بریدۀ کتاب

هر جا که تراکم مجتمع متناسب با حجمش باشد، علائق و روابط شخصی نادر و ناتوانند و در چنین وضعی دیگران،‌ حتی کسانیکه از نزدیک اطراف شخص را گرفته‌اند به آسانی از نظر می‌روند و از یکدیگر سلب علاقه میکنند. نتیجه‌ این بی‌اعتنائی متقابل سست گردیدن مراقبت جمعی است، و در نتیجه قلمرو عمل آزاد هر فرد عملا گسترده میشود و اندک اندک این امر بصورت یک حق در میآید. در واقع وجدان جمعی فقط بشرطی که متحمل تناقض نباشد و درباره آنها سعه صدر به خرج ندهد، نیروی خود را حفظ میکند. بهرحال پس از کنترل اجتماعی، اعمال و افعالی ارتکاب میشوند که با وجدان مشترک از در تناقض درمیآیند، ولی وجدان مذکور عکس العملی به خرج نمیدهد و اگر برخی از آنها با تواتر و هم شکلی کافی تکرار شوند، کار به از پا در آمدن و بیچاره شدن احساس جمعی‌ای می‌انجامد که این اعمال جریحه‌دارش کرده‌اند. وقتی قاعده‌ای که مورد احترام قرار نمی‌گیرد، موجب کیفر نشود دیگر به اندازه سابق قابل احترام بنظر نمیآید. [...] چون زوال تیپ قطعه‌ای به توسعه قابل ملاحظه مراکز شهری می‌انجامد، این امر را میتوان دلیل برای تعمیم این پدیده دانست.