با حضور در لبنان با آن‌ها مواجه شده است.  در این کتاب نویسنده توانسته است به بهترین شکل ممکن ویژگی‌های یک سفرنامه را پیاده کند و خواننده را با خودش همراه نماید. کتاب دارای متنی روان است و از این منظر خواننده از مطالعه آن خسته و دلسرد نمی‌شود. ابراهیمی در این کتاب کوشیده است تا ضمن بیان تفاوت‌ها، به تقارب میان فرهنگ‌ها نیز اشاره نماید که این موضوع برای خوانندگانی که به ظرایف فرهنگی علاقه‌مند هستند، بسیار خواندنی خواهد بود.
        

          کتاب "خارج از پروتکل" سفرنامه ساجده‌ابراهیمی به لبنان است. نوشته‌هایش در یک پیش‌درآمد، مقدمه و هشت روز گنجانده شده. دو قسمت اول خیلی خودمانی و شخصی نگاشته بود که من دوست داشتم و ارتباط گرفتم. تا به حال کتابی از ساجده نخوانده بودم؛ بعد از این کتاب تازه فهمیدم آن نمایشگاه "کلیدهایی که عمرشان از اسرائیل بیشتر است" عکس نوشته‌هایش کار ساجده ابراهیمی بوده. اسم کتاب به نظرم جالب بود و ربطش را توی یکی از روزها می‌فهمید.
به نظرم این هشت روز را اصلا شخصی ننوشته بود. 
روز اول: فرودگاه و معرفی اطرافیان و خوش‌آمدگویی، روضه الشهدا، گریز و مقایسه
روز دوم: بریه، گریز از یک دیالوگ به احمد متوسلیان، کازینو، از ضاحیه تا جونیه، مجتمع آموزشی امام باقر(ع)، ربط به ایران با فیلم از کرخه تا راین، گریز به گذشته خودش و دهه فجر و روزنامه دیواری
روز سوم: مجتمع تربیتی امام علی(ع)، سر زدن تیم پزشکی به چند خانواده و توصیف خانه‌ها و خانواده‌ها، معیصره
روز چهارم: خاطره‌ی یعقوب قصیر، درمانگاه کمیته امداد، ساحل زیتون
روز پنجم: رویسات، توصیف زن سوری جنگ زده، مهمانی سفیر
روز ششم: تیکه‌ای از متن کتاب لبنان، پارک ایران، گذر از روستاها، مسیر نبطیه، بیمارستان شیخ راغب، باغ موزه ملیتا
روز هفتم: حرکت به سمت سوریه، زینبیه و حرم حضرت رقیه (س)
روز هشتم: سرو لبنان، هواپیما، خرید یک شیشه عطر

این خلاصه را نوشتم برای خودم تا بفهمم چی از این کتاب خواندم ولی حین خواندن کتاب برای بار اول احساسِ دستم گرفت پا به پا بُرد نداشتم و به نظرم حجم زیادی اطلاعات پراکنده بدون نخ تسبیح به خوردم داده می‌شد.
به نظرم قبل از سفرنامه‌نوشتن خوب است به این فکر کنیم که اصلا برای چه می‌نویسیم، صِرف نوشتن نمی‌تواند مخاطب جذب کند و باید یک نقشه‌ای برای نوشته‌هایمان بکشیم‌. من دوست داشتم بدانم حداقل در یکی از این روزها غذا چی خورد ساجده یا کجا خوابید و این کاملا سلیقه‌ای‌ست. شاید یکی اگر چیزهای شخصی را بخواند حالش بد شود و انتظارش از سفرنامه چیز دیگری باشد اما من همراه شدن با نویسنده را در سفر دوست دارم، هرچند روزنوشت با سفرنامه فرق دارد.
به نظرم رسالت این کتاب می‌توانست چیز دیگری تعریف شود مثلا در راستای خدمات پزشکان داوطلبِ همراه  و ما از زبان آن‌ها در کتاب بخوانیم.
زیرنویس و عکس‌ها می‌توانست بهتر باشد. ربط منطقی روزها و داستان‌وار کردن کتاب می‌توانست خوانش را روان‌تر کند هرچند که هشت روز را تبدیل به کتاب کردن خود هنر می‌خواهد که ساجده نشان داد هنرمند است‌. بعضی قسمت‌های کتاب را خیلی دوست داشتم که اگر برسم به صورت بریده از کتاب در به‌خوان منتشر می‌کنم. قلم‌ت رقصان ساجده ابراهیمی.