یادداشت محمدحسین افشار

        دو سه هفته پیش بود که شنیدم قرار است تقریظ حضرت آقا بر کتاب «روح‌الله» به زودی منتشر شود. به همین خاطر به سرعت به سراغ کتاب رفتم تا آن را بخوانم.
حقیقتا کتاب بی نظیری بود. که البته نقدهایی هم به آن داشتم.
چرا بی نظیر؟ چون این کتاب و این رمان پر از است از دقت هایی که شاید در هیچ کتاب دیگری نسبت به انقلاب اسلامی و امام خمینی ره با آن دقت ها مواجه نشوید.
با دیدن کتاب، هر مخاطب آشنا به کلماتی متوجه می‌شود که نویسنده برای نوشتن این رمان، ده ها یا حتی صدها هزار صفحه مطالعه کرده و فیش برداری کرده است.
اما به نظر من مهم ترین ویژگی این کتاب اینه که فقط امام رو معرفی نمی‌کنه. بلکه روح الله رو در قالب حوادث روزگار معرفی می‌کنه. برای همین شما لاجرم با ساختار حکومت و طرز فکر مدیران آن، ظلم هایی که به مردم شده است، جریان های فعال سیاسی ضد سلطنت پهلوی، اعم از انقلابی و غیر انقلابی و ده ها چیز دیگر آشنا می شویم و امام رو در بستر زمانه خودش می شناسید. بله؛ امام رو در بستر زمانه خودش می‌شناسید. این به ما کمک می‌کنه که تصویری بسیار واقع‌گرایانه‌تر از حضرت امام ره داشته باشیم و خودِ واقعی ایشان را بشناسیم. نه با جملات مشهور ایشان و یا حتی برخی خاطرات کاریکاتوری از ایشان.
اما دو نقد هم به کتاب، با احترام تمام به نویسنده داشتم:
۱. سبک نوشتاری کتاب مدام تغییر می‌کند و در برخی بخش‌های کتاب(مثلا فصل پنجم) شما با یک رمان تمام عیار مواجه می‌شویم که غرق داستان می‌شویم و حتی امام ره را هم فراموش می‌کنید و در برخی بخش های آش به قدری شور می‌شود که انگار رفته اید به مرکز اسناد انقلاب اسلامی و دارید سند پشت سند می‌خوانید و کلا یادتان می‌رود که این کتاب، رمان بود.
۲. کتاب‌ بیشتر از اینکه داستان امام باشد، داستان انقلاب است. درست است که در بخش تعریف از کتاب، این را به عنوان نکته مثبت ذکر کردم، ولی دقت کنید: نقد اینجاست که کتاب قرار است امام را در بستر زمانه انقلاب معرفی کند یا زمانه انقلاب را در خاطرات امام معرفی کند. به نظر بنا بر اولی بوده، ولی در دومی نمود بیشتری دارد.
(یک نقد سوم هم داشتم که شاید سلیقه‌ای باشد و برای همین در شمارش نقدها نگذاشتم: کتاب با وجود تاریخی بودن، خط زمان ثابت ندارد و بدون متوجه شدن مخاطب دائما به گذشته و حال می‌رود و در این بین هم اینطور نیست که گذشته ها، ادامه یکدیگر باشند و آینده ها هم ادامه یکدیگر. بلکه مثلا خط زمانی داستان بین سالها اینطور است: ۳۵، ۴۲، ۴۰، ۳۷، ۵۷، و ...)
فردا صبح قرار است تقریط مبارک رهبری بر این کتاب منتشر شود. ساعت ۱۰ صبح. من که چشم انتظار هستم.