یادداشت سعید بیگی

        نثر کتاب خوب، روان و خواندنی است و البته غلط‌های چاپی زیادی دارد و به درستی ویرایش نشده است.

اصل ماجرای داستان، همان است که در اصل اثر «اوریپید» خواندیم و البته تغییراتی در بعضی بخش‌های داستان دیده می‌شود و مهم‌ترین تغییر هم در پایان‌بندی آن است که «مِـده» (همان مِـده‌آ) در اصل اثر، با گردونه ای اژدهاکِش از برابر «ژازون» (همان جیسون) می گریزد تا به آتن برود و پناهنده شود.

اما در اثر «آنوی»، «مده» خود و فرزندانش را که سر بریده، در داخل گاری به آتش می کِشَد و کشته می‌شود و در واپسین لحظات، به «ژازون» می‌گوید که با این کار به آنچه در نظر داشته ـ یعنی انتقام از او و تنبیهش ـ دست یافته است.

اختلاف دیدگاه همسران ـ «مده» و «ژازون» ـ در نگاه به هستی، انسان و روابط بین انسان‌ها، عاملی برای دور کردن آنان از هم بوده است و با بالا رفتن سن آنان، این اختلاف بیشتر رخ نموده و آنها را از هم جدا کرده است. 

نکات و مسائلی که در دوران شور جوانی چون پَر کاهی بودند و قابل‌توجه به نظر نمی‌رسیدند و به سادگی می‌شد از آنها گذشت، امروز به کوهی بزرگ و سَهمگین بَـدَل شده‌اند که هیچ یک از آن دو نمی‌توانند آن را بپذیرند و به زندگی‌شان در کنار دیگری ادامه دهند.

به نظر می‌رسد «اوریپید» از اَسلافَش «آیسخولوس» و «سوفوکل»، به خدایان و بازی‌هایی که بر سر بشر می‌آوردند، کم‌اعتقادتر بوده است و در مقایسۀ اثر «اوریپید» و «آنوی» هم می‌بینیم که «آنوی» همین اثر رقیق را، باز هم رقیق‌تر کرده و به زندگی عادی مردم، نزدیک‌تر ساخته و بخش خدایان و مقدّرات آنان در زندگی بشر را بسیار کمرنگ‌تر کرده است.

در نهایت؛ این اثر «ژان آنوی» را بیشتر از «آنتیگونه»ی او پسندیدم و به نظرم از آن یک سر و گردن بالاتر است و خواندنش را به دوستان علاقه‌مند توصیه می‌کنم.