بهتر انتخاب کن، بهتر بخوان

کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی

کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی

کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی

4.1
10 نفر |
6 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

13

خوانده‌ام

16

خواهم خواند

34

فرایند شکل گیری و ساختار اجتماعی کوفه، نقش معنوی، علمی، فکری، سیاسی و نظامی کوفه، بررسی نقاط ضعف و قوت کوفیان، ظهور خلافت عباسیان در کوفه، آخرین اقدام امام علی (ع) در بسیج کردن کوفیان برای رویارویی با معاویه، جغرافیای تاریخی منطقه کوفه، مواضع کوفیان پس از انعقاد صلح، تاسیس حوزه علمیه نجف و پایان حیات علمی کوفیان» از جمله سرفصل ها و عناوین این کتاب به شمار می رود.

بریدۀ کتاب‌های مرتبط به کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی

نمایش همه
بریدۀ کتاب

صفحۀ 51

بسم الله مردم کوفه در زمان خلافت امیرالمومنین (ع) حتی بیست سال پس از آن، که امام حسین(ع) در کربلا شهید شد، شیعه نبودند. این سران لشکر کوفه بودند که وقتی امام حسین(ع) در آخرین سخنانش خطاب به آنها فرمود: «ای پیروان خاندان ابی سفیان! اگر دین ندارید و از روز جزا نمی ترسید در امر دنیای خود آزادمرد باشید). علی هذا اینکه بعضی از نواصب و مفسدین و مغرضین در طول تاریخ اسلام گفته اند: «حسین(ع) را شیعیان کوفه و پیروان پدرش علی کشتند»، سخنی نادرست و خلاف واقع و دست کم از بی اطلاعی آنها از واقعیت تاریخ است. آیا کسانی که علی (ع) را درست شناخته بودند و شیعه و پیرو او بودند، در کربلا مرتکب چنان جنایت بی نظیری شدند که روی تاریخ بشر را سیاه کرده است؟! آیا شمر و خولی و سنان و عمروبن الحجاج و عمر سعد شیعه بودند؟! آیا آنها که آب فرات را به روی فرزندان پیغمبر اکرم(ص) بستند، مردان و و جوانان آنها را به فجیع ترین وجه به قتل رساندند، زنان و دخترانشان را مانند اسیران ترک و دیلم(که در آن روز کافر بودند)، برای عبیدالله بن زیاد و یزیدبن معاویه، تبهکاران تاریخ، به اسارت بردند، شیعه و حتی مسلمان بودند، و از عذاب الهی و کیفرِ روزِ بازخواست، واهمه داشتند؟! شیعیان کوفه همان ها بودند که پس از واقعه جانسوز کربلا، از کوتاهی که در یاری فرزند پیغمبر (ص) نموده بودند، پشیمان شدند و به عنوان «توابین» قیام کردند و تا آخرین نفر هم کشته شدند یا به مختار پیوستند تا روز قیامت نزد پیغمبر اکرم (ص) روسیاه نباشند. آنها فقط چهار هزار نفر بودند. کوفه پس از واقعه کربلا رفته رفته شیعه شد و جمع قابل توجهی از مردم آن را، شیعه تشکیل می داد که پاسدار حریم تشیع و طرفداری از اهل بیت عصمت(ع) بودند؛ این هم به چند علت بود: اول اینکه آنها به مرور ایام، پشیمان از عدم یاری امیرالمومنین (ع) شدند که نتیجه ی آن مظلومیت علی(ع)، آن پیشوای عادل بود. دوم واقعه ی کربلا آنها را از خواب غفلت بیدار کرد و از کوتاهی در آن باره به خود آمدند. سوم وجود مراقد شهدای کربلا و امیرالمومنین (ع) که آنها را به زیارت آن برگزیدگان خدا می کشاند باعث آن بیداری و دگرگونی شد.

دوره‌های مطالعاتی مرتبط

لیست‌های مرتبط به کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی

یادداشت‌های مرتبط به کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی

            دائرة المعارف کوفه‌ و کوفی شناسی
 
مطالعه کوفه از دو جهت برای ما بسیار حائز اهمیت هست، اول اینکه پایتخت حکومت شخصیت اول جهان تشیع و بستر بزرگترین تراژدی تاریخ تشیع یعنی فاجعه کربلا بوده، دوم اینکه کوفه مرکز تشیع آن‌ روزها بوده و صحابه خاص پیامبر (صلی الله علیه و آله) و عمده شیعیان و محبان امیرالمومنین در این شهر سکونت داشته‌اند.
به شدت کتاب کاملیه (از هر دو کتاب فارسی دیگر که در مورد کوفه نوشته شده‌ کامل‌تره، البته بعضی مطالب فرعی در آنها آمده که در این کتاب نیامده)، در واقع هر آن چیزی که لازم هست از این شهر مهم تاریخ جهان اسلام بدونید رو این در بر داره.
به نظرم خوندن این کتاب برای کسانی در زمینه تاریخ اسلام مطالعه دارند ضروری هست و نکات کلیدی (مثل موقعیت استراتژیک کوفه در جهان اسلام، ترکیب جمعیتی کوفه، شخصیت‌شناسی و جریان‌شناسی افراد تأثیرگذار کوفه ...) رو منتقل می‌کنه که به افزایش فهم و درک سایر کتب تاریخی کمک شایانی میکنه. 

متن در بعضی جاها خیلی روان و در بعضی جاها اندکی ثقیل است، با توجه به اینکه این کتاب بسط یافته پایان نامه کارشناسی ارشد ایشون هست و سال‌ها از نگارش قسمت عمده‌اش میگذره، بازنویسی یکدست میتونه متن کتاب رو بیش از پیش روان کنه.
 
مقدمه یا بهتر بگم مقدمه‌های کتاب حجم قابل توجهی از کتاب رو گرفته! قریب به ۱۰۰ صفحه! جا داشت مقدمه‌های خود مولف در چاپ‌های مختلف خلاصه و ادغام و همچنین نکات تکمیلی مقدمه ارزشمند پدر بزرگوارشون، (استاد علی دوانی) که به جهت تکمیل کاستی‌های کتاب نوشته شده در خود متن اعمال می‌شد.
          
کوفه و کوف
            کوفه و کوفیان در ذهن ما همیشه یادآور بی‌وفایی و خیانت پیشگی هستند. شهری که سه امام اول شیعیان را با خشونتی عجیب راند. شهری که شاهد نماد عدالت بود اما در طی تاریخ بزرگترین ظالمان هم بر مسندش تکیه زده‌اند.
قطعاً برای هر کس که نسبت به تاریخ اسلام و تشیع آگاهی و علاقه دارد سوالاتی راجع به کوفه پیش آمده: چرا امیرالمومنین(ع) پایتخت حکومتش را کوفه قرار داد؟
چرا بعد از سستی های فراوان کوفیان، امام حسن(ع) دوباره از آنها یاری خواست؟
و بزرگترین سوال اینکه چرا سیدالشهداء(ع) بعد از دو تجربه تلخ به دعوت کوفیان اعتنا کرد؟
این کتاب در پی حلاجی کوفه و مردمش است اما در این امر کاملا موفق نیست و این کار را ناتمام میگذارد.
شهر کوفه را به خوبی ترسیم می‌کند. تاریخش را از ابتدای شکل‌گیری در زمان عمر تا زمانی که همچنان شهری مهم بود، روایت می‌کند؛بافت جمعیتی شهر را رسم می‌کند و در نهایت شخصیت های مهم سیاسی، علمی و دینی آن را معرفی می‌کند.
این کتاب مشخصاً راجع به کوفه نگاشته شده است و از همین روی برخی اتفاقات نظیر وقایع کربلا و... را به صورت اجمالی بررسی کرده است و بیشتر بر روی چرایی وقوع این واقعه و چگونگی برخورد و رفتار کوفیان در وقایعی نظیر کربلا، متمرکز است.

«به طور خلاصه می‌توان گفت مردم کوفه با روشن‌بینی و سطح فکری بالاتر از مردم سایر نقاط اسلامی، در گرویدن به حق و پیکار بر ضد باطل، پیش قدم بودند؛ امّا از طرفی در حساس‌ترین مواقع با سست‌عنصری و مرعوب شدن در برابر طواغیت و زورمندان، به راحتی راه حقی را که انتخاب نموده بودند، رها می‌کردند و عقب می‌نشستند.»ص۵۲۷