یادداشت نعیمک

        بالاخره این کتاب را خواندم. همین اول بگویم که نمی‌خواهم ادا و اصول خفن بودن دربیاورم. کنار دستم عصاره داستانی (نشر نیلوفر) بود و از متن اولیس بخش‌هایی را نفهمیدم. اولیس تا اینجا عجیب‌ترین کتابی است که خواندم. بدون شک فرم آن بر داستان ارجحیت دارد. این که می‌گویند ترجمه پذیر نیست به نظرم بیشتر به همان دلیلی است که می‌خواهند عظمت آن را بیشتر نشان دهند. وگرنه آثار بزرگ دیگری به فارسی ترجمه شدند و بله، همیشه در ترجمه بخشی از اصل اثر جا می‌ماند و البته همیشه ترجمه‌های بی‌ظیری از آثار سخت در فارسی داشتیم. 
البته یک چیز ساده را باید بگوییم. فارسی شدن اثر به هیچ وجه از پیچیده بودنش کم نمی‌کند. جویس از قصد داستان را پیچیده نوشته است. اصلا و ابدا به خواننده باج نمی‌دهد. برای فهمیدن هر فصل باید تلاش کنی. با کمی تعدیل باید بگویم که هر فصل اولیس به یک شکل نوشته شده است. این تفاوت می‌تواند از تفاوت شکلی باشد تا زبان و لحن و حتی نوع روایتی که به کار می‌برد. 
اصلاً هم نمی‌شود آن را تقلید کرد و به حق او بر آنچه که می‌نوشته تسلط کافی دافی داشت (یا ما هنوز آن قدر باسواد نشدیم که غلطهایش را پیدا کنیم) خواندن اولیس لذت‌بخش، عجیب والبته باعث می‌شود سلیقه شما تغییر کند چون آن قدر فرم آن سخت و پیچیده است که طرح داستانی ساده دیگر تاب‌ها شبیه چای کیسه‌ای است. 
اگر از لذت کشف تک تک خطها و البته یکی از فرم‌گراترین رمان‌ها لذت می‌برید حتماً کتاب را بخوانید. 
این روزها اکرم پدرام‌نیا ترجمه بی‌سانسوری از آن چاپ کرده است اما تا ترجمه بدیهی از کتاب درآید پیشنها می‌کنم ترجمه فرید قدمی را بخوانید که البته هنوز متن کامل اولیس را منتشر نکرده است.