یادداشت‌های زینب شاهسواری (2)

          دیلماج یک داستان تاریخی است که نقطه‌ی قوتش، فرم خلاقانه‌اش است، و نه داستان‌پردازی. خواندنش می‌تواند یک پنجره‌ی جدید در ذهنتان، برای روایت داستان‌های تاریخی باز کند. اما مهم‌ترین نقطه‌ی ضعف کتاب، پایان‌بندی رها شده‌ی(نه پایان باز) آن است، که انگار نویسنده ایده‌ای برای پایان داستان نداشته‌. هم‌چنین بعضی جاها، داستان از ضرباهنگ و کشش می‌افتد و حتی فرم هم، نمی‌تواند این سکته‌ها را توجیه کند. میزان تاثیرگذاری دیلماج بودن شخصیت اصلی، به قدری در روند داستان ناچیز است، که می‌توان گفت، عنوان کتاب سنخیتی با محتوا ندارد. شخصیت اصلی به قدری ضعیف، منفعل و دچار تغییرات هیجانی است که قدرت اثرگذاری بر مخاطب را ندارد و شاید کمتر کسی بتواند با آن همذات‌پنداری کند.
خلاصه اینکه، این کتاب هرچه دارد، از فرم است.
        

          توی شلوغی این شهر، که آدم‌ها به قدر دستاورد‌هایشان صاحب جایگاه و اعتبارند، زن‌هایی هستند که بهترین سال‌های عمرشان را روی صندلی‌های ناراحت اتاق انتظار دکترهای زنان گذرانده‌اند. زن‌هایی که تجسم مبارزه، قدرت و صبر هستند، اما هیچ‌وقت کسی از آن‌ها بابت چیزی که هستند و تلاشی که می‌کنند قدردانی نمی‌کند. زن‌هایی که جسم و روح‌شان توی این مبارزه، زخم برداشته، اما تسلیم نمی‌شوند. همدیگر را دلداری می‌دهند. همدیگر را دعوت می‌کنند به ناامید نشدن. چشم‌شان اول به آسمان است و بعد به دهان دکتر‌ها. زن‌هایی که می‌خندند و از کارهای کرده و نکرده، و از راه‌های رفته و نرفته‌شان در این جنگ، حرف می‌زنند. اما فقط خدا می‌داند که پشت این خنده‌ها، چقدر اشک خوابیده. حرف‌هایی که هرجایی نمی‌توان گفت‌شان و هر کسی محرم شنیدن‌شان نیست.
گورهای بی سنگ، گوشه‌ای است از رنج مقدس و نادیده‌ای که این زن‌ها بی هیچ چشم‌داشتی، به تنهایی به دوش می‌کشند. نه توقع تقدیر و تشکر توی همایش‌ها را دارند، نه انتظار دعوت شدن به برنامه‌های تلویزیونی‌. نه امید به حمایت دولت دارند و نه حتی همدلی آدم‌ها.
این زن‌ها برای من حیرت‌انگیزند، بزرگ و محترم.