یادداشت 🎭 🎬 محمد رضا خطیب 🎭📚

        تمام کشورهایی که درگیر یک سنت نمایشی هستند ، در دنیای امروز که شاید فکر‌کنید سینما و تلوزیون و گیم و فضای مجازی و ... راه رو برای تئاترهای سنتی بسته ، دارن شدیدا روی این بخش از فرهنگ شون سرمایه گذاری و تبلیغ می‌کنند. 
امروز اگر شما در ژاپن بخواهید یک تئاتر نو با قدمت بیش از ۵۰۰ سال ببینید ، بلیت براش پیدا نمیکنید از شدت استقبالی که از این نمایش ها میشه. 
در هند با ادیسی و کاتاکالی،  میتونید اشکال سنتی تئاترهای هند رو مشاهده کنید. 
در ایتالیا و شهر ونیز و تئاتر گولدونی ، همین فردا شما میتونید یک کمدیا دلآرته رو با همون سنت ۴۰۰ ساله ببینید...
اپرای پکن همچنان سرپا ایستاده و در حال تاثیرگذاری بر روی هنر نمایش جهانه...
اما ایران چی؟ 
اگر یک دانشجوی تئاتر بخواد روحوضی و نقالی ببینه آیا در پایتخت جایی برای دیدنش هست؟ شهرهای دیگه رو فاکتور بگیریم کلا که به غیر از مشهد تقریبا تئاتر آنچنانی ای هم نداره...
مرثیه زیاده ... به قول علی شمس کارگردان و نویسنده تئاتر " اینقد گفتیم و فایده نداشته که گفتنش آب توی هاون کوبیدنه ، سر این قبری که داریم گریه میکنیم،  توش اصلا مرده ای نیست ".

نقالی از سنت های قدیمی نمایشی ایرانیه ، همونطوری که در یونان باستان ، هنر نمایش وجود داشته . در ایران باستان قصه و قصه گویی رواج خیلی زیادی داشته. 
با سرایش شاهنامه فردوسی ، این نقل ها وارد مرحله جدیدی شد. در اواسط دوره صفویه بود که نقالی در قهوه خانه ها رواج پیدا کرد و تا همین اواخر هم وجود داشت. 
میزان استقبال از این گونه نمایش ها اینقدر زیاد بود و اینقدر مردم دوست داشتند که امروزه هیچ هنری شاید اینقدر با مردم نتونه ارتباط بگیره.
مثلا در نقل داستان رستم و سهراب اشک ها می ریختند. یا بعضی ها قبل از کشته شدن سهراب از مجلس بیرون می رفتند که کشته شدن سهراب رو نبینند. یا حتی گاهی به مرشد پول میدادند که اگر میشه سهراب رو امشب راحت تر بکشه ...
نقل شده که بعد از یکی از نقالی ها ، یک نفر کمین مرشد رو میکنه و کتکش میزنه به این خاطر که امشب سهراب رو بد کشته ...
اینها همه چند دلیل داره... اول قصه گویی خوب و بازیگری عالی مرشد و دوم داستان های به شدت جذاب شاهنامه...
علاوه بر شاهنامه،  مرشد ها طومارهای نقالی هم نوشتند که این طومارها داستان هایی با الهام از شاهنامه فردوسی بوده که اکثرشون چاپ شده و در دسترس هستند که خیلی جذاب و خوندنی و درجه یکن ...
حیف از این سنت نمایشی که دیگه نیست ... باید این سنت حفظ و صادر میشد...
کتاب حاضر ، پژوهشی درباره نقالیه... کتاب هایی از این دست ، حد اقل میتونه برای علاقه مندان و دانشجویان چراغ راهی باشه تا بیشتر با این سنت نمایشی آشنا بشند...

کتاب ابتدا با تاریخ قصه گویی در ایران شروع می کنه. بعد به ساختار قصه های نقالی میپردازه و مفصل ساختار این قصه ها رو بررسی میکنه.
در مرحله بعدی از نقال و طرز نقل کردنش صحبت میکنه . از اینکه یک نقال چطوری شروع میکنه و چطوری ادامه میدا و چطوری به پایان میبره...
از شکل ها و ترفندهای نقالی و اجرا میگه و تمام اینها با مثال هایی از طومارهای نقالی مختلف ، برای فهم بیشتر خواننده غنی تر شده . 
در آخر هم طومار پادشاهی کیقباد نقل شده که به خودی خود خیلی جذابه...
اگر به این سنت نمایشی ایرانی در حال افول علاقه مندید این کتاب خیلی گزینه خوبیه برای آشنایی ...