بریده‌ای از کتاب مرگ ایوان ایلیچ اثر لی یف نیکالایویچ تولستوی

اما هوش رباتر از رنج‌های جسمانی دردهای روحی او بود چنانکه عذاب اصلیش همین دردهای روحی بود رنج روحی او از این بود که شب پیش که به چهره خواب آلود گراسیم می‌نگریست ناگهان به این فکر افتاد که حالا اگر زندگی من، زندگی آگاهانه ام همه گمراهی بوده باشد چه؟