یادداشت سعید بیگی

        نثر کتاب خوب بود و پس از کمی پیش رفتن، بدان عادت کردم و اذیتم نکرد.

کتاب شامل چند نمایش‌نامه (تمثیل) و یک داستان است و یکی از نخستین مجموعه نمایش‌نامه‌های نوشته شده به زبان فارسی است.

ـ نمایشنامۀ یکم: وزیر خان لنکران

 ـ نمایشنامۀ دوم: خرس قولدور باسان (دزد افکن)
(به نظرم سریال دیدنی و زیبای «تفنگ سَرپُر» از روی این نمایش‌نامه، بازنویسی و ساخته شده باشد.)

ـ نمایشنامۀ سوم: مرد خسیس

ـ نمایشنامۀ چهارم: وکلاءِ مرافعه

ـ نمایشنامۀ پنجم: موسی ژوردان

ـ نمایشنامۀ ششم: ملا ابراهیم خلیل کیمیاگر
(به نظرم این داستان کاملا شبیه ماجراهایی است که در روزگار خودمان شاهدش هستیم؛ مانند: شرکت‌های هرمی و گلدکوئست، بازار بورس و امروز خرید طلا برای نجات سرمایه و ...)

ـ و داستان «یوسف شاه».
(به نظرم سریال جذاب و دیدنی «سلطان و شبان» دقیقا از روی این داستان ساخته شده باشد.)

نوع نگاه نویسنده به جهان، آدم‌ها و ارتباطات آنان جذاب و جالب بود و اما اینکه مردم را اکثرا نادان، قانون‌گریز، متجاوز به حقوق دیگران، مشوق خیانت به همسر و خانواده و عاشق راهزنی و دزدی معرفی کرده و ژنرال‌ها و صاحب منصبان روسی را برتر و بالاتر و داناتر و عادل‌تر از مردم عادی نشان داده بود، چندان به مذاقم خوش نیامد.

ایشان یا غرب‌زده و شاید روس‌زده بوده‌اند؛ یا به جهت دوری از ایران، حتی یک فرد منصف، دانا و حامی عدالت و مردم را در بین ایرانیان و مردم عادی اطراف خود مشاهده ننموده‌اند.

به هر روی ارزش این مجموعه، به عنوان یکی از نخستین نمایش‌نامه‌های شرقی و ایرانی محفوظ است و این ایرادهای جزئی، چیزی از ارزش و اعتبار آنان نمی‌کاهد.

تنها نکتۀ لازم به تذکر، زمان نامناسب در نظر گرفته شده برای خواندن این اثر در باشگاه هامارتیا بود که به نظرم مانند معلمان قدیم، یک تکلیف سخت و مفصل برای تعطیلات عید نوروز به ما دادند و ما نیز به سختی توانستیم آن را بخوانیم.

از آقای خطیب بابت معرفی این مجموعۀ ارزشمند، سپاس گزاریم.