معرفی کتاب هجوم روس و اقدامات روسای دین برای حفظ ایران اثر حسن نظام الدین زاده

هجوم روس و اقدامات روسای دین برای حفظ ایران

هجوم روس و اقدامات روسای دین برای حفظ ایران

2.2
2 نفر |
1 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

0

خوانده‌ام

2

خواهم خواند

3

شابک
0009646578136
تعداد صفحات
176
تاریخ انتشار
1377/11/10

توضیحات

        در سال 1330ه  .ق ، روسیه به خاک ایران تجاوز کرد .این امر، خشم علما و آیات عظام ـ مستقر در عتبات ـ را برانگیخت .نویسنده در این کتاب کوشیده است تلاش علما را در ترغیب مردم به مقاومت علیه متجاوزان به تصویر کشد .نویسنده کتاب یکی از شاهدان عینی بوده وکتاب را یک سال بعد از پایان نهضت علما در بغداد، منتشر کرده است .در این کتاب، افزون بر مشاهدات نگارنده، تلگراف های متبادله بین کاظمین و شهرهای مختلف ایران، گرد آمده است .کتاب با مقدمه و روزشمار وقایع سال های  1330ـ 1324ه  .ق آغاز می شود و صفحات پایانی آن به فهرست اعلام اختصاص می یابد.
      

بریدۀ کتاب‌های مرتبط به هجوم روس و اقدامات روسای دین برای حفظ ایران

7

بریدۀ کتاب

صفحۀ 125

(بخشی از نامه علمای حاضر در تجمع کاظمین به هندوستان) : الیوم اساس دین مبین قریب به انهدام و آثار شریعت حضرت سید المرسلین صلى الله علیه و آله الطاهرین در معرض زوال افتاده امروز از آن همه دول مستقله اسلامیه باقی نمانده مگر دولتین علیتین عثمانی و ایرانی که حاصل لواء محمدی و حامی حوزه اسلامی و حافظ حرمین شریفین و روضات مقدسه و نقطه اعتماد و استناد عموم مسلمین هستند. بقاء حرمت قرآن کریم و رواج کلمتین شهادتین و تشیید مبانی دین مبین منوط به بقاء این دو دولت اسلامی بوده عزت و شرف و حيوة معنوى تمام مسلمین در هر نقطه از نقاط عالم و اقامه شعایر دین مبین احمدی صلى الله عليه و آله در هر قطری از اقطار صفحه زمین منوط و موقوف بر سلامتی استقلال و قوت و عظمت این دو دولت اسلامی است و اگر خدای نکرده این دو دولت دچار محو و انقراض گردند دیگر نه جامعه برای اسلام و نه حوزه برای مسلمین باقی خواهد ماند و اسلام و مسلمین به ذلت ابدی و خذلان دائمی مبتلا خواهند شد...

4

یادداشت‌ها


این کتاب
          
این کتاب رو حسین نظام‌الدین نوشته؛ کسی که خودش از نزدیک شاهد وقایع حوزه‌های نجف و کربلا بوده. در واقع کتاب روایت اتفاقات و واکنش‌های علما از زمان اولتیماتوم ۱۳۳۰ هجری قمری (۱۲۹۱ شمسی) رو دنبال می‌کنه. یه جورهایی ترکیبی از خاطره‌نویسی، سفرنامه و تحلیل شخصی نویسنده‌ست. چون متن قدیمیه و نثر خاص خودش رو داره، خوندنش راحت نیست و برای فهم دقیق‌ترش باید یا سراغ دایره‌المعارف بری یا دست به دامان هوش مصنوعی بشی!

ماجراهای کتاب جذابن، شخصیت‌هایی داره که واقعاً سنگین‌وزنن—طوری که بعضی‌هاشون رو شاید «یه تریلی هم نکشه»! با این حال، بین همین بزرگان هم اختلاف‌نظر وجود داشته، گاهی حتی کدورت‌ها و اتهاماتی رد و بدل شده. نمونه معروفش (که البته با جانبداری شدید روایت شده) اینه که آیت‌الله یزدی دعوت برای تجمع در کربلا و کاظمین رو نپذیرفته، و این باعث دلخوری‌هایی شده.

مقدمه کتاب تقریباً همه چیز رو به‌صورت خلاصه توضیح داده؛ هم درباره هدف این حرکت اعتراضی، هم دلیلش. نکته جالب اینه که ماجراهای کتاب خیلی جاها توی منابع دست اول نیومدن، و فقط مثلاً در نوشته‌های احمد کسروی اشاره‌هایی بهشون شده.

خود متن، از اولتیماتوم و دلایلش شروع می‌کنه و نگاهی که نویسنده دنبال می‌کنه بیشتر از درون جامعه شیعیانه؛ یعنی چندان دنبال دشمن‌تراشی بیرونی نیست. دغدغه اصلی نویسنده و علما، دوری از اقدامات احساسی، حفظ وحدت، و جلوگیری از تفرقه‌ست—به‌خصوص در مورد عشایر و گروه‌های محلی.

از نظر تاریخی، شاید فقط اول و آخر کتاب برای مخاطب عام راحت‌تر باشه. چیزی که بیشتر توی کتاب خودش رو نشون می‌ده، نگاهی اجتماعی-سیاسی به ماجراست؛ این‌که علما و مردم چطور با وقایع ایران برخورد می‌کردن، و حتی بعضی پشت‌پرده‌هایی که شاید جای دیگه‌ای به این وضوح نبینیم—مثل اینکه چطور یه حرکت دینی-ملی شکل می‌گیره و سر راهش چقدر اختلاف، مانع و چالش سبز می‌شه.

البته بعضی جاهای کتاب اضافی یا کم‌فایده‌ست. اگه دست من بود، ترجیح می‌دادم این کتاب به کتابی از مشروطه پیوست و منتشر بشه. ولی با همه این‌ها، اگه کسی بخواد یه زاویه دید متفاوت نسبت به حمله روس‌ها و واکنش علما و جامعه دینی نسبت به اون اتفاقات پیدا کنه، این کتاب می‌تونه مفید باشه.

با این حال، هنوز مطمئن نیستم خوندنش چقدر می‌تونه برای درک کلی تاریخ اون دوره مفید باشه. چون خودم هنوز اشراف کامل به جزئیات اون چند سال ندارم. ولی نکات جالبی توش بود که یادداشت کردم؛که شاید در مطالعات آینده به من کمک بکنه. 

و  ایرانی که از قدیم یک ستون، برای قشر زیادی از مردم و اقشار بوده و هست... 


        

22