بریدۀ کتاب

دورکیم در این فصل از کتاب سوم که عنوان تقسیم اجباری کار را دارد، به شکلی از اشکال غیرعادی (هرچند دورکیم در ابتدای کتاب سوم از استثنایی بودن این اشکال سخن می‌گوید اما می‌توان از ادامه‌ی همین سخنان خودش این گونه برداشت کرد که منظور از آن بیشتر بیمارگونگی این اشکال است تا لزوما فراوانی کمتر نسبت به اشکال به اصطلاح عادی) تقسیم کار می‌پردازد که در آن نابرابری‌هایی بیش از نابرابری‌های خارجی، در تقسیم کار دخالت دارند. این همان موضوعی‌ست که دورکیم در مقدمه‌ی چاپ دوم توجه بیشتری به آن کرده و همانجا از فقر مادرزاد به عنوان یکی از این نابرابری‌های غیر طبیعی سخن به میان آورده. در اینجا مشخصا صحبت از وضعیتی‌ست که کارگر مجبور به کار کردن با شرایطی مشخص است. نه به خاطر تهدید مستقیم صاحب سرمایه، بلکه به خاطر این که اگر این شرایط را نپذیرد، نمی‌تواند کار دیگری پیدا کند و امرار معاش غیر ممکن می‌شود.
دورکیم نه تنها معتقد است نابرابری‌های غیر طبیعی نباید در تقسیم کار دخالت کنند، بلکه وظیفه‌ی جوامع ترقی‌یافته‌تر می‌داند که نقش نابرابری‌های طبیعی را هم کاهش دهند.