بریده‌های کتاب ترجمه نهج البلاغه حضرت امیرالمومنین

«بدان که اختیار دارنده ی مرگ همان است که زندگی در دست او»

ای مردم! باید دنیای حرام در چشمانتان از پَرِ کاهِ خشکیده، و تُفاله های قیچی شده دام‌داران، بی‌ارزش‌تر باشد. از پیشینیان خود پند گیرید، پیش از آن که آیندگان از شما پند گیرند، این دنیایِ فاسدِ نکوهش شده را رها کنید، زیرا مشتاقان شیفته‌تر از شما را رها کرد.

«(شخصی مسئله ی پیچیده ای سوال کرد) حضرت فرمود : برای فهمیدن بپرس ،نه برای آزار دادن ؛ که نادانِ آموزش گیرنده ،همانند داناست و همانا دانای بی انصاف بهانه جو است!» حکمت۳۲۰

پیامبر خدا (ص) فرمود: «ای علی! همانا این مردم به زودی با اموالشان دچار فتنه و آزمایش می‌شوند، و در دین‌داری بر خدا منّت می‌گذارند. با این حال انتظار رحمت او را دارند و از قدرت و خشم خدا، خود را ایمن می‌پندارند. حرام خدا را با شبهات دروغین و هوس های غفلت زا حلال می‌کنند؛ «شراب» را به بهانهٔ اینکه «آب انگور» است و رشوه را که «هدیه» است و ربا را که «نوعی معامله» است، حلال می‌شمارند!». {خطبهٔ ۱۵۶- خبر از فتنه‌ها}

«همانا برادر جنگ،بیداری و هوشیاری است ، هر آن کس که به خواب رود، دشمن او نخواهد خوابید!»

حقّ و باطل همیشه در پیکارند، و برای هر کدام طرفدارانی است. اگر باطل پیروز شود، جای شگفتی نیست، از دیر باز چنین بوده، و اگر طرفداران حق اندکند، چه بسا روزی فراوان گردند و پیروز شوند، امّا کمتر اتّفاق می‌افتد که چیز رفته بازگردد.

«آنچه نمی دانید ، نگویید»

«و چه زیان بار است رنجی که عذاب در پی آن باشد»

«غیبت کردن، تلاشِ ناتوان است.»

ای مردم! همانا بر شما از دو چیز می‌ترسم: هواپرستی و آرزوهای طولانی. اما پیروی از خواهش نفس، انسان را از حق بازمی‌دارد و آرزوهای طولانی، آخرت را از یاد می‌برد. ﴿خطبه ۴۲﴾

آیا به جای زندگی جاویدان قیامت به زندگی زود گذر دنیا رضایت دادید؟ و به جای عزّت و سر بلندی، بدبختی و ذلّت را انتخاب کردید؟

یگانه است نه از روی عدد، آفریننده است نه با حرکت و تحمل رنج، شنواست بدون وسیلهٔ شنوایی و بیناست بی آن‌که چشم گشاید و بر هم نهد. در همه جا حاضر است نه آن‌که با چیزی تماس گیرد، و از همه چیز جداست، نه اینکه فاصلهٔ بین او و موجودات باشد. آشکار است نه با مشاهدهٔ چشم، پنهان است نه به خاطر کوچکی و ظرافت، از موجودات جداست که بر آنها چیره و تواناست، و هر چیزی جز او برابرش خاضع و بازگشت آن به سوی خداست. {ترجمهٔ خطبهٔ ۱۵۲- خداشناسی}

«ای بندگان خدا! آن کس که نسبت به خود خیرخواهی او بیشتر است، در برابر خدا از همه کس فرمان بردار تر است»

و گروهی دیگر، با اعمال آخرت، دنیا را می‌طلبند، و با اعمال دنیا در پی کسب مقام های معنوی آخرت نیستند، خود را کوچک و متواضع جلوه می‌دهند. گام ها را ریاکارانه و کوتاه بر می‌دارند، دامن خود را جمع کرده، خود را همانند مومنان واقعی می‌آرایند، و پوشش الهی را وسیله نفاق و دورویی و دنیاطلبی خود قرار می‌دهند.

ای بندهٔ خدا، در گفتن عیب کسی شتاب مکن، شاید خدایش بخشیده باشد و بر گناهانِ کوچک خود ایمن مباش، شاید برای آن‌ها کیفر داده شوی! ﴿خطبه ۱۴۰﴾

مردم! در سختی‌هایی که با آن روبه‌رو هستید و مشکلاتی که پشت سر گذاردید، درس‌های عبرت فراوان وجود دارد. نه هر صاحبِ قلبی، خردمند است و نه هر دارندهٔ گوشی شنواست و نه هر دارندهٔ چشمی بیناست. ﴿خطبه ۸۸﴾

«اگر از یکی سوال کردند و نمی داند ، شرم نکند و بگوید نمی دانم»

«ای مردم ! همه افراد جامعه در خشنودی و خشم شریک می باشند.چنان که شتر مادّه ی ثمود را ، یک نفر دست و پا برید ، امّا عذاب آن تمام قوم ثمود را گرفت ، زیرا همگی آن را پسندیدند.»

«گرچه برخی مخلوقات ، به ظاهر ساکت اند ، ولی بر تدبیر خداوندی گویا »

ای مردم! شما در این دنیا هدف تیرهای مرگ هستید، که در هر جرعه‌ای، اندوهی گلوگیر، و در هر لقمه ای استخوان شکسته‌ای قرار دارد؛ در دنیا به نعمتی نمی‌رسید جز با از دست دادن نعمتی دیگر... (خطبهٔ ۱۴۵- دنیا شناسی)