بریده‌ای از کتاب شکست شاهانه: روان شناسی شخصیت شاه اثر ماروین زونیس

بریدۀ کتاب

صفحۀ 59

اما براساس شواهد فراوان، این آرمانی کردن بازنمایی ناقصی از اهمیت روان‌شناختی رضاشاه برای فرزند و جانشین اوست. شاه آینده پدر خود را نه‌فقط به‌مثابه چهره‌ای آرمانی برای روایت عمومی، بلکه به عنوان جباری ترسناک نیز تجربه کرده بود، همان تجربه ای که مردم ایران از رضاشاه به عنوان فرمانروا داشتند. از نظر ولیعهد رضا‌شاه یک الگوی رفتاری توهین‌آمیز و تحقیر‌کننده بود. نزد محمدرضاشاه خاطره پدر متوفایش مبنایی همیشگی برای مقایسه‌ای منزجر کننده بود. خاطره او از پدر متوفایش سرشار از رشک بود، زیرا همواره سعی می‌کرد اشتهار پدر خود را تحت‌الشعاع قرار دهد. این الگوی رابطه رشک و رقابت شاه با پدرش، و حتی خاطره او، به سرمشقی برای برخورد شاه با دیگران مبدل شد. کسانی که از نظر او چهره‌های مقتدر و قدرتمند بودند - برمبنای خصوصیات یا جایگاه رسمی شان - در معرض همان خصومت و بیزاری و رشکی قرار می گرفتند که پدرش قرار می‌گرفت. ماهيت تجارب مهم دوران کودکی شاه، تجاربی که در شکل‌گیری شخصیت او تأثیر بسیار داشتند، شواهدی در تأیید این فکر به دست می‌دهند که دیدگاه آرمانی ارائه‌شده در کتاب مأموریت برای وطنم به هیچ‌وجه جامع نیست؛ این شواهد نشان می‌دهند که پدر شخصیتی بسیار پیچیده‌تر از آن بوده است که تصویر آرمانی پسر از او القا می‌کند.

اما براساس شواهد فراوان، این آرمانی کردن بازنمایی ناقصی از اهمیت روان‌شناختی رضاشاه برای فرزند و جانشین اوست. شاه آینده پدر خود را نه‌فقط به‌مثابه چهره‌ای آرمانی برای روایت عمومی، بلکه به عنوان جباری ترسناک نیز تجربه کرده بود، همان تجربه ای که مردم ایران از رضاشاه به عنوان فرمانروا داشتند. از نظر ولیعهد رضا‌شاه یک الگوی رفتاری توهین‌آمیز و تحقیر‌کننده بود. نزد محمدرضاشاه خاطره پدر متوفایش مبنایی همیشگی برای مقایسه‌ای منزجر کننده بود. خاطره او از پدر متوفایش سرشار از رشک بود، زیرا همواره سعی می‌کرد اشتهار پدر خود را تحت‌الشعاع قرار دهد. این الگوی رابطه رشک و رقابت شاه با پدرش، و حتی خاطره او، به سرمشقی برای برخورد شاه با دیگران مبدل شد. کسانی که از نظر او چهره‌های مقتدر و قدرتمند بودند - برمبنای خصوصیات یا جایگاه رسمی شان - در معرض همان خصومت و بیزاری و رشکی قرار می گرفتند که پدرش قرار می‌گرفت. ماهيت تجارب مهم دوران کودکی شاه، تجاربی که در شکل‌گیری شخصیت او تأثیر بسیار داشتند، شواهدی در تأیید این فکر به دست می‌دهند که دیدگاه آرمانی ارائه‌شده در کتاب مأموریت برای وطنم به هیچ‌وجه جامع نیست؛ این شواهد نشان می‌دهند که پدر شخصیتی بسیار پیچیده‌تر از آن بوده است که تصویر آرمانی پسر از او القا می‌کند.

14

2

(0/1000)

نظرات

تاکنون نظری ثبت نشده است.