یادداشت‌های احمدرضا حسینی نژاد (6)

          کتابی فوق العاده با ترجمه ای نسبتا خوب
        

          کمدی «مردم گریز» توسط مولیر در سال 1666 نوشته شده است. مردم گریز از دیگر نمایشنامه‌های این نمایشنامه‌نویس فرانسوی، به دلیل غلبه گفت‌وگو بر رویدادهای بیرونی و روان‌شناختی خاص و نازک‌تر در نکوهش آسیب‌های اجتماعی متمایز است. در مرکز کمدی شخصیتی ایستاده است _ هم خنده دار و هم تراژیک _که حاضر نیست کاستی های انسانی را تحمل کند، آلسست متوجه هیچ یک از نقاط ضعف خود یا سلیمنِ محبوبش نمی شود.
انسان گریزی موضوع اصلی نمایشنامه است که در عنوان آن آشکار شده است. نفرت نسبت به تمام انسانیت ویژگی اصلی قهرمان داستان است. او از مردم هم به خاطر فضایل و هم به خاطر کمبودها متنفر است. بدبینی، بی ایمانی، بدگمانی، غیر اجتماعی بودن، ناباوری، همه ی این‌ها را می‌توان برای شخصیت‌پردازی آلسست به کار برد، و او از این هم فراتر می‌رود، او از ادامه زندگی در میان مردم و رها شدن برای تنهایی و دوری از جامعه خودداری می‌کند.
در طول نمایشنامه، آلسست اغلب در برابر ریاکاری افراد دیگر و هنجارهای اجتماعی که آنها از آنها پیروی می کنند خشمگین است. او به عنوان عضوی از طبقه اشراف فرانسوی، از شایعه پراکنی بی پایان و چاپلوسی های دروغینی که سایر اشراف در آن شرکت می کنند، منزجر است. آلسست خود را فردی می بیند که با خواسته های ناعادلانه جامعه مبارزه می کند.

محمود هدایت در مقدمه کتاب (مردم گریز، انتشارات امیرکبیر، تابستان ۱۳۳۸) می‌نویسد:
اهمیت این نمایشنامه را همین بس که لارهاپ در تاریخ ادبیات خود می‌نویسد :« به همان درجه که مولیر تا به حال بر رقبای خود تفوق داشت از تنظیم این نمایشنامه به مقام ادبی خود افزود.»
روزی لوئی چهاردهم از راسین می‌پرسد که «بزرگترین نویسنده زمان من کیست؟ بدون تأمل عرض می‌کند اعلی حضرتا مولیر_ شاه می‌گوید نمی‌دانستم البته شما بر موضوع واقفید.» بوالو نیز در وصف مولیر همین مقام و برتری او را بر کرنی و راسین و خود تصدیق می‌کند و منظور از این توضیح همین است که هیچ نویسنده ای به این درجه مورد تعریف و تمجید بزرگان عصر خود واقع نگشته است.
بدلییر می‌نویسد پس از اولین بار که مردم گریز به معرض نمایش گذاشته شد یکی از کسانی که در نمایش حضور داشت به راسین برمی خورد چون می‌دانسته میانه ی او با مولیر خوب نیست محض خوش آیند او می‌گوید :« من در این نمایش بودم و بسیار بی مزه بود.» راسین می‌گوید با آنکه من آنجا نبودم ولی با اطمینان کامل می‌گویم که امکان ندارد مولیر نمایشنامه ی بد بنویسد.

منابع:
https://www.gradesaver.com/the-misanthrope-and-other-plays/study-guide/analysis
https://www.studysmarter.co.uk/explanations/english-literature/american-drama/the-misanthrope
        

          پیشنهاد می‌کنم.
        

          هروقت بخوام در مورد اثری صحبت کنم یاد این جملات مرحوم آل احمد در مورد "قمارباز" داستایوفسکی میفتم که می‌گفت:
(من از داستایوسکی می‌ترسم؛ حتّی وحشت دارم؛ یعنی هر وقت کتابی از او خوانده‌ام، وحشت کرده‌ام. نه از این باب که نوعی داستان جنایی سر داده باشد... بلکه از این جهت که در برابر دنیای پیچیده‌ی ذهن او احساس حقارت می‌کنم. احساس هیچی، نیستی و اینکه "آخر وقتی کسی همچو  او  قلم می‌زده ،تو دیگر  که هستی!..." و از این قبیل؛ و این حالی است که البته در برخورد با دیگر بزرگان نویسنده هم به آدم دست می‌دهد و آن وقت مضحکه نیست که بنشینی و بنا به امر دوستی بخواهی قلمی در باب چنین اعجوبه‌ی وحشت انگیزی بزنی؟ امّا چه باید کرد که هر خاری روزی به کاری می آید! و نیز اگر قرار بود همه‌ی خُردان در مقابل بزرگان جا بزنند که فرق خُـردی و بزرگی را تو از کجا می‌دانستی؟)
چهارصد سال از این نمایشنامه میگذره و من هم از شکسپیر می‌ترسم. از اینکه چطور شکسپیر تونسته عواطف و احساسات بنیادین بشر رو به چالش بکشه حیرت زده‌ام. حسد، غیرت، آبرو و اتللو و دیگر افرادی که در منجلاب این احساسات به نابودی کشیده میشن. 
        

          نمایشنامه ای فوق‌العاده که مغز و قلب انسان رو درگیر خودش می‌کنه. فارغ از شخصیت پردازی ها و تسلط دورنمات بر ساختار و روایت نمایشنامه، بنظرم نویسنده با زیرکی هر چه تمام تر مخاطب رو تا پایان نمایش به بهانه یافتن پاسخ سوال هاش با خودش همراه  می‌کنه و در پایان هم جواب مشخصی به این سوالات نمی‌ده و حتی سوالات جدیدی رو توی ذهن مخاطب ایجاد می‌کنه.
سوالاتی از قبیل: 
آیا عدالت به وقوع پیوست؟
        

          حاصل بیست سال تحقیق در حوزه ی روانشناسی روابط عاطفی و دلبستگی این کتابه. دو نویسنده از دریچه ی نظریه های دلبستگی اول انسان ها رو به چهار گروه با ویژگی های شخصیتی مختلف که نمودش رو در روابط میشه دید تقسیم می‌کنن و ویژگی های هر گروه رو توضیح میدن. بعد از اون از آزمونی در کتاب هست که خواننده باید اون رو انجام بده تا گروه خودش رو مشخص کنه. باقی کتاب میپردازه به کند و کاو در روابط این افراد و مشکلاتی که ممکنه در طول روابط برای این افراد به وجود بیاد و راه های جلوگیری و حل اون مشکل‌ها از دیدگاه روانشناسی دلبستگی. کتاب خیلی مفیدی چه برای افراد مجرد چه برای اون هایی که در روابط عاطفی به سر می‌برن. از بابت خوب بودن ترجمه اطلاعی ندارم چون به زبان اصلی کتاب رو خوندم.
 پیشنهاد میشه