بریده‌های کتاب gharneshin

آدرس دادن یاد آدم می‌آورد بدیهیتای که درباره‌ی خودش فرض می‌کند، مفروض بقیه نیستند. راهی که تو هر روز طی می‌کنی و چشم بسته به خودت می‌رسی، برای دیگران گم راه است. می‌بینی او که با چشم غریبه می‌آید و پی تو میگردد، در همان مشاهده‌ی اول چیز‌هایی را می‌بیند که تو هر روزه نمی‌بینی: شکسته‌بسته‌ها را، کج‌ و کوله‌ها را، از دررفته‌ها را، پوسته‌ریخته‌ها را.

اما حتی اگر دن‌ژوانِ این بازار مکاره باشی، روزی خواهد رسید که آرزو می‌کنی دست روی هرکس می‌گذاری، طلا نشود. زود نیاید. زود نرود. بماند؛ شده یک‌ساعت باتو رفاقت کند، شده یک بند انگشت تورا بخواهد. روزی خواهد رسید که‌ هزار اسم توی گوشی‌ات را بدهی پای یک‌ همراه. که دست‌کم یک قدم از راه را با تو بیاید.

این قصه‌ی روزگار ماست: پیامک‌های چند کلمه‌ای و چت‌های چند خطی و معاشرت‌های چند دقیقه‌ای و معاشقه‌های یکی دو چند شبی. و تمام. بی چند‌وچونی و عرض و عمق و ارتفاعی. کلماتی مثل رفاقت در این میان هرزه‌ترین‌اند. ماندن به کابوس می‌ماند. غلام سرعتِ آنیم که زود بیاید و زود هم برود و چه بهتر که پشت سرش هم نگاه نکند.

زمان تنها چیزی‌ است که نمی‌توان خرید. نمی‌توان یک شبه به آن رسید. بسیار هم که از عشق و محبت و احساس خرج کسی یا چیزی کنی، در همان سه بعد طول و عرض و ارتفاع می‌ماند. بعد زمان، ساحتی است دست نیافتنی که تاریخ رفاقت را در خود می‌سازد و تاریخ را هیچ‌کسِ هیچ‌کس، هیچ‌جورِ هیچ‌جور نمی‌تواند تصرف کند، جز با صرف عمر.

اما کلمات وقتی معجزه می‌کنند که هم درست باشند و هم درست ادا شوند. صورت کلمه همان است که در لغت‌نامه‌هاست، با ده‌ها معنی که روبه‌رویش نوشته شده است با توضیحات و اضافات. سیرتش را اما هرکس از نو خلق می‌کند و شکل می‌دهد، از عمق ذهن و روانش، ساده و خالص.

خاطره، طعم غذاها و قهوه‌ها، نور چراغ‌ها و درخشش لوستر‌ها، حتی صدای موسیقی‌هایی را که بار‌ها شنیده‌ایم یا خواهیم شنید، تغییر می‌دهد، برای همیشه اختصاصی می‌کند و به ابدیت پیوندشان می‌زند: آن شب، آنجا، آن کس.

به خودم گفتم لابد عاشقانه‌ترین نگران‌شدن‌های دنیا، بی‌دلیل‌ترین‌هاشان‌اند. ما محتاج رعایت‌ایم انگار، چه وقتی معشوقیم و کسی دوستمان می‌دارد، چه وقتی عاشقیم و کسی را دوست می‌داریم. دلمان رعایت می‌خواهد؛ رعایت شدن، رعایت کردن، شاید چون‌ که رعایت، اسم اعظم عاشقی است.

دلهره‌ی میان عاشق و معشوق، هرگز پایانی ندارد. فراق، جان می‌فرساید و وصال مراقبت می‌خواهد، رعایت می‌خواهد. کیست که نداند مسئول سلامت تنگِ بلور، اوست که آن‌ را در دستانش نگاه داشته‌است.

دوستی به تجمل زنده نیست، به توجه زنده است.

عاشقی اگر می‌خواهی، لحظه‌خواه باش؛ همان کن که همان لحظه باید. عاشقی گاهی فقط یک لحظه به تو فرصت می‌دهد که ببوسی، در آغوش بگیری، نوازش کنی یا انگشتت را از لای موهای فروخورده‌ی آدمی که روبه‌رویت نشسته و دارد جدی‌ترین حرف‌ها را می‌زند، عبور دهی. یک لحظه که فرصت داری پیش و پس از آن، آدم دیگری باشی.

عاشقی، رفتن راه است؛ جسارت روبه‌رو شدن با صد‌ها انتخاب. رنجی که به تحملش می‌ارزد، کشیدنِ دردِ زخم‌هایی است که بر پایمان می‌نشیند، وقتی قدم در نامطمئن‌ها می‌گذاریم؛ بی‌ فکرِ شاید، بی مخدرِ امید. عاشقی، رها کردن طنابی است که دو سرش به هیچ بند است.

آن‌قدری که عاشقانِ تاریخ در آتش احتمال به خاکستر نشسته‌اند، از هیچ‌چیز دیگر نسوخته‌اند. احتمال، یعنی که تو نه صفرِ انفصالی، نه یکِ اتصال. نه وامانده‌ای از راه، نه رسیده‌ای به مقصد. نه مومنی به وصال، نه کافری به جدایی. احتمال یعنی امیدِ شدن. و امید، همان‌ است که جان آدمیزاد را رنجور می‌کند، روان را درهم‌می‌شکند، سال‌ها را از پی هم می‌گذارند، موی را سپید می‌گرداند و چشمه‌ی اشتیاق را می‌خشکاند.

نه دوری و نه مشقت، نه مرگ و نه خیانت؛ که آفتِ جانِ عاشق، احتمال است. احتمال آن‌که معشوق به دست آید. که بماند. که نرود. که بازگردد. احتمال این‌که بگذرد این روزگارِ تلخ‌تر از زهر. احتمال این‌که شب فراق، صبح وصال در پی داشته باشد.

عشق تنها راه گریز آدمیزاد است برای این‌که در قفس روزمرگی‌اش نپوسد، حتی با هزاران کلید در دست. ضرورتی است که خودش بهانه‌ی بودنش را می‌جورد و می‌یابد.

وقتی به عشق آری می‌گوییم، در حقیقت به رنج هم خوشامد گفته‌ایم. لای این در را که باز کنی، رنج‌ هم همراه با عشق به درون قلبت می‌خزد. مولانا می‌گوید باید (( دشمن خود شدن، تا دوست روی نماید.)) و متاسفانه راست می‌گوید.

اساس خویشتن، فکر نیست، بلکه رنج است، و رنج، بنیادی‌ترینِ احساس‌هاست. وقتی پای رنج کشیدن در میان باشد، حتی یک گربه هم‌ نمی‌تواند درباره‌ی وجود یگانه و تبدیل‌ناپذیر خود تردید کند. در رنج و درد شدید است که جهان محو می‌شود و هریک از ما با خویشتن خویش تنها می‌شویم.

جمله‌ی ((من فکر می‌کنم، پس هستم)) حرف اندیشمندی‌ است که دندان‌درد را دست کم گرفته‌است! به جایش ((من احساس می‌کنم، پس هستم)) حقیقتی‌ است بسیار معتبر‌تر؛ چون درباره‌ی هر موجود زنده صدق می‌کند.

کافی است که خودمان فقط یک‌ بار دل‌تنگ شده باشیم تا رشته‌ای نامرئی و جاویدان، ما را به تمام دل‌های تنگِ جهان، از اول خلقت تا روز پایان، پیوند دهد.

در زندگی لحظاتی هست که انگار بر لبه‌ی نیستی ایستاده‌ای. با خودت می‌اندیشی این خط دیگر آخرش است. از آن که بگذرم تمام است. نمی‌توانم، می‌میرم، امکان ندارد. بعد که از آن خط باریک می‌گذری، با شگفتی می‌بینی که نه، اتفاق خاصی نیفتاد و هنوز پایت روی زمین است.

مستر شریفی با پوزخند می‌گوید: (( این خارجی‌ها با این سادگی‌شان چطور این‌قدر پیشرفت کرده‌اند؟ )) نمی‌دانم. فقط همین‌قدر مطمئنم که‌ ما هم با تمام هوشیاری و مهارت در دروغ‌گویی هنوز به هیچ‌جا نرسیده‌ایم.