یادداشت 🎭 🎬 محمد رضا خطیب 🎭📚
1403/6/2
خب جلد سوم تاریخ تئاتر جهان نوشته اسکار براکت هم تموم شد. قطعا این کتاب بهترین کتاب در رابطه با تئاتر در جهانه. جلد سوم کلا به قرن بیستم میپردازه. این قرن با قرن های قبلی تفاوت خیلی زیادی داره. دنیا صنعتی تر شده. دو جنگ بزرگ جهانی ، عملا همه زوایای زندگی اجتماعی رو تحت تاثیر قرار داده که همین خودش باعث بروز فلسفه ها و مکاتب زیادی در جهان شده. نقش کارگردان و بازیگران و گروه های تئاتری با حضور تلوزیون و سینما پر رنگ تر شده و تئاتر جنبه های دیگه ای پیدا کرده. در هر بخش به تفصیل با عکس ها و توضیحات کافی ، به تئاتر غرب و آمریکا پرداخته میشه. از همه زوایا، درام نویس ها و کارگردان ها و بازیگران و گروه های تئاتری و... در بخش اول ما از ۱۸۷۵ تا ۱۹۱۵ تئاتر رو بررسی میکنیم. در این بازه طلیعه های تئاتر نوین با هنریک ایبسن آغاز میشه. تئاتر در این برهه از زمان به سمت واقعگرایی و رئالیسم میره. در ادامه پای طبیعت گراها هم به این جریان باز میشه. تئاتر هنری مسکو و استانیسلاوسکی تاثیر زیادی بر تئاتر جهان دارند. نقش کارگردان با آندره آنتوان بیشتر میشه. در بخش بعدی به تئاتر در اروپا و آمریکا بین دو جنگ جهانی یعنی از ۱۹۱۵ تا ۱۹۴۰ میرسیم. دنیا جنگی بزرگ و خانمان سوز رو تجربه کرده. چند دیکتاتور در چند کشور جهان ظهور کردند. روسیه ، انقلاب کمونیستی شده. در این بین ، تئاتر به راه خودش ادامه میده اما همچنان تحت تاثیر وقایع روز هست. برتولت برشت شاید مهمترین چهره تئاتری این دوره باشه. درام نویس ها و کارگردان های بزرگی ظهور میکنند. در روسیه کارگردانانی مثل میرهولد، اورینوف، واختانگاف و... در حال تجربه های جدیدی هستند که البته با اومدن استالین و رئالیسم سوسیالیستی، این روند متوقف میشه. دادائیست ها و فوتوریست ها ظهور میکنن که تمام دستاوردهای گذشته رو نفی می کنند. اکسپرسیونیسم در واکنشی به طبیعت گرایی ، عرصه های تئاتر جهان ، مخصوصا آلمان رو در می نورده. در بخش بعدی به تئاتر اروپا و آمریکا از ۱۹۴۰ تا ۱۹۶۰ میرسیم. دنیا بعد از فاجعه جنگ جهانی دوم قرار داره. ترس از جنگی اتمی با توجه به جنگ سرد آمریکا و شوروی ، همه جهان رو در برگرفته. ابزرودیست ها عرصه درام مخصوصا در فرانسه رو به دست گرفتن... سارتر و کامو با نمایشنامه هاشون سعی دارن فلسفه خودشون رو ارائه بدن ولی با ظهور درام نویس های قدری مثل بکت ، یونسکو، آدامف و... حرفی برای گفتن ندارند. در آمریکا، تنسی ویلیامز، یوجین اونیل ، آرتور میلر و... درام رو تحول دیگه ای دادند. ظهور بازیگرانی مثل مارلون براندو و کارگردانانی مثل الیا کازان ، تئاتر آمریکا رو جون تازه ای بخشیدن. در بخش بعدی ما به آفریقا میریم و در یک فصل مفصل ، به تئاتر در این قاره میپردازیم. کسی فکر نمیکرد که آفریقا هم تئاتر به خصوصی داشته باشه اما آیین های تئاتری و بعدا تاثیری که از تئاتر اروپا و آمریکا میگیرند، تئاتر رو در این قاره هم رونق می بخشه. در دو بخش بعدی به ترتیب تئاتر در غرب تا سال ۱۹۹۹ و تئاتر در آمریکا تا سال ۱۹۹۹ بررسی میشه. و در موخره هم پیش بینی ای برای آینده تئاتر با توجه به جهان امروز ، انجام میشه. این کتاب ، قطعا بهترین کتاب تاریخی تئاتره که گویا در حال آپدیت شدن هم هست. زمانی که ما برای کنکور میخوندیم ، این کتاب فقط تا سال ۱۹۷۵ رو در بر میگرفت اما چاپ های جدید ، کتاب رو تا سال ۱۹۹۹ آپدیت کردند . هیچ کتاب تاریخی ای در حوزه تئاتر به این کتاب نمیرسه و بعیده که در آینده هم کتابی بهتر از این کتاب چاپ بشه. هیچ نکته ای از ۳۰۰۰ سال قبل تا به امروز در حوزه تئاتر و درام رو ناگفته نذاشته و شاید تنها ایرادی که بشه بهش گرفت عدم اشاره به تئاتر ایران در این ۳ جلد باشه. شاید در آینده کتاب هایی بیاد که خیلی خیلی مفصل تر به تاریخ تئاتر بپردازند اما قطعا این کتاب به تنهایی نیاز خواننده و دانشجو رو برای اشراف پیدا کردن به سرگذشت تئاتر رو برآورده میکنه. و در آخر لازم به ذکره که این جلد یعنی جلد سوم ، مهم ترین منبع طرح سوالات کنکور کارشناسی ارشد " مجموعه هنرهای نمایشی و سینما " برای سه رشته " کارگردانی نمایش " ، " بازیگری " و " ادبیات نمایشی " هستش .
(0/1000)
نظرات
1403/6/2
جناب خطیب از تریبون شما کمکم با دنیای تئاتر و نمایشنامهها آشنا شدم. ممنون از وقتی که میگذارید. جالب بود که آفریقا هم تئاتر داشته و اصلاً نمیدونستم.
1
7
🎭 🎬 محمد رضا خطیب 🎭📚
1403/6/2
2