دستور برای آزادی!

📚مگس ها: 

در ابتدا، قبل از اینکه کمی جزئی تر به نمایشنامه نگاه کنیم بگویم که، هنگام خواندن داستان، به طرز عجیبی کثیفی و آلودگی های شهر را، روی دستانم حس میکردم و دوست داشتم با هر صفحه ای که ورق میزنم، این کثافتِ حضور مگس ها و خون و یاس و مرگ را از روی دستانم بزدایم!

من هنگام خواندن هر متنی، ناخداگاه یک رنگ، برای داستان درنظر میگیرم.
با توجه به داستان، توصیفات، شخصیت ها....
و این رنگ انتخابی نیست، خودش در ذهنم شکل میگیرد؛
باید بگویم سر تاسر این نمایشنامه، رنگ خاکستری و مشکی از جلوی چشمم کنار نمیرفت...

📌اما اگر بخواهم دقیق تر درباره ی معنا و مفهوم داستان حرف بزنم، دیگر همه‌تان میدانید که سارتر پدر ما را با اگزیستانسیالسم درآورده!
پوچی و نیستی....

راستش برای من، داستان سختی بود.
حتی همین نوشتن درباره اش دشوار است، ذهنم جمع نمیشود برای آنچه که میخواهم بگویم و میدانم یادداشت خوبی از آب در نمی آید!

📌اما اینبار مفهوم "آزادی" را پررنگ تر به نمایش‌گذاشته و به صراحت حکم به آزادی میدهد!

نمایشنامه‌ی مگس ها، فریاد و اعتراض ناامیدی از وضعیت پررنج انسان است.

📌به دفعات زیاد، در مقاله های مختلف خوانده ام که سارتر از هایدگر الهام گرفته است و در اینجا هم برای مفهوم ناامیدی و خلاء و پوچی، این تاثیر پذیری کاملا مشهود است.او معتقد است با داشتن آزادی، دیگر قضاوت ها و دیدگاه های اطرافیان اهمیت ندارند و کسی که میخواهد آزادی داشته باشد باید گذشته اش را، خوب یا بد، کنار بگذارد.

📍هر داستانی یک سری کلید واژه هایی دارد که در "مگس ها" کلماتی همچون:
☆اضطراب: اضطراب از آمدن منجی و گرفتن انتقام و بعد، اضطراب از درستی یا نادرستی عملی که روزی رویایش را داشته.

☆فراموشی: فراموش گذشته برای دستیابی به آینده ای که در آن آزادی موج میزند.

☆مسئولیت: مسئولیت دربرابر مردم و به عهده گرفتن تمام خطاهایشان برای تبدیل شدن به یک قهرمان!

☆شرافت و پشیمانی: دو کلمه ی مهمی که مردم شهر، ترس و پشمانی از زنده بودنشان را، شرافت زندگی میدانند!
و......
به شدت، قابل لمس است.

اما اینبار تقابل بی واسطه ی خدا با مخلوقش.

📌 البته خدای خدایان، پادشاه خدایان، به طرز غریبی ناتوان است...یک جاهایی از شدت ضعف و ناتوانی زبان به توهین میگشاید.
خدایی که با ضعف مخلوق، قوی میشود، خدایی که برای قطره ای احساس ندامت در بنده، به التماس می افتد!

آقای سارتر از جان خدا چه میخواهی؟
چرا همیشه خدا برایت ناقص است؟
چرا نمیخواهی باور کنی که یک چیزی وسط فلسفه ات میلنگد؟

📌راستی:
سكون روابط مضحک و ناسالم باعث فقدان  
حركت و ناپویایی عمل شخصیت ها شده، یعنی نمایشنامه را از پویایی لازم تهی کرده!
البته در بقیه‌ی نوشته های سارتر هم فضا چنین است، و به این شیوه ی سکون وفادار مانده.

نمیدانم این حس را تجربه کردیه اید یا نه!؟ 
خیلی زیاد حرف برای گفتن دارم اما انگار به دلیل همین زیادیِ مطلب، قادر به گفتنش نیستم.

و در نهایت:
سارتر را دوست دارم اما این نوشته اش را نه...
          

            مردی به دنبال ماه!

کالیگولا، نمایشنامه‌ای عجیب و پر از ابهام اما جذاب و گیرا!

ابهام به دلیل شخصیت نویسنده اش و گیرا به دلیل داستانش... بیشتر و پیش‌تر از هرچیزی شخصیت کامو برایم قابل توجه بود.
با خواندن ۱۰صفحه ی ابتدایی در پی این برآمدم که درباره‌ی شخصیت خود نویسنده  تحقیق کنم.
چند کتابی از کامو خوانده بودم اما به فکرم نرسیده بود که بخواهم عمیقا بررسی کنم.

📌تقریبا در تمامی نوشته های کامو، نشانه هایی از اعتراض به سیاست های جنگ دیده میشود.
آلبرکامو در جنگ جهانی اول پدرش را از دست داد و در فقر رشد کرد.
اما اعتراض اصلی جایی دیده میشود که در لفافه کالیگولا، فرمانروای دیوانه را به خون‌خوارِ حقیقیِ وقت مبدل میکند و کالیگولا را در نقش هیتلر جا میزند.
بزرگ‌زاده های فرهیخته و شاعر و تحصیلکرده و مدبر را فرومایه میداند و نشان میدهد که اگر مردم جان و مال و اختیار و خاک خود را به غارتگری چون او، بدهند چه اتفاقی ممکن است رخ دهد!!

📌اما چیزی که برایم جالب بود رفتار ضد و نقیص کامو است‌.
کامو دقیقا سایه ی سارتر است اما با تفاوتهایی...
سارتر خود را از پرچمداران  اگزیستانسیالیم میداند و براین عقیده استوار است.
علاوه بر اگزیستانسیالیم، نهیلیسم هم در نوشته هایش مشهود است و این را رد نمیکند!!

📌مضاف براین سارتر در خانواده ی مرفهی بزرگ شد و از ابتدا زیر نظر معلمان قرار گرفت.
📌اما کامو؛ نه خود را فیلسوف میداند و نه حتی اگزیستانسیالیت. درحالی که تماما میتوان آثار این عقیده را مشاهده کرد.

به علاوه، آلبرکامو فلسفه را ناشی از سیستم های پیچیده و نظم های طاقت فرسا میداند و برای همین از آن حذر میکند!!

📌کالیگولا با تمام رفتار های عجیبش اما با درصد بالا شبیه کاموی واقعی است با درحه خشونت کمتر (شاید)!
از نظر کامو هیچ چیزی اهمیت ندارد و درنهایتِ هرچیزی؛ پوچی است.

📌اما از طرفی دیگر؛ او را استاد لذت بردن از سادگی های کوچک زندگی میدانند و این رفتارهای متناقص در نوشته هایش هم پیداست!

📌اما وجه تشابه هر دو نفر ( کامو و سارتر ) در پوچ گرایی و آزادی است.
از دوره ی قبل وارد عقاید جدید و متفاوتی نشدیم.

برایم اهمیتی ندارد کامو راجع به عقیده اش چه نظری دارد اما او درحقیقت یک اگزیستانسیالیت است( چقدر نوشتنش سخته! ) 
او به دنبال ممکن کردنِ غیرممکن هاست و این از نظر او یعنی آزادی.

📌مردن یا نمردن فرقی نمیکند اما کشتن برای او جذاب است و او بازی با قدرت را دوست دارد.
قدرت، آزادی، هنر، عشق، فحشا همه و همه برایش یک وسیله ی ابزاری برای رسیدن به آن چیزی ست که او میخواد و آن هم فهماندن پوچی است، دراین راه هرچیز و هرکسی را از میان برمیدارد چون اهمیتی ندارد! 
هرچیزی در خدمت هدف...

📌کالیگولا مانند شخصیت گوتز (نمایشنامه ی شیطان و خدا_ سارتر) دستی بر جایگاه خدا میبرد و خود را تنها خدای آزاد معرفی میکند اما او هم محدودیت هایی را با خود دارد و در مسائلی که قدرت دارد مثل: زنا، تحقیر و کشتن افراط میکند!!

📌در نهایت از نظر من، این شخصیت یک خودکشی روحی انجام داده و برهمه چیز چشم بسته و درهای پوچی و عصیان را باز گذاشته تا بتواند جهانش را دربر بگیرد...

ارزشش را داشت:)