یادداشت روشنا

        همون‌طور که از عنوان کتاب برمیاد، موضوع کتاب انسان‌شناسی مناسک عزاداری محرمه. کتاب مجموعه‌ای از چند مقاله است که با وجود تعدد موضوعات مورد بررسی، انسجام نسبتاً خوبی داره.

در بخش اول: «اسطوره‌شناسی ایران شیعی»، در ابتدا مبانی اولیه اسطوره‌شناسی گفته میشه و بعد در حد چند صفحه به محوریت عاشورا در این نظام اسطوره‌شناسی و لزوم بررسی این منسک برای شناخت جامعه شیعی ایرانی اشاره میشه.
 بخش دوم «مروری بر تاریخ مناسک عزاداری محرم»، از جمله بهترین بخش‌های کتاب برای من بود که مرور کلی بر تاریخ و نحوه‌ی عزاداری از زمان واقعه‌ی کربلا تا امروز داشت.
بخش سوم «منابع مناسک عزاداری»، درباره‌ی تحریفات رایج امروزی در این حوزه صحبت میشه و بعد نویسنده در بخش «مناسک عزاداری محرم در متون اصلی تشیع»، موضوع عاشورا و محرم در متون کلیدی تشیع از جمله اصول کافی و علل‌الشرایع رو بررسی می‌کنه و مروری هم بر سنت مقتل‌نویسی داره.
بخش چهارم «بحثی در باب جایگاه کتاب روضه‌الشهدا در فرهنگ شیعه» است که درباره‌ی چرایی این جایگاه هم صحبت میشه.
بخش پنجم «مسئله رنج در گفتمان کربلا با تاکید بر کتاب روضه‌الشهدا» هم از دیگر بخش‌های کلیدی کتاب بود که به کتاب روضه‌الشهدا از دید پاسخی به مسئله رنج نگاه میشه.
بخش پنجم «نخل عزاداری» درمورد نمادشناسی نخل عزاداری در یک سری استان‌های ایران به عنوان تمثیلی نمادین و متحرک از مکان قدسی صحبت میشه.
بخش ششم «یک مردم‌نگاری از محتوای مناسکی هیئت‌های عزاداری» است که تجربه‌ی خود نویسنده از یک هیئت عزاداری و بررسی جامعه‌شناسی اونه.
در بخش هفتم «هجوم نخبگان به مردم»، نخبگانی که مناسک عاشورا رو نقد می‌کنن، به چهار دسته تقسیم میشن و نویسنده ضمن بیان ویژگی‌های هر دسته، یک ویژگی مشترک برای همه بیان می‌کنه و اون هم غفلت از علت تحریفات مناسک عاشورا در زمینه اجتماعی، تاریخی و فرهنگی است.
در بخش هشتم و آخر کتاب، «مطالعات اجتماعی دین در ایران»، بررسی اجمالی چند کتاب جامعه‌شناختی پیرامون عزاداری محرم صورت می‌گیره.

باید دقت کرد این کتاب کاری با خود واقعه‌ی عاشورا نداره و موضوع بررسیش، فهم جامعه‌ی ایرانی شیعی از این واقعه است.