بریده‌های کتاب واقعیت ناپیدا: سفری به گرانش کوانتومی

این دومین سنگ‌بنای کوانتوم و دشوارترین کلید فهم آن است: وجه رابطه‌مند چیزها. الکترون‌ها همیشه وجود ندارند. آنها صرفاً زمانی وجود دارند که درحال برهم‌کنش‌اند و تنها جایی پدیدار می‌شوند که با چیز دیگری برخورد می‌کنند.

تأملات نظری انیشتین جوان بشر را وارد دوران تازه‌ای کرد: دورانی با امکانات تازه و همین‌طور خطرات تازه، یعنی دوران نیروی هسته‌ای. امروز به لطف هوش یک جوان سرکش که قوانین را رعایت نمی‌کرد می‌توانیم خانه‌های ده میلیارد انسانی را که به زودی در کره زمین ساکن می‌شوند روشن کنیم، به سیارات دیگر در فضا سفر کنیم و البته یکدیگر را نابود و زمین را ویران کنیم. این به انتخاب ما بستگی دارد: به رهبرانی که انتخاب می‌کنیم تا برای ما تصمیم بگیرند.

برای این استدلال ساده (اثر فوتوالکتریک)، اینشتین برنده نوبل فیزیک شد. فهم چیزی که قبلاً به آن اندیشیده‌اند، ساده است؛ مشکل، فکر کردن به چیزی است برای اولین بار.

فقط یک جوان در میانه دهه سوم زندگی خود می‌تواند گزاره‌هایی این‌چنین هذیانی را جدی بگیرد. باید بیست‌و‌چندساله باشید تا باور کنید اینها[معادلات هایزنبرگ] می‌توانند به نظریه‌ای درباره جهان تبدیل شوند. و احتمالاً باید همین‌قدر جوان باشید که بهتر از هر کس دیگری ساختار ژرف طبیعت را برای اولین‌بار دریابید. هم اینشتین زمانی که دریافت زمان برای همه یکسان نمی‌گذرد در اواسط دهه بیست زندگی‌اش بود، هم هایزنبرگ در آن شب کپنهاگ.

فهم تازه‌ای از جهان، طرز فکری که اشتیاق ولتر و کانت را به روشنگری برانگیخت، راهی کارآمد برای پیش‌بینی آینده، همه و همه میراث عظیم انقلاب نیوتنی بوده و هست.

زمان حال، مانند صاف بودن زمین، یک توهم است.

تمام تکنولوژی ارتباطی مدرن- رادیو، تلویزیون، تلفن، کامپیوتر، ماهواره، وای‌فای، اینترنت و ...- با استفاده از پیش‌بینی ماکسول ممکن شده است. تمام محاسبات مهندسان مخابرات و ارتباطات، بر مبنای معادلات ماکسول است. کل دنیای معاصر ما -یعنی دنیای ارتباطات- حاصل تخیل یک کتاب‌ساز فقیر لندنی است [منظور مایکل فارادی است]، کاوشگر ماهر ایده‌ها با تخیلی درخشان که چند خط را با چشم ذهن دید، و کار یک ریاضیدان عالی [ماکسول] است که این بینش را به معادله برگرداند و دریافت که در یک چشم‌به‌هم‌زدن می‌توان اخبار را از یک طرف زمین به طرف دیگر آن مخابره کرد.

تقریباً هرچیزی که در مقابل چشم ما رخ می‌دهد -به استثنای گرانش و پدیده‌های محدودی غیر از آن- با معادلات ماکسول قابل توضیح است.

این سطرهای ساده و روشن سند واقعی تولد نظریه کوانتوم است. به آن گزاره درخشان ابتدایی یعنی «فکر می‌کنم...» توجه کنید: این گزاره یادآور تردیدهای فارادی، تردیدهای نیوتن یا عدم اطمینان داروین در صفحات آغازین منشأ انواع است. نابغه حقیقی از حساسیت گام‌هایی که برمی‌دارد آگاه است و همواره تردید دارد...

اولین فیزیک نظام‌مندی که ما می‌شناسیم فیزیک ارسطوست و به هیچ وجه فیزیک بدی هم نیست. ارسطو این فیزیک را در کتابی به همین نام یعنی فیزیک ارائه کرده است. کتاب نام خود را از رشته فیزیک نگرفته است بلکه برعکس این رشته را به خاطر کتاب ارسطو فیزیک نام نهاده‌اند.

همه ما در اعماق غار هستیم و با جهل‌مان، تعصباتمان و حواس ضعیفمان که فقط سایه‌ها را به ما نشان می‌دهند، بسته شده‌ایم. اگر سعی کنیم بیشتر ببینیم سرگردان خواهیم شد چرا که چشمانمان هنوز عادت نکرده است. با این وصف تلاش می‌کنیم و این یعنی علم.

انیشتین دریافت که ماده و انرژی دو وجه از یک چیزند همان‌گونه که الکتریسیته و مغناطیس دو روی یک میدان‌اند و فضا و زمان دو جلوه از یک چیز یعنی «فضازمان».

«دیدن» یعنی ادراک نور و نور یعنی ارتعاش خطوط فارادی. هیچ‌چیز نمی‌تواند از نقطه‌ای در فضا به نقطه‌ای دیگر حرکت کند مگر اینکه به وسیله‌ چیزی حمل شود. اگر می‌توانیم بچه‌ای را مشغول بازی کنار ساحل ببینیم صرفاً به این دلیل است که بین او و ما دریاچه‌ای از خطوط مرتعش کشیده شده که تصویر او را به ما منتقل می‌کند. آیا جهان خارق‌العاده نیست؟