بریدۀ کتاب

نقش مردم هم در حرکت قطار پیشرفت کمتر از تولیدکننده نیست. خاطرات «معجزۀ اقتصادی ژاپن» که در دنیا معروف است را می‌خواندم. مردم ژاپن در آن دوره چوب کف پایشان می‌گذاشتند و با نخ می‌بستند؛ ولی کفش خارجی نمی‌خریدند. مردم آمریکا هم سال‌ها قبل، وقتی تازه از استعمار انگلیس درآمده بودند، جعبه‌های چای انگلیس را از روی عرشۀ کشتی به دریا انداختند. نهضت‌های مردمی در آمریکا راه افتاد که کالای خارجی نخرند. آن‌قدر به کالای آمریکایی تعصب پیدا کردند که شعار اول سیاست‌مدارانشان شد. سیرۀ علما هم همین است. آیت‌اللّٰه مرعشی نجفی دکمۀ پارچه‌ای به لباسش بسته بود. می‌گفت: «چون در محدودۀ اسلام تولید دکمه پلاستیکی نداریم، من با همین پارچه‌ها لباسم رو محکم می‌کنم.» چند سال است که کشور ما در تولید علم، جزو ده کشور اول دنیاست. یک روز بچه‌های کارخانه پرسیدند: «پس چرا این علم تو سفرۀ مردم اثر نداره؟» منکر مشکلات اقتصادی نیستم؛ اما گفتم: «ما توی این چهل و چهار سال، تونستیم به قله‌های علم برسیم؛ اما علم توی چرخۀ تولید وارد نشده. فناورانه نشده. اگر علم به محصول برسه، تولید رونق میگیره و مشکلات اقتصادی تا حد زیادی حل می‌شه.»