زمان و محیط و اجتماع، مخلوق بشر است و بشر هرگز از خطا مصون نبوده است؛ از این رو تنها وظیفه انسان انطباق و پیروی از زمان و افکار و اندیشه‌های زمان و عادتها و پسندهای زمان نیست، کنترل و اصلاح زمان نیز هست. اگر انسان باید صد در صد خود را با زمان تطبیق دهد پس زمان را با چه چیز تطبیق بدهد؟!

برخی کشورها دچار کمبود نفوس هستند. تبلیغاتی که در این زمینه‌ها می‌شود غالباً ریشه استعماری دارد. اروپاییها به حدّ نصاب جمعیتشان رسیده‌اند و چون از منابع و منافع کشورهای آسیایی و آفریقایی بهره می‌برند طرفدار تقلیل نفوس در آسیا و آفریقا هستند تا بهتر بتوانند بهره‌کشی کنند. آنها از اینکه جمعیت کشورهای آسیایی و آفریقایی به حدّ نصاب برسد، و از اینکه نعمتهای آنها نصیب خودشان نشود وحشت دارند. جراید و مجلّات، خیلی علیه ازدیاد نفوس تبلیغ می‌کنند ولی این را توجه داشته باشید که مسئله‌ ازدیاد نفوس که اسمش را می‌گذارند «بمب جمعیت» و آن قدر هم گفته‌اند که یک حسّ تنفر از بچه در این مردم ایجاد کرده‌اند، در کشورهای ما صادق نیست، یعنی کشورهای اسلامی هنوز به حدّ نصاب جمعیت نرسیده است. این یک نیرنگ استعماری است که غربیان به کار می‌برند. آنها خودشان از نظر سرزمین خودشان عدد جمعیتشان کافی است، ولی به وسیله ایادی خود در میان ما تبلیغ می‌کنند و خیلی وحشت دارند از اینکه کشورهای اسلامی عددشان بالا برود، برای اینکه آن وقت نعمتهای خودشان را خودشان خواهند خورد.

از اصول اسلام این است که میدان زندگی و کار را میدان عمل و عبادت قرار داده است. عمل برای انسان عبادت است و بیکاری برای انسان گناه است، بیکارگی و تنبلی گناه است

بسیاری از چیزهاست که تغییرپذیر نیست، چطور؟ شما ببینید پیغمبران آمده‌اند برای چه؟ چه جای خالی را آمده‌اند پر بکنند؟ آن وقت می‌بینید که آن چیزها تغییرپذیر نیست. یکی از کارهایی که پیغمبران برای آن آمده‌اند دعوت به خداست، یعنی رابطه میان بنده و خدا برقرار نمودن، بدین معنی که از یک طرف بنده را عارف به حق کردن و از سوی دیگر عابد حق نمودن. من از شما می‌پرسم: آیا عرفان خدا و همچنین پرستش خدا و تقرّب به او، چیزهایی است که فرمول آن در زمانهای مختلف فرق می‌کند؟