یادداشت فاطمه معروفی

        انسان خردمند فقط یه کتاب تاریخی نیست، بلکه یه چالش اساسی برای ذهنمونه. هراری توی این کتاب سوال مهمی می‌پرسه:
« آیا دنیایی که توش زندگی می‌کنیم واقعیه یا یه خیال مشترک؟»
از پول و دولت گرفته تا دین و حقوق بشر، نویسنده نشون می‌ده که خیلی از چیزایی که مسلم می‌دونیم، در واقع ساخته‌ی ذهن خودمونه و فقط تا وقتی که بهشون باور داریم، وجود دارن.

 نقاط قوت:
🔹 نگاه جدید به تاریخ بشر: کتاب نشون می‌ده که چیزی که ما «واقعیت» می‌دونیم، در حقیقت یه سری قراردادهای ذهنیه که به مرور ساخته شدن. مثلاً پول یه تیکه کاغذه، ولی چون همه بهش باور دارن، یکی از قوی‌ترین ابزارهای بشر شده.
🔹روایت جذاب و ساده: هراری جوری می‌نویسه که انگار داری یه داستان هیجان‌انگیز می‌خونی، نه یه کتاب تاریخی خشک و خسته‌کننده.
🔹 اتصال گذشته به حال : نویسنده خیلی خوب توضیح می‌ده که چطور از یه گونه‌ی معمولی توی طبیعت، تبدیل به موجودی شدیم که کل سیاره رو کنترل می‌کنه.

 نقاط ضعف:
🔸 دیدگاه‌های یک‌طرفه: هراری ایده‌های جالبی داره، ولی بعضی جاها جوری مطرحشون می‌کنه که انگار تنها حقیقت ممکن همینه، درحالی‌که تاریخ می‌تونه زوایای دیگه‌ای هم داشته باشه.
🔸 کمبود جزئیات علمی در بعضی بخش‌ها: بعضی ایده‌ها رو فقط در حد کلیات مطرح می‌کنه و خیلی بهشون عمق نمی‌ده.
🔸 گاهی بیش از حد ساده‌سازی می‌کنه: مثلا درباره‌ی مذاهب و فرهنگ‌ها، یه تصویر کلی ارائه می‌ده که ممکنه برای همه قابل قبول نباشه.

📝جمع‌بندی:
انسان خردمند یه کتاب پر از ایده‌های جدید و چالش‌برانگیزه که می‌تونه طرز فکرتو درباره‌ی تاریخ، جامعه و حتی خودت تغییر بده. اگر به این ایده که همه‌چیز یه جور «خیال مشترک» بین انسان‌هاست علاقه داری، این کتاب ارزش خوندن داره. اما نباید فراموش کنیم که این فقط یکی از روایت‌های ممکن از تاریخ بشره، نه یه حقیقت مطلق.

ضمن اینکه چاپ این کتاب در ایران ممنوع شده اگر خواستین من نسخه اصلی کتاب با ترجمه معتبر رو داخل کانال «ravanchebooks» براتون گذاشتم, اگر دوست داشتید میتونید از اونجا تهیه کنید🩵