رمان "بالتازار و بلموندا" روایت عشق دو جوان است که ماجرایش در پرتغال قرن هجدهم اتفاق می افتد؛ یعنی در فضای هول انگیز تفتیش عقاید، فقر بی امان، طاعون همه گیر و خرافات مذهبی. در یک سوی رویدادها "دون ژان پنجم" پادشاه پرتغال است؛ جوانی کودن و بی اراده که شب ها را با راهبگان صومعه ها می گذراند و روزهایش را در همنشینی با درباریان چاپلوس، کشیشان گوش به فرمان، اشراف خوشامدگو، در کنار همسری گنگ و گرفتار تعصب و تنگ نظری های مذهبی که از اتریش تحفه آورده اند تا برای او ولیعهدی به دنیا بیاورد. در سوی دیگر، دو شخصیت حقیقی و تاریخی قرار دارد: یکی پدر بارتولومئو لورنسو ـ کشیش اعجوبه ای از اهالی برزیل ـ با ذهنی سرشار و حافظه ای استثنایی که می توانست همه آثار ویرژیل، هوراس، اووید، سنکا و بسیاری دیگر و نیز کتاب های عهد عتیق و عهد جدید و رساله های پولس قدیس و مانند آن را از حفظ بخواند، همه مباحث ارسطو را شرح دهد و ظرایف هر نوع دستگاه فلسفی را بشکافد. او کشیشی است که دستگاه تفتیش عقاید مدام در تعقیب اوست و پنهانی روی دستگاهی برای پرواز در آسمان کار می کند. شخصیت دیگر "دومنیکو اسکارلاتی" موسیقیدان ایتالیایی است که در سال 1721 برای آموزش موسیقی به دختر آبله روی کم استعداد پادشاه به لیسبون فراخوانده می شود.بااین همه، رمان دو شخصیت جذاب دارد که یکی بالتازار کهنه سربازی که یک دستش را در جنگ از دست داده ـ و دیگری "بلموندا" ـ پری روی ساده دل بی پروایی که مادرش را دادگاه تفتیش عقاید به اتهام جادوگری محکوم به تبعید در آنگولا کرده است. رابطه این دو رابطه عشقی عمیق و غبطه برانگیز است.