یادداشت علی رهنما

                این کتاب مجموعه ای از پیام ها و سخنرانی هایی هست که دکتر بهشتی درباره اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان در اروپا که خود از بانیان آن بود ایراد کرده است. در این پیام ها و سخنرانی ها، عمدۀ تأکید بهشتی بر عمل به احکام اسلامی در میان اعضا، وحدت با سایر مسلمین، تقویت دانش ایدئولوژیکی قبل از صرف وقت در پی گیری اخبار و وقایع روز، لزوم تعاون میان اعضا و به ویژه تعاون تحصیلی و لزوم آزادی انتقاد درون تشکیلات  و حاکم بودن رای اکثریت در کنار استقلال مالی، فکری و تشکیلاتی انجمن های اسلامی است. علاوه بر این در این پیام ها، بهشتی به نکاتی در مورد کار تشکیلاتی اشاره می کند که نشانگر بصیرت او در این باره است؛ برای مثال صحبت از پیوستگی تاریخی تشکیلات می کند بدین معنی که باید فعالیت ها و عملکرد اتحادیه ثبت و ضبط شده و گروهی به تشخیص خود اتحادیه و غیر از هیئت اجرایی مسئول بررسی و تحلیل این عملکرد شوند و گزارش آن را مرتبا در اختیار اعضا قرار دهند. یا در جای دیگری به این نکته اشاره می کند که اساسا هیچ سازمانی از جمله سازمانی با ایدئولوژی اسلامی نمی تواند همه تحولات را پیش بینی کند و باید تلاش کند تا آمادگی های لازم را برای انتطباق با تحولات داشته باشد و از این حیث انعطاف پذیری خود را افزایش دهد. 
از لابه لای سطور کتاب می توان به نگرش ضدخرافه و روشن اندیشانه شهید بهشتی از اسلام پی برد با این حال سودای برساختن یک دستگاه فکری از اسلام که بتواند به همه نیازهای بشر پاسخ داده و در نهایت یک امپراطوری\کشور متحد اسلامی تشکیل دهد در سخنان او هویداست بدون آن که توضیح بیشتر و دقیق تری درباره آن بدهد. به صورت کلی کتاب حاضر بیشتر جنبه تاریخ نگاری دارد و نمی تواند درک دقیق و عمیقی از اندیشه بهشتی ارائه دهد زیرا ایشان در این پیام ها و سخنرانی ها چندان دقیق و عمیق حداقل با توجه به انتظارات امروز و پرسش هایی که امروزه وجود دارد سخن نگفته است.