بریده‌ای از کتاب دیبای دیداری: متن کامل تاریخ بیهقی اثر محمدبن حسین بیهقی

حکمای بزرگتر که در قدیم بوده اند چنین گفته اند که از وحی قدیم که ایزد، عز وجل فرستاد به پیغمبر آن روزگار آن است که مردم را گفت که ذات خویش بدان که چون ذات خویش را بدانستی چیزها را دریافتی و پیغمبر علیه السلام گفته است: مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ فَقَدْ عَرَفَ ربه، و این لفظی است کوتاه با معانی بسیار که هر کس که خویشتن را نتواند شناخت دیگر چیزها را چگونه تواند دانست؟ و از شمار بهائم است بلکه نیز بتر از بهائم، که ایشان را تمیز نیست و وی را هست پس چون نیکو اندیشه کرده آید در زیر این کلمه بزرگ سبک و سخن کوتاه بسیار فایده است که هر کس که او خویشتن را بشناخت که او زنده است آخر به مرگ ناچیز شود و باز به قدرت آفریدگار جل جلاله ناچار از گور برخیزد، و آفریدگار خویش را بدانست و مقرر گشت که آفریدگار چون آفریده نباشد او را دین راست و اعتقاد درست حاصل گشت.