یادداشت بهارفلاح🌺⭐

        این یادداشت چکیده کتاب است.
🟡📖“درآمدی بر اساطیر ایران” اثری است مختصر و مفید از “شاهرخ مسکوب” که گزارش مکتوبی از تقریرات وی به شکل درس‌گفتار در این زمینه می‌باشد. برای افرادی که می‌خواهند به مبحث اسطوره شناسی، علی‌الخصوص اساطیر ایرانی ورود کنند، این اثر از “شاهرخ مسکوب” خوانشی مناسب به حساب می‌آید. کتاب به دو بخش کلی تقسیم می‌شود که در بخش نخست آن با عنوان کلیات اسطوره، نویسنده به تعریف و تفسیر این مفهوم می‌پردازد. او در ادامه کلیاتی را درباره‌ی اقوام اروپایی و هندی ارائه می‌کند و زبان‌های ایرانی را نیز مورد بررسی قرار می‌دهد. در پایان این بخش، “شاهرخ مسکوب” منابعی را معرفی می‌کند که خواننده برای اطلاع از اسطوره‌های ایرانی می‌تواند به آن مراجعه کند
📒فهرست مطالب کتاب:
بخش اول: کلیات سطوره
1. اسطوره چیست؟
2. تفسیر اسطوره
3. کلیاتی درباره اقوام هندواروپایی
4. زبان‌های ایرانی
5. منابع اطلاع از اساطیر ایران
بخش دوم: اساطیر ایران
1. طرح مسئله
2. اسطوره در اندیشۀ ایرانی
3. ایزدان جنگ
4. اندیشۀ جنگ در حماسه

💡نمی‌توان بی‌اعتنا و بی‌خبر از اساطیر یک ملت، ادعای شناخت و آگاهی عمیق از فرهنگ آنان را داشت. اگر کسی بخواهد ادبیات یک کشور را مطالعه کند، برای سردرآوردن از ارجاعات و ارتباط بین داستان‌ها، ناگزیر است که اسطوره‌های آن سرزمین را نیز بشناسد. در ایران هم ادبیات علی‌الخصوص حماسه و عرفان، پیوستگی تنگاتنگی با اساطیر کهن ایرانی داشته و قابل جداشدن از آن نیستند. این ارتباط به نحوی است که بدون آگاهی از اساطیر، شناخت حماسه امکان‌پذیر نیست و به نوعی می‌توان اسطوره را سرمنشا حماسه دانست.
⚡اما بخش دوم کتاب “درآمدی بر اساطیر ایران” به طور ویژه، اساطیر کشورمان را مورد بررسی قرار می‌دهد و “شاهرخ مسکوب” پس از طرح مساله، به بررسی اسطوره‌ها در اندیشه و تفکر ایرانی، ایزدهای جنگ و همچنین اندیشه‌ی جنگ در حماسه می‌پردازد.
در اساطیر ایران، انسان برای دستیاری خدا در نبرد با بدی به جهان می‌آید. از درماندگی او در میدان عمل نشانی نیست. اندیشه و عمل آدمی یکی است و بشر از طبیعت جدا نشده است. انسانِ حماسه برای دست‌یافتن به طبیعت پیرامون با نیروهای طبیعی و ماورای طبیعی، با آدمیان و دیوان و خدایان می‌جنگد: «بهروزی این‌جهانی، سعادت و کمال و روح اوست و رستگاری او در پیروزی است».
📒اسطوره ساخته‌ی انسان است و به نوعی به شناخت او از جهان اطراف خود که به هر دلیلی دارای معانی پنهان و زوایای نهان است، کمک می‌کند. اسطوره دربرگیرنده‌ی طبیعت، دیوها، خدایان و مشخصات مادی و معنوی انساتی است و به نوعی به عنوان «پیوند مشترک» تمامی فرهنگ‌ها به شمار می‌رود. 
⚡به عقیده‌ی شاهرخ مسکوب دانستن مفهوم اسطوره در هر فرهنگی به درک والاتر و کامل‌تر آن فرهنگ و ادبیات کمک می‌کند؛ و مثال می‌زند که نمی‌توان درک کاملی از ادبیات غرب داشت اگر به اساطیر یونان و تورات آشنا نبود. اسطوره از گذشته تابه‌حال همیشه مورد توجه بوده است و تنها در کارکرد گرفتن از آن متفاوت رفتار می‌شد؛ مثلاً گذشتگان به اساطیر نگاهی معرفت‌گونه داشتند و به نحوی از مفهوم طبیعت خود را آگاه می‌کردند در صورتی که نگاهی امروزی‌ها به اسطوره جهت آشنایی و یادگیری از گذشته و تاریخ پیشینیان است. به طور کلی از دید مسکوب وقتی از اساطیر صحبت می‌کنیم منظورمان مجموعه‌ی اسطوره‌هایی است که در یک نظام کلی با یکدیگر «هم‌آهنگ» هستند.

📒فروید و آغاز تفسیری جدید برای مفهوم اسطوره
مکسوب معتقد است که ظهور روان‌شناسی و روان‌کاوی به وسلیه‌ی فروید فرصت جدیدی را برای مطالعه اسطوره فراهم کرد و اسطوره را می‌توان با قالب‌هایی روانی بررسی کرد. و برای مثال از تفسیر فروید از اسطوره‌ی اودیپوس مثال می‌زند.
فروید قسمتی از این اسطوره را تا آن‌جا که مربوط به رابطه‌ی اودیپوس با پدر و مادرش است تفسیر می‌کند. اجمالا می‌توان گفت به عقیده‌ی فروید، در پسران گرایش ناخودآگاه نسبت به مادر وجود دارد  و فروید آن را عقده‌ی اودیپوس می‌نامد.
💫در کل می‌توان گفت که فروید بحث ناخودآگاه را در مقیاس فردی مطرح می‌کند و کارل یونگ آن را به مفهومی جمعی و قومی تبدیل می‌کند. یعنی با استناد به تفسیر یونگ مفاهیم اساطیری همان‌گونه که در ناخودآگاه نیاکان و گذشتگان ما بوده است به ناخودآگاه ما نیز راه یافته است.
بنا به این نظر معنای راستین اساطیر در ناخودآگاه جمعی و در ضمیر ناخودآگاه پنهان است و پیش از آن که امری اجتماعی باشد، امری روانی و باطنی است.
⚡مثالی که کمی به این دیدگاه کارل یونگ رنگ و بوی واقعیت می‌بخشد «افسانه‌ی کودک رها» است. در این افسانه که در اقوام و فرهنگ‌های مختلف با کمی تغییرات نقل شده است این‌‌گونه است که مثلا مادری از ترس کشته شدن پسرش، او را روی رود نیل رها می‌کند و این کودک با تمامی عوامل طبیعی و انسانی که برای نابودی او قدعلم کرده‌اند می‌جنگد و سرانجام پیروز می‌شود و در زندگی‌اش به درجات بالایی نائل می‌آید. دیگر مثالی که می‌توان ذکر کرد عیسی مسیح، کیخسرو و اودیپوس است که تمامی‌شان به دست طبیعت سپرده شدند و در آینده به شکل پیامبر، پادشاه و یا ایزد به فر رسیدند.
📒اساطیر ایران
در کتاب درآمدی به اساطیر ایران مکسوب با چهار امر اساسی به موضوعات اساطیری ایران می‌پردازد:
یزدان‌شناسی
کیهان‌شناسی
انسان‌شناسی-روحانی (زرتشت)، شاه (جمشید)، پهلوان (گرشاسب)، کشاورزان و پیشه‌وران
رستاخیز یا تنِ‌پسین
💡نکته‌ای که در همین ابتدا باید درباره‌ي اساطیر ایران دانست این است که وجود آغاز در آن روشن و مشخص نیست. مکسوب ادیانی مانند مسیحیت، یهودیت و اسلام را مثال می‌زند که در تمامی آن‌ها خالقی از ازل تا ابد وجود دارد ولی این ریشه در اساطیر ایرانی یافت نمی‌شود؛ اهورا مزدا خالق ابتدایی و مطلق نیست و پس از پیروزی بر اهریمن به این عنوان می‌رسد.
💫مکسوب به تعدادی از اسامی اساطیری ایرانی اشاره می‌کند که  برای نمونه چهار مثال زیر
اهورامزدا: خدا
وهومَنه (اندیشه): منش نیک
اشَه: نظم راست (سامان)
اَمِرِتات: رستگاری و جاوندانگی
و این‌ها خود مظهری از عوامل طبیعی هستند؛ برای مثال اهورامزدا مظهر هستی نیک، وهومنه نماد گاو، اشه آتش و امرنات گیاه است که اهورامزدا هم خود از آن‌هاست و هم دربرگیرنده‌ی آن‌ها است و خود به صورت «هستی نیک» متجلی می‌شود. نویسنده از دوران ساسانیان و اشکانیان، آتشکده‌ها و از مهر -ایزد روشنی- که بعدها به ایزد سپاهیان بدل شد می‌گوید تا به ایزدان جنگی می‌رسد.
⚡در بخشی مهمترین زبان‌های ایرانی (باستانی و ایرانی میانه) بیان می‌شود زبان‌های ایرانی به گروه زبان‌هایی اطلاق می‌شود که اقوام مختلف ایرانی به آن تکلم کرده‌اند یا می‌کنند ۱- زبان مادها 
۲ زبان سکایی 
۳- زبان پارسی باستان
 ۴ ـزبان اوستایی 
۵ ـزبان سغدی 
۶- زبان پهلوی

⚡ایزدان جنگ در ایران
وَیو (وای) ایزد جنگ، خشن و مظهر خشونت و جنگ است: بی‌رحم، سنگدل، تیزکار و سخت‌سلاح و کشنده، جنگ ویرانگر و پیروزکننده.
«وای» به نقل از مکسوب در ذات خود دوگانه بوده و دارای دو جنبه‌ی نیک و بد است. چنان‌چه جنگ نیز در اسطوره به همین شکل است. هم زندگی را می‌گیرد و هم نجات می‌دهد. این خدا در عصر ساسانیان در میان طبقه سپاهیان بیش از دیگران پرستیده می‌شدند.

✔️کتاب رو دوست داشتم ولی  مقداری ثقیل است اما خواندی است.در راه آشنایی با اساطیر بسیار کمک کننده است.باز هم به سراغش خواهم آمد.