یادداشت

        
معصومه صفایی‌راد در این کتاب از سفرش به بوسنی و هرزگوین برای شرکت در مراسم مارش میرا می‌گوید. مارش میرا، پیاده‌رویِ مسیری جنگلی  به یاد قتل عام  بوسنیایی‌ها توسط صرب‌هاست. من چیز زیادی از این قتل‌عام نمی‌داستم فقط می‌دانستم در این جنگ شهدایی از ایران هم وجود داشته.
اما با این سفرنامه قدری بیشتر دربارۀ این قتل عام فهمیدم و مشتاق شدم بیشتر  درباره‌اش بخوانم. (اگر رسالت  کتاب، کنجکاو کردن مخاطب نسبت به این جنگ باشد، به نظرم توانسته از پسش بربیاید).

در این جنگ صرب‌هایی که تا قبل از آن همسایه دیوار‌به دیوار، معلم و راننده سرویسِ مسلمانان بوسنایی بودند حالا شده بودند قاتل مردهایشان و متجاوز به زن‌هایشان. صرب‌ها در عرض سه روز بیش از هشت‌هزار مسلمان را قتل عام کردند. آن‌ها می‌خواستند نسل‌کشی کنند. می‌خواستند زن‌های مسلمان بچه‌های صرب به دنیا بیاورند تا کشورشان تهی از مسلمان‌ها شود.

گاهی این زن‌ها پس از باردارشدن، دیگر توسط خانواده‌هایشان پذیرفته نمی‌شدند، و فقط خدا می‌داند چه رنجی را متحمل شده‌اند.

 بعضی ازصفحات کتاب تلخ و خواندنش سخت بود. 

۳ از ۵ به خاطر پرش‌ها و زبان کتاب
کتاب دوازدهم سال ۱۴۰۳