چندباری نوشتم و پاک کردم. در این دوهفته‌ای که این کتاب همه‌جا همراهی‌م کرد، به‌قدری از مواجهه با برجر شگفت‌زده و مسحور بودم که احساس می‌کنم چیزی که در قلبم دارم رهاتر و شخصی‌تر اونیه که بشه در قالب کلمه‌ها زندانی‌شون کرد؛ یا حداقل من فعلاً ناتوانم. نامه‌ها و دفترهای خاطرات در نظرم واقعی‌ترین و ارزشمندترین شکل ادبیات اند. نویسنده‌ی یک نامه هیچ‌وقت فکرش رو هم نمی‌کنه که کلماتی که در خلوت خودش به رشته‌ی تحریر درآورده، روزی قراره در معرض دید اشخاصی به‌جز خودش و گیرنده قراره بگیره و این دقیقاً همون چیزیه که من از ادبیات می‌خوام و دلم می‌خواد از آدم‌ها بخونم و ببینم. 
 مجموعه‌ی نامه‌های آیدا به خاویر یک عاشقانه‌ی ملموس، روان و بی‌نظیره. آیدا زنیه که در نامه‌هاش به معشوقش، خاویر، که به اتهام عضویت در گروهک‌های تروریستی در زندان به‌سر می‌بره و به دو بار حبس ابد محکوم شده از ریزودرشت جزئیات روزمره‌اش، خیالاتش، دلتنگی‌ها و آدم‌هایی که باهاشون سروکار داره می‌نویسه؛ از طعم بستنی یخی‌هایی که در یخچال داروخونه نگهداری می‌کنه و با همکارش تقسیم می‌کنه، مردم شهر و داستان‌هاشون، بیمارانی که به‌صورت روزمره ملاقات می‌کنه،  باقلواهای روی طاقچه، دلتنگی‌ها و عشقی که برای خاویر داره، بریده‌هایی از خاطرات مشترک و ژله‌ها با تکه‌های میوه. برجر در ابتدای کتاب ادعا می‌کنه که این نامه‌ها واقعی‌اند و تعدادی نامه‌ی فرستاده‌نشده هم در بین اون‌ها هست که از خوانندگان می‌خواد ازش نپرسند از کجا پیداشون کرده؛ اما نمی‌تونم باور کنم که خودش دستی در نگارششون نبرده باشه. در مصاحبه‌ای به سانتاگ (To Tell a Story) که امروز پیداش کردم می‌گه که «من از آدم‌های واقعی اطرافم برای قصه‌گفتن استفاده می‌کنم» و من واقعاً می‌میرم برای دیدن، خوندن و تجربه‌کردن این شکل از به‌اشتراک‌گذاشتن جزئیات روزمرگی‌ها. درهم‌آمیختگی با چنین اثری چیزی بود که هر لحظه و هر ثانیه شگفت‌زده‌ام کرد و خیلی وقت‌ها به این فکر کردم که کلمات آیدا به‌قدری واقعی و ملموسن که می‌تونستند کلمات من باشند.

ترجمه‌ی ندا احمدی واقعاً ناراحتم کرد یک جاهایی. به‌صورت کلی فارسی قابل‌قبولیه اما در بعضی جاها اون‌قدر تحت‌الفظی و گنگ و بده که مجبور شدم از یک جایی به بعد مدام به متن اصلی رجوع کنم. ویراستاری کتاب هم چنگی به دل نمی‌زنه که البته جای تعجب نداره.
        

          از آیدا به خاویر.
این کتاب زیبا بود.
اولش که دنبال داستان واحد بودم حوصله‌م داشت سر می‌رفت اما چند تا نامه که گذشت فهمیدم هر نامه مثل شعر می‌مونه و دارم دنبال چیز اشتباهی می‌گردم.
آیدا همه ی جزئیات رو برای خاویر تبدیل به شعر کرده بود.
هر اتفاقی که می‌افتاد٫ هرکاری که می‌کرد و هرکسی که می‌دید.
آیدا روزهاش رو برای خاویر از نو می‌سرود.
جوری با جریان زندگی همراه بود که انگار نه انگار رنج های زیادی رو به دوش می‌کشه.
اینقدر قوی بودنش خیلی منو تحت تاثیر قرار داد.
شاید یه وقتی اگه رنج های زندگی آزارم دادن ٫ دوباره بخونمش.
        

          نامه‌های آیدا به خاویر
در زمانی که نمی‌دانیم. مکانی که نمی‌دانیم.
کتاب لحظه‌های زندگی بود. تلاش برای در جریان قرار دادن خاویر از زندگی روزمره شاید، حس‌ها و حرف‌ها. نمی‌دونم دقیقا بگم چی بود، چون هیچ‌کدوم از این‌ها نبود. :) عمیق بود و زیبا. ترکیبی از عاشقانه و سیاسی. و زیستن در زمانهٔ سیاهی...
---
پ.ن: خیلی دلم می‌خواست نامه‌های خاویر رو هم می‌خوندم.