یادداشت مرضیه پورچریکی

        در مقایسه‌ی کتاب و فیلم اقتباسی

حرف‌های زیادی توی سرم می‌چرخد، از نقاط قوت و ضعف فیلم و کتاب، تا بررسی میزان انطباق فیلم بر کتاب و نوع اقتباس و این‌که کدام بخش از کدام اثر جذاب‌تر است.
باید روزی همه را در یادداشتی مفصل بنویسم. اما الان فقط یک چیز در ذهنم پررنگ شده، آن‌قدر پررنگ که نمی‌خواهم در میان مباحث دیگر گم شود: واقعیت دوره‌ی نوجوانی!
هم کتاب و هم فیلم به خوبی روح دوران نوجوانی را نشان می‌دهند؛ دوره‌ای که میان کودکی و بزرگسالی سرگردان است، دوره‌ای که با کودکی شروع می‌شود و به بزرگسالی می‌رسد. هم در کتاب و هم در فیلم، ویژگی این دوره‌ی خاص به خوبی دیده می‌شود. ماجرا از دغدغه‌ای بچگانه شروع می‌شود، اما در نهایت به مساله‌ای بزرگ منجر می‌شود. نوجوان از دنیای کودکانه خارج شده و قهرمانی ملی می‌شود.
به نظر می‌رسد جان کلام هر دو اثر همین است، گرچه که خالقان آثار سعی کرده‌اند بسته به اقتضائات، از ابزار مختلف کمک بگیرند و مخاطب را با خود همراه کنند. اگر فیلم‌نامه می‌خواست اقتباسی بسته و کاملاً وفادار باشد، نمی‌توانست نوجوان Z و آلفا، که بومیان دنیای دیجیتال هستند، را با خود همراه کند. فضای سورئال، استفاده از انیمیشن، ماجرای علاقه‌ی صبا و علی، طنز دوقلوها و زبان بدن فوق‌العاده‌ی و ویژگی مسیریابی عباس (در فیلم) همه می‌تواند به جذب نوجوانی که حق انتخابش به وسعت سینمای جهان است کمک کند و نباید از کارگردان انتظار داشت به تمام اجزای داستانی که نویسنده‌‌ای توانمند در سال ۱۳۸۹ نوشته و داستان سال ۱۳۶۵ را روایت کرده است، وفادار بماند. اما به نظر من همین که حرف اصلی رمان «باغ کیانوش» در فیلم آمده است، نشان‌دهنده‌ی موفقیت این اثر اقتباسی است