یادداشت 🎭 🎬 محمد رضا خطیب 🎭📚

یادگار زریران: متنی حماسی از دوران کهن
        همیشه برام سوال بود که چرا ما اینقدر کم درباره ادبیات و مخصوصا ادبیات نمایشی و اساسا هنر و فلسفه ایران دوران باستان می دونیم. مگه میشه فقط توی یونان تئاتر و نمایشنامه بوده باشه و توی ایرانی که کل جهان رو زیر سلطه خودش داشته ، هیچ نمایشنامه یا تئاتری وجود نداشته باشه.
بعدا که بزرگتر شدم و بیشتر خوندم ، دیدم بله... ما سه بار مورد تهاجم شدیدی قرار گرفتیم که به یک باره کل قلمرومون اشغال شده
یک بار اسکندر
یک بار تازیان
یک بار مغولان

هر سه برای خراب کردن و آتش زدن و غارت اومده بودن... تا تونستند نابود کردند. از آثار باستانی گرفته تا کتابخونه های بزرگ و کتاب هایی که امروز اگر بودند شاید تاریخ هنر و ادبیات جهان به شکل دیگه ای نوشته می شد‌ .
این سه قوم هرچی تونستند نابود کردند و زحمت بقیه شو خود ما کشیدیم...
ما در طول تاریخ موفق شدیم که هرچه بقیه نتونستند نابود کنند رو با موفقیت نابود کنیم .
از ساسانیان که تمام یادبودها و آثار اشکانیان رو نابود کردند بگیرید تا تمام تاریخ و همین امروز که این سرلوحه همه حکومت های این مرز و بوم بوده که " بقیه هم بد بودند و ما خوبیم " 
اینطوری هم خیلی از آثار از بین رفت...
اینقدر این از بین رفتن ناجوانمردانه بوده که بنده خدا فردوسی از اشکانیان هیچ شناختی نداشته ...
شناخت هخامنشیان و اشکانیان رو مدیون همین دویست سال اخیریم...
هنوز که هنوزه فکر می‌کنیم پیشدادیان و کیانیان حکومت های ساخته ذهن فردوسی و اساطیری هستند...
ادبیات نمایشی هم که بماند...

یادگار زریران تنها متن نمایشی باقی مونده از دوران کهنه... ۰یزی شبیه به تعزیه...
این متن از دوره پارتها و اشکانیان باقی مونده و خدا رو شکر نتونستند از بین ببرنش...
داستان حمله ارجاسب شاه توران به ایران و دلاوری های زریر و پسرش بستور در میدان جنگه...

این متن به صورت شعر هم در شاهنامه فردوسی موجوده...
هرچی هست کتاب شیرین و کوتاه و خوندنی ایه... پیشنهاد میکنم بخونید... وقتی ازتون نمیگیره...
توضیحات و پانویس های ژاله آموزگار هم به راحت تر خونده شدن متن خیلی کمک می کنه...

معلوم نیست چندتا یادگار زریران از بین رفته...
مثل خدای نامک که نیست
مثل شاهنامه ابومنصوری که نیست
و مثل هزاران کتابی که اگر امروز بودند شاید سرنوشت بشر چیز دیگری بود...

      
83

5

(0/1000)

نظرات

البته همیشه این کتب صرفاً در اثر حملات و آتش سوزی ها از بین نرفتن. به طور خاص منظورم شاهنامه ابومنصوری هست که دلیل اصلی اینکه امروز فقط مقدمه‌اش برامون باقی مونده، سروده شدن شاهنامه منظوم توسط فردوسی بوده. استقبالی که از شاهنامه فردوسی شد به مرور نسخه نثر ابومنصوری رو به فراموشی سپرد و دیگه خطاط ها و کاتبان بهش توجهی نکردن. همین یادگار زریران هم به دلیل مشابهی مورد کم توجهی قرار گرفت؛ وجود داشتن نسخه‌ای جذاب‌تر از این روایت.
1

2

بله کاملا درسته 🌺 

1