بریده‌ کتاب‌های علی طالب‌لو

عدالت فردی حاکمان نمی‌تواند ساختار و نهاد ظالمانه را به ساختار و نهاد عادلانه بدل کند. بلکه برعکس ساختارها و نهادهای ظالمانه، فردی را که پیش از به قدرت رسیدن عادل بوده است به حاکمی ظالم بدل می‌کنند، درحالی که ساختارها و نهادهای عادلانه، ظلم فردی را مهار و کنترل می‌کنند و مانع بروز و ظهار، تأثیرگذاری یا نهادینه شدنِ آن می‌شوند.

وقتی آدم صدای کسانی را می‌شنود که دوست‌شان دارد، نیازی نیست معنی حرف‌هایشان را بفهمد.

دوست داشتن یا محبوب بودن بسنده است. جز این چیزی نخواهید. در تا یکی پیچ و خم‌های زندگی، مروارید دیگری جز این نمی‌توان یافت‌. عشق انسان را به کمال می‌رساند.

ما کلیسایی که آکنده از دسیسه است را نکوهش می‌کنیم، معنویتی را که در گذر زمان تندخوست حقیر می‌شماریم، اما همه جا انسان اندیشمند را ارج می‌نهیم. ما به کسی که سجده می‌کند درود می‌فرستیم. ایمان برای بشر ضروری است. بدا به حال کسی که به هیچ چیز ایمان ندارد.

می‌توان به دوزخی اندیشید هولناک‌تر از دوزخی که آدمی در آن عذاب می‌کشد و آن دوزخی است که آدمی در آن دلتنگ می‌شود.

می‌گویند برده‌داری از تمدن اروپا محو شده است. اشتباه است. هنوز وجود دارد، اما فقط بر زنان تحمیل می‌شود، و نامش فحشاست. بر زن تحمیل می‌شود، یعنی بر موجودی جذاب، ناتوان، زیبا؛ بر یک مادر. و مردان هم از این وضعیت شرم نمی‌کنند.

والاترین نیک‌بختی زندگی این است که بدانید محبوب کسی هستید و او به خاطر خودتان یا، به بیان بهتر، به رغم میل خودتان دوست‌تان دارد.

مارتن نتیجه گرفت که آدمی برای این به دنیا آمده است تا در تشنجات تشویش یا رخوت، ملال روزگار بگذراند. کاندید قبول نداشت اما چیزی هم نمی‌گفت. پانگلس اعتراف کرد که همیشه رنج و سختی کشیده است؛ اما چون یکبار گفته که همه چیز خوب پیش می‌رود، همیشه بر سر این حرف می‌ماند، اما به آن ایمان ندارد.

هر کسی حق دارد حرف بزند. هر انسانی. آقایان! بنا را بر این بگذاریم که به سخن یکدیگر، به اندیشه یکدیگر، به عقیده یکدیگر، احترام بگذاریم.

مگر ما مسلمان‌ها که از وحی قرآنی برخوردار هستیم چه پُخی در این دنیا خورده‌ایم که حالا بگوییم دیگران چه غلطی کرده‌اند؟ ما چه کرده‌ایم آقا؟ جنگ‌های ما از بین رفته؟ ما الان داریم توی سر هم می‌زنیم و این جنگ‌ها را راه می‌اندازیم. یهودی آنجا نشسته همه ما را می‌بلعد. آن وقت بگوییم ما با قرآن هدایت یافته‌ایم؟

من شخصا در برخورد با مواضع مکتبی، قاطع، صریح و سخت‌گیرم. یعنی چه؟ یعنی با ماست‌مالی کردن مکتب شدیدا مخالفم. از آقا سوال می‌کنید آقا، نظرتان درباره این مسئله چیست؟ یک جوری جواب می‌گوید که با حرف ماتریالیست می‌سازد، با حرف الهی هم می‌سازد، با حرف یهودی می‌سازد، با حرف زرتشتی می‌سازد، با حرف مسیحی می‌سازد، با حرف انقلابی می‌سازد، با حرف ضدانقلابی می‌سازد، با سرمایه‌داری می‌سازد، با سوسیالیسم هم می‌سازد! این دیگر چیست؟ اینکه دیگر مکتب نشد. مکتب، مقطع‌های مشخص دارد. اسلامی که با همه چیز جور دربیاید، دیگر راه مشخصی نیست.

بیشتر جریان‌های برجسته تاریخ از دل جریان‌های ستم‌بار محرومیت‌آفرین به وجود آمده‌اند. بله؛ از جریان‌های رفاه‌آور هم جریان‌های تازه به‌وجود آمده است. نهیلیسم غرب، نهیلیسم و پوچ‌انگاری اروپای غربی، از رفاه مادی پوک و پوچ و بی‌معنی انسان‌های جامعه صنعتی شده و به ثروت و رفاه و لذت و تنوع رسیده‌ی اروپای غربی و آمریکا برخاست.

در میان علوم و معارف وابسته به فرهنگ اسلامی، آنچه از لحاظ سیر تاریخی از همه ناشناخته‌تر است فلسفه است. سرّ مطلب معلوم است، ابهام و پیچیدگی مسائل فلسفی.

اندوه دانش است. آنان که بیشتر می‌دانند باید از برای حقیقت محتوم بسیار بگریند زیرا درخت دانش، درخت زندگی نیست.

هلمر: من به عنوان وکیل بارها دیده‌ام، جونم. تقریبا همه اون‌هایی که اوایل زندگی دچار فساد اخلاقی می‌شن، علتش اینه که مادرای دروغگو داشته‌ان. نورا: چرا فقط... مادر؟ هلمر: معمولا تأثیر غالب از طرف مادره؛ ولی البته پدر هم می‌تونه همون تأثیر رو داشته باشه.

شما آدم‌ها هر مسئله‌ای که به میان آمد، انگار مجبورید که بگویید: این کار ابلهانه آست، آن عاقلانه، این خوب، آن بد! این حکم صادر کردن‌ها یعنی چه؟ مگر شماها شرایط باطنی هر رفتاری را دیده و بررسی کرده‌اید؟ و به دلیل خالی از تردید هر حادثه‌ای پی‌برده‌اید و می‌دانید مثلا چرا فلان اتفاق باید می‌افتاد؟ اگر می‌دانستید، هرگز اینطور داوری شتاب‌زده نمی‌کردید.

دل من سخت می‌گیرد وقتی می‌بینم آدم‌ها به همدیگر آزار می‌رسانند؛ و به ویژه جوانان، جایی که می‌توانند در بهار زندگی‌شان در قبال همه شادی‌ها بیشترین گشاده‌رویی را داشته باشند، این چند روزه‌ی شیرین را با بدخلقی برای هم خراب می‌کنند.

همه بزرگان و آموزگاران و مربیان برآنند که بچه خودش نمی‌داند چه می‌خواهد. ولی اینکه بزرگ‌ترها هم مثل بچه در دامان زمین تاتی می‌کنند و مثل بچه نمی‌دانند از کجا آمده‌اند و به کجا می‌روند، و در کار و کردارشان حتی آن هدف راستین و روشن بچه هم نیست و مثل بچه هم به حکومت با ابزار نان‌قندی و توسری تن درمی‌دهند، واقعیتی است که بسا بسیاری نپذیرند حالی که به گمان من این واقعیت روشنیِ روز را دارد.

هر انسانى كه گرفتار است يا هر پديده‌اى كه در اين عالم، كسرى پيدا كرده، گرفتارى يا كسرى‌اش به‌خاطر اين بوده كه نگذاشتند در نظام صحيحش قرار بگيرد. به همين دليل، عاملان اين انحراف را لعن مى‌كند. لعن را با اين مفهوم مى‌توانيم بفهميم؛ بقيه‌اش اضافه است! لعن عمر و شمر و يزيد وقتى براى ما مفهوم است كه بفهميم اينها چه نورى را از ما دريغ كردند.

آرى! اين شهادت، انتخاب حسين است و اين شفاعت نتيجه‌ى كار عظيم او. شهادت انتخاب است، نه هدف. و شفاعت نتيجه است، نه مقصد.