مغز سياسي

1)
"مغز سياسي" عنواني است كه مترجم براي برگردان كتاب "Your Brain's Politics: How the Science of Mind Explains the Political Divide" كه مشروح گفتگوي "جرج ليكاف" (George Lakoff) و "اليزابت وهلينگ" (Elisabeth Wehling) در سال 2016 ميلادي است، برگزيده. كتاب توسط "محسن توكليان" و در سال ۱۴۰۲ به فارسي ترجمه و در انتشارات "لوگوس" به چاپ رسيده است. 

2)
"ليكاف" كه پيشتاز نسل دوم علوم شناختي است، بيش از دو دهه براي آموزش دادن دموكرات‌هاي آمريكايي کوشش می‌کند. او بر اساس يافته‌هاي نوين علوم شناختي مي‌كوشد تا فضاي عقل‌گرايي منطقي عصر روشنگري را از سر دموكرات‌ها و ترقي‌خواهان بيرون نمايد و آنان را تشويق كند تا واقعيات شناختي را در سخنراني‌ها و شعارها و كمپين‌هاي خود به‌کارگیرند. كاري كه جمهوري‌خواهان و محافظه‌كاران دانسته يا نادانسته از مدت‌ها پیش‌ازاین به كار بسته‌اند. 

3)
گفتمان سياسي و مفهوم‌سازي و قالب‎‌بندی ذهنی آن، يك فرآيند منطق‌مدار و استدلالي نيست، بلكه بيشتر نوعي فعال‌سازي قالب‌هاي ذهني خاص در مخاطب است و لذا سياستمداران موفق بيشتر توانايي بازقالب‌بندي ذهني مردم را دارند تا ارائه گزاره‌هاي منطقي و استدلالي. خوب يا بد مغز ما این‌گونه كار مي‌كند و در شرايط متعددي رويكردهاي غیرمنطقی در سياست صرفاً به دليل همخواني با قالب‌هاي ذهني اكثريت مردم، پرطرفدار و فراگير مي‌شوند. 

4)
در امتداد كتاب‌هاي سياسي "ليكاف" مانند "ذهن سياسي" (Political Mind)، "به فيل فكر نكن" (Don’t Think of an Elephant)، "نقاط تفكر" (Thinking Points)، " كتاب آبي كوچك" (The Little Blue Book)، "سیاست اخلاقي" (Moral Politics) و ...، اين كتاب با زباني ساده مباني ابتدايي رويكردهاي سياسي در مغز و ذهن انسان را شرح مي‌دهد. استعاره‌هاي مفهومي، قالب‌بندي ذهنی، نورون‌هاي آينه‌اي، استعاره ملت به‌مثابه خانواده، "دومفهومي‌ها" (Biconceptuals) و مسائلي ازاین‌دست و نقش آن‌ها در شكل‌گيري گرايش‌هاي سياسي مردم بحث اصلي كتاب هستند. در كنار اين، توصيه‌هايي هم ارائه مي‌شود ‌كه چگونه دموكرات‌ها و به‌طورکلی ترقي‌خواهان از اين ابزار براي دست‌يابي به موفقيت سياسي استفاده كنند.
        

          کتاب جالبی بود.من تو این حوزه تا الان مطالعه نداشتم و بخشی از اینکه مطالب واسم جالب بود به این برمی‌گشت که در مورد یک موضوع تازه دارم مطلب می‌خونم. کتاب گفت‌و‌گوی مشروحی بین آقای جرج لاکوف زبان شناسی و فیلسوف شناختی آمریکایی و خانم الیزابت وهلینگ هست که در سال 2016 انجام شده. جرج لاکوف مهمترین تزی که داره اینه که زندگی مردم خیلی زیاد و بیش از آن چیزی که تصور میشه تحت تاثیر استعاره‌هاست و مردم برای صحبت کردن و توضیح مسائل پیچیده از استعاره استفاده می‌کنند. در قسمت‌های ابتدایی کتاب در مورد استعاره ها و نقش و تاثیرشون بر مغز و ذهن انسان حرف می‌زنند و بعد از بحث های ابتدایی که بین طرفین شکل می‌گیره، در فصول بعدی گفت‌و‌گو به سمتی میره که استعاره ها رو در دنیای سیاست به ویژه رقایت های سیاسی انتخاباتی در آمریکا بین دو حزب دموکرات و جمهوری خواه بررسی می‌کنه و نشون میده که چه قدر از رقابت ها و عقاید سیاسی هر دو حزب بسته به این استفاده از استعاره ها داره و از چه استعاره هایی استفاده میشه. حتی پیروزی ریگان در دهه هشتاد میلادی رو از این منظر بررسی می‌کنه و نکات جالبی رو مطرح می‌کنه. او برای پیشبرد نظرات خودش از الگوی پدر سخت گیر و پدر پرورنده استفاده می‌کنه و نظرات خودش در این حوزه رو تشریح می‌کنه. اساسا در نگاه آقای لاکوف استعاره مثل گنجی است پنهان که درسته ما ازش استفاده می‌کنیم ولی چیز زیادی نمی‌دونیم و حالا لاکوف سعی می‌کنه چشم‌های مخاطب رو به نقش و تاثیر استعاره ها باز کنه. این اولین کتابی بود که درباره‌ی این موضوع و از لاکوف خوندم.چند کتاب از او ترجمه شده. اونطور که سرچ کردم کتاب " استعاره‌هایی که با آن زندگی می‌کنیم" که تا به امروز سه انتشارات در ایران ترجمه‌اش کردند منبع خوبی برای شناخت عقاید لاکوف در مورد بحث استعاره هاست..احتمال داره چند ماه دیگه این کتاب رو هم بخونم.

کتاب مورد بحث در این مرور، تحت عنوان "مغز سیاسی، استعاره ها در گفتمان سیاسی" توسط نشر لوگوس و با ترجمه‌ی محسن توکلیان در 140 صفحه به چاپ رسیده.
        

          کم‌حجم و روان برای فهم استعاره‌های شناختی و استعاری‌ و کاربردشان در زندگی سیاسی.
ساختار کتاب بامزه‌ست. حاصل گفت‌وگوی لیکاف و وهلینگ است و دیالوگی جلو می‌رود. شاید همین باعث می‌شود که در نسبت با موضوع، حجم کتاب کم باشد و با اینکه در حدود ۱۴۰ صفحه ترجمه شده است، ۹ فصل داشته باشد. 
این کتاب قابلیت‌های استعاره‌ساز و زمینه‌مند مغز آدمی را تشریح می‌کند و در عین حال نشان می‌دهد که مغز تا چه اندازه برای شناخت محدود به همین زمینه‌ها و وابسته به استعارات است.
لیکاف دو الگوی پدر سخت‌گیر و والد پرونده را صورت‌بندی می‌کند و بر همین اساس در زندگی سیاسی نیز حزب جمهوری‌خواه و دموکرات ایالات متحده را تحلیل می‌کند.
مترجم کتاب در نشستی در دهم مهرماه ۱۴۰۳،  به همراه مهدی قربانیان، زبان‌شناس شناختی، درباره کتاب گفت‌وگو کرده‌اند و آنجا بیشتر درباره تطابق این نگاه با وضعیت سیاسی ایران و انتخابات ریاست جمهوری اخیر سخن گفته‌اند که به نظرم شنیدنش در تکمله این کتاب و برای دستیابی به یک مصداق وطنی، مفید است.
لینکش را اینجا می‌گذارم:
https://t.me/irlogos/10309