بریده‌ای از کتاب یادداشت های زیرزمینی اثر فیودور داستایفسکی

بنده هیچ شکّی ندارم که انسان از این رنج، یعنی از تباهی و هرج‌ومرج، هرگز دست نخواهد کشید. آخر رنج تنها مسبّبِ آگاهی است. من، هرچند ابتدا گفتم که آگاهی به‌گمانم بزرگ‌ترین شر برای انسان است، می‌دانم که انسان آگاهی را دوست می‌دارد و آن را با هیچ لذتی تاخت نمی‌زند.