بریده‌های کتاب آخرین انار دنیا

هیچ هنری از این سخت‌تر نیست که به خودت بیاموزی انتظار نکشی.

می‌خواهی کجا بروی اخر تو هیچ‌کس را نمی‌شناسی؟جایی نداری بروی، خانه ای نداری که به آنجا برگردی.اسمت در هیچ‌کجای این دنیا نیست، تو را به حساب مرده گذاشته‌اند. مانند درویشی غصبناک فریاد کشیدم: " اما زمین را دارم، شب را دارم، روز و سایه و رمل را دارم، دنیا با همه بزرگی خودش مقابلم است، هزاران کشتزار هست که نانم می‌دهند، هزاران درخت هست که پنهانم دهند، هزاران گردباد هست که گمم کنند، من رفیق جهانم، دوست آسمان پهناورم، دوست مهتاب و رفیق گردبادم."

احساس کردم آن چه نمی گذارد نجات پیدا کنم جستجوی من برای آزادی است ... انسان در دو وضعیت نیازمند هیچ نگهبانی نیست، وقتی آزادی در بیرون از خودش بی معنا می شود و آن دم که در زندان احساس آزادی می کند.

از آزادی چی می‌خوای؟ از آزادی چه انتظاری داری؟

آن شب آنقدر هوای سرد شبانگاهی را چشیده، آنقدر هوای بعد از آن طوفان را تنفس کرده که متوجه هست غرق نشدنِ او در آن سیلاب ها، رهایی عجیب و بزرگش از مرگ نیست؛ بلکه به تعویق انداختنی کوتاه مدت و خیالی است که مربوط می‌شود به آرزو هایش دربارهٔ زیبایی مرگ، مرگی که بعد ها بین دوستانش غوغایی به پا می‌کند. مرگی که دیگران چون لعنت خدایی به آن نگاه می‌کنند، مثل مجازاتی است برای آن‌کس که در جستجوی گشودن رازهاست.

در دنیا هیچ چیز به اندازهٔ شجاعت و ناامیدی به هـ نزدیک نیست.... میفهمی انسان شجاع کسی است که ناامید است همه آن کسانی که آرزویی دارند ترسو هستند

همیشه تأثیری عمیق و بی اندازه سخت در همه چیز باقی می گذاشت چیزی که آرام از وجودش بر میخاست و در وجودت جا می گرفت. چیزی که ابتدا لطیف و سبک جلوه می،کرد مثل پرواز کردن و نشستن بلبلی از باغی به باغ دیگری... مثل جداشدن برگی از شاخه های بلند. اما مدتی که می گذشت درد خنجری به جا می گذاشت دردی نامرئی درد عدم ادراک انسانها از همدیگر درد پیچیدگی و آمیختگی و تردید... حس می کردم هر جایی که برود بعد از آن تا چندین شب هیچ موجود دیگری آنجا نمیخوابد دقت که کردم بعد از رفتنش چندین شب پرنده ها و درختها و گلها خوابشان نمی برد.

در دنیایی که همه چیز وارونه است، گفتن حقیقت بزرگ‌ترین گناه است. آدمی که حقیقت را می‌گوید، همیشه در تبعید است، حتی اگر میان مردم زندگی کند.

مرگ هم مانند زندان نوعی خو کردن است انسان مانند هر چیز دیگری باید گستره ای برای خودش اشغال کرده باشد تا بعدها نبودنش حس شود. مانند هر چیز دیگر؛ مثل گلدانی روی میز یا صدای رادیو از پنجره ای باید ابتدا جایگاهی را اشغال کرده و بعدها گم شده باشند اما اگر ابتدا چیزی نبوده باشد صدایی یا ،رنگی دیگر نبودنش را حس نمی کنی آن وقتها من حس میکردم زندگی ام در آن بیابان بی نیاز کس دیگری به آخرین مرحلۀ خودش رسیده... من و آن چیزهای دور و برم من و آن هیچ بیکران و بیاندازۀ جهان همراهم در مرحله ای از کمال زندگی میکردیم؛ حس میکردم دنیای پیرامون من هم در کمال خودش غرق میشود جای مهمی از دنیا را نگرفته بودم بدون من نیز جهان به زیباترین شکلش ادامه داشت

این خیال که مرده ای و دیگران بی تو زندگی میکنند و زندگی آنها روال طبیعی خود را در پیش گرفته آسودگی بزرگی به انسان می‌بخشد وقتی کسی در انتظارت نیست بهشتی است بیکران برای تو.

چشمان من شبیه پرنده ای بود که افق های دور و زرد شوره زار آن را سوزانده باشد. چشمهای او همچون گرگی بود که از بازی کردن دست کشیده باشد

گفت میخواهم در باره مرگ با تو صحبت کنم با اندکی بیزاری :گفتم من از مرگ برنگشته ام به خاطر تسلی من آرام سیگاری گیراند و بی آنکه به آن پک بزند روی جاسیگاری نقره ای گذاشت و گفت هر دو یک جور از مرگ برگشته ایم. بیابان و سیاست هر دو مثل همند دو زمین که چیزی از آن نمی روید.

عاقبت روزی صاحب دو چشم روشن میشوی قرار نیست آن چشم ها همانند چشم انسانهای دیگر باشند ،نه ندیم کوچولوی من انسانها همه کور زاده میشوند در بین تمام انسانهای روی این سیاره کسی نیست که از ابتدای تولدش قادر به دیدن باشد مپندار آنهایی که چشم دارند میتوانند ببینند هیچ چیزی در دنیا مشکل تر از دیدن نیست احتمال دارد که انسان دو چشم زلال و روشن داشته باشد، با این حال هیچ نبیند

چه جرمی بزرگتر از آن است که انسان کسی را از صمیم قلب بخواهد و او دوستش نداشته باشد. ها... چه جرمی بزرگتر از آن است که دست در خون خودت کنی و آن که دوستش داری همچنان سرد و صبور نگاه کند و خودش را بگیرد و بگوید، من تو را دوست ندارم، من میگویم این از کشتن انسان با گلوله وحشتناک تر است از کشتن انسان و سر بریدنش با چاقو بدتر است.