یادداشت محمدرضا ایمانی

        آلتوسر در مصاحبه‌ای گفته بود که کمونیسم لزوما یک مرحله خاصی از تاریخ نیست بلکه نوعی از فرماسیون اجتماعی است که در آن طبقه، فرد یا نیرویی مورد بهره‌کشی قرار نگیرد. مثالی که برای روشن شدن بحث آورد زمین فوتبال بود، البته اگر روابط احتمالی خارج از زمین را در نظر نگیریم.

حالا کوهن نیز در این کتاب چیزی شبیه به این را می‌گوید. سوسیالیسم چیز آنقدر گنده‌ای نیست که به نظر می‌رسد. شما در سفرهای دوستانه و یا خانوادگی هم «سوسیالیستی» عمل می‌کنید و خود به ان آگاه نیستید. اثبات ایده سوسیالیسم اخلاقی نیاز به سیر طولانی استدلال‌های سیاسی و اخلاقی ندارد، بلکه با «انصاف» و کلاه خود را قاضی کردن هم می‌توان به آن رسید. کوهن اسم این نوع از استدلال را نوعی شهود میگذارد.

یک نکته‌ای هم درباره ترجمه عنوان به نظرم می‌رسد. با اینکه مترجم دقیقا عنوان انگلیسی را به فارسی برگردانده، به نظر رساننده منظور مولف نیست. شاید ترجمه «سوسیالیسم، چرا که نه!» ترجمه بهتری می‌توانست باشد.