«تو را چه می‌شود اگر او رقص بر خون کند؟ تو خود به کفایت در خون فرو شده‌ای.»
اسکار وایلد نویسنده‌ای که همواره اثاری متفاوت خلق کرده، این بار دست به بازنویسی داستانی تاریخی زده، روایت بریدن سر یوحنا با دسیسۀ دختر خوانده پادشاه؛ روایت‌های متفاوتی از این ماجرا در تاریخ نقل شده و نویسندگان بسیاری دست به کار بازسازی این رویداد شده‌اند و آثار ماندگاری خلق کردند، اما وایلد حقیقتا چیز دیگری ساخته، او روایات را آنگونه که خواسته و در نظرش منطقی بوده چیده، به گونه‌ای که افراد حقیقی به نظر می‌رسند، نه به مانند دیگر شخصیت‌های یک داستان پند آموز که باید شناخت و درس گرفت.
یوحنای پیامبر قعر چاهی در قصر هرودوس، شاه ایالت یهودیه، به بند کشیده شده و همواره فریاد موعظه سر می‌دهد، هیچ‌کس توان ساکت کردن او را ندارد، حتی هنگامی که دختر خواندۀ شاه، سالومه، فرمان دهد.
شاه توجه ویژه‌ای به سالومه دارد و این موضوع توجه مادر سالومه، همسر شاه، را بر می‌انگیزد چنانچه از اولین صفحات کتاب به شاه تذکر می‌دهد چشم از دخترش بردارد، بارها و بارها تکرار می‌کند اما هرودوس گوشی برای شنیدن این جملات ندارد و چندی نمی‌گذرد که تاوان این نگاه بی‌جا را می‌دهد.
شاه تنها کسی نیست که مدام نظر بر سالومه دارد، دیگرانی نیز هستند اما هیچ یک سرانجام خوشی ندارند، چرا که سالومه ذره‌ای ارزش برای دلدادگانش قائل نیست و سبک بال رقص می‌کند میان خون این جان و دل باختگان؛ هرچه آن‌ها بیشتر مشتاق باشند، سالومه بیش‌تر بی‌توجه و بی‌رحم می‌شود. 

در میان سطور این داستانِ کوتاه گفت‌وگوی‌های کوتاهی در می‌گیرد که از احوالات زمان خود حکایت می‌کند، مانند اختلافاتی که از آغاز تولد مسیح میان دسته‌ها و گروه‌های مختلف مردم شکل گرفت، اختلافاتی بی‌اهمیت و ساده که به راحتی قابل چشم‌پوشی بودند و هستند اما این گذشت صورت نمی‌گیرد و حاصل جنگ‌های خونینی هستند که در سده‌های آتی شکل می‌گیرند و خون‌های بسیار ریخته می‌شوند.

ترجمه‌های متفاوتی از این اثر موجود است که  نویسنده این متن به دو ترجمۀ سیروس بهروزی و عبدالله کوثری دسترسی داشته. در قسم مقایسه ترجمۀ استاد کوثری روان‌تر و شیواتر بوده و شیوایی کلام اسکار وایلد را حفظ کرده؛ هرچند که بی مقایسۀ ظاهری نیز می‌توان یقین داشت که کتب ترجمه شده به قلم عبدالله کوثری از کیفیت بالایی برخوردارند و اولویت همیشه با این مترجم است.

در نهایت این کتاب را به افرادی می‌توان توصیه کرد که از روایت‌های تاریخی یا تاریخ جهان و ادیان لذت می‌برند، آن‌هایی که به نمایشنامه‌‌ تاریخی و تئاتر علاقه دارند، از طرفداران اسکار وایلد و ادبیات انگلستان هستند، کسانی که از گفت‌وگوهای طولانی کتاب‌ها لذت نمی‌برند و یا به دنبال داستان کوتاه و جذاب هستند؛ هرچند که هر کسی بدون توجه به این توصیه‌ها می‌تواند از این نمایش کوتاه لذت کافی را ببرد.
«یقین دارم که مصیبتی رخ خواهد داد»
        

          ماجرای «بریدن سر یحیی» منبع الهام نویسندگان بزرگی بوده است. 
سوای اسکار وایلد که در سال ۱۸۹۱ این نمایشنامه را نوشت و اشتراوس سال‌ها بعد در سال ۱۹۰۵ اپرایی از آن ترتیب داد، ماسنه، اپرایی به نام «هرودیا» در سال ۱۸۸۱ به روی صحنه برد، فلوبر در داستانی به نام «سالومه» در سال ۱۸۸۷ به آن پرداخت و زودرمن اثری به نام «آتش‌های یحیی» در سال ۱۸۹۷ از آن خلق کرد.
حقیقت آن است که به دلیل قدمت این ماجرا، روایت‌های مختلفی از آن در عهد جدید، تفسیر ابوالمفتوح، تاریخ طبری و عرایس‌المجالس وجود دارد، اما هسته‌‌ی ماجرا در تمام آن‌ها یکی‌ست و این روایت‌ها در جزئیات با یکدیگر تفاوت دارند. سالومه‌ی اسکار وایلد ترکیبی‌ست عاقلانه و قابل پذیرش از تمام این روایت‌ها که وقتی آن‌ را می‌خوانیم راوی را به حماقت متهم نمی‌کنیم، چون از دید حقیر، هر کدام از آن روایت‌های نامبرده گویی چیزی در خود کم دارند. هرچند اسکار وایلد نیز برای افزودن جذابیت به این ماجرا از خلاقیت و هنر خود استفاده نمود و تغییراتی در اصل ماجرا داد، اما اثر وایلد بسیار جذاب و خواندنی‌ست و بنابراین خواندنش را به تمام دوستان کتاب‌خوانم پیشنهاد می‌کنم.
و اما اصل ماجرای سر بریدن یحیی چه بود...
هرود آنتیپاس یا همان هردوس بزرگ(بنی اسراعیل) را همسری بود به نام هرودیاس که  نخست همسر برادرش بود و هرود او را از چنگ برادرش ربود و به زنی گرفت. هرودیاس از همسر نخست خود دختری زیباروی به نام «هرودیا» داشت. وقتی هرودیاس  پیر می‌شود، هرود از هرودیا خوشش می‌آید و خواهان ازدواج با او و جایگزینی‌ش با مادرش می‌شود. هرودیاس بنا به دلایلی که به زندگی خود بر می‌گردد، کینه‌ی یحیی را به دل داشت، به دخترش آموخت که اگر روزی هرود از تو پرسید چه می‌خواهی، سر یحیی را طلب کن. هرود برای رسیدن به رویایش یعنی وصلت با هرودیا سوگند یاد می‌کند که هر آن‌چه هرودیا طلب کند به او دهد و هرودیا سر یحیی را از او طلب می‌کند. هرود این خواسته را ناشدنی دانست، چون یحیی را پیامبر خدا شمرده و بریدن سرش را گناهی‌ نابخشودنی. هرودیاس فهمید که همسرش این خواسته را اجابت نمی‌کند و این چنین شد که صبر کرد تا شب  وقت نوشیدن شراب فرا رسد. او دخترش را آراست و به سوی همسرش فرستاد تا ساقی او شود. هرودیا فرمان مادر را اجابت کرد و وقتی هرود مست گشت و دست او را گرفت و از او خواست تا باهم به خلوت بروند، هرودیا بار دیگر امتناع کرد و به هرود گفت که امرت را اجابت نمی‌کنم تا زمانی‌که سر یحیی را به من هدیه کنی، و این چنین شد که هرود در عالم مستی دستور بریدن سر یحیی را صادر و سر او را تقدیم هرودیا نمود.
*سپاس حسین را به جهت معرفی نمایشنامه و ترغیب من به خواندن آن.
        

          به نام او

اولین اثری که از اسکار وایلد خواندم این نمایشنامه کوتاه و بسیار خوب بود. نمایشنامه ای که به نوعی بازآفرینی ماجرای شهادت حضرت یحیی به خواستاری سالومه و به فرمانِ هرود فرمانروای یهودیه است

یکی از بزرگترین امتیازات این کتاب ترجمه فوق العاده استاد عبدالله کوثری ست.
        

          نمایش‌نامه سالومه
نوشته اسکار وایلد
ترجمه عبدالله کوثری

«نباید در هرچیز که می‌بینی رمزی از چیز دیگر بیابی. ورنه زندگی نامیسر خواهد شد.»(صفحه ۶۹)

اسکار وایلد، نویسنده، نمایشنامه نویس، شاعر شهیر و پرآوازه قرن نوزدهمی ایرلند بود. او در عمر کوتاه خود آثار فاخر و مهمی برجای گذاشت؛ از جمله مجموعه اشعار، داستان‌های کوتاه، نمایشنامه‌ها و چند رمان که معروف‌ترین آنها تصویر دوریان گری است و نمونه‌ای از شخصیت پردازی یک فرد خودشیفته در ادبیات است. 

در نمایشنامه #سالومه وایلد روایتی از عهد جدید(انجیل) را برگزیده و آنرا تبدیل به یک تراژدی شکوهمند کرده است.
در انجیل‌های چهارگانه(به خصوص مرقس) آمده که هرود، پادشاه یهودیه، زمانی که با همسر برادر خود، یعنی پادشاه عزل شده پیشین، ازدواج می‌کند یحیی پیامبر به او اعتراض می‌کند و ازدواج او را ناروا می‌خواند. هرود او را به زندان می‌افکند اما از گرفتن جان او هراسان است. یک‌ روز که در جشنی سالومه، دختر ناخوانده هرود، برای او می‌رقصد، هرود به او وعده هرآنچه بخواهد را می‌دهد و سالومه طلب سر بریده شده یحیی را می‌کند و هرود به ناچار از سوگندی که خورده سر‌ یحیی را از تن جدا می‌کند.
وایلد روایت عهد عتیق را بر مبنای عشق جانگداز سالومه بر یحیی و ناکامی او از این عشق را تبدیل به جوهری تراژیک بر نمایشنامه عشق و کین ستانی خود کرده است.

اسکار وایلد روحی زیبا و محزون داشت و آنرا در قلم خود نیز دمیده است.
وایلد را به علت رابطه عاشقانه‌اش با لرد آلفرد داگلاس محاکمه کردند و به حکم انحراف جنسی محبوس و وادار به کار اجباری شد. همسرش همراه با فرزندان، راه از او جدا کرد و وی در نهایت فقر و تنگدستی و بیماری، زمانی که توسط جامعه خودش طرد شده بود، در پاریس جان داد.

در پناه خرد

پی‌نوشت: یحیی فرزند زکریا، واعظ و تارک جهانِ یهودی سدهٔ یکم میلادی بود که مسیحیان، مسلمانان، صابئین مندایی و بهائیان به پیامبری او باورمند هستند. نام تعمیددهنده در انجیل‌های غنوصی ذکر شده‌است. بر اساس انجیل لوقا، یحیی خویشاوند عیسی بود. مسیحیان، یحیی را پیشرو و بشارت‌دهندهٔ ظهور مسیح می‌دانند. کاهنان یهود از مهمترین مخالفان وی بودند.
        

          "...و اسرار عشق بسی فراتر از اسرار مرگ است."
        

          "...و اسرار عشق بسی فراتر از اسرار مرگ است."