تاریخ تحولات سیاسی ایران: بررسی مولفه های دین - حاکمیت - مدنیت و تکوین دولت - ملت در گستره هویت ..

تاریخ تحولات سیاسی ایران: بررسی مولفه های دین - حاکمیت - مدنیت و تکوین دولت - ملت در گستره هویت ..

تاریخ تحولات سیاسی ایران: بررسی مولفه های دین - حاکمیت - مدنیت و تکوین دولت - ملت در گستره هویت ..

موسی فقیه حقانی و 1 نفر دیگر
4.5
31 نفر |
14 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

23

خوانده‌ام

41

خواهم خواند

86

کتاب تاریخ تحولات سیاسی ایران: بررسی مولفه های دین - حاکمیت - مدنیت و تکوین دولت - ملت در گستره هویت ..، نویسنده موسی فقیه حقانی.

بریدۀ کتاب‌های مرتبط به تاریخ تحولات سیاسی ایران: بررسی مولفه های دین - حاکمیت - مدنیت و تکوین دولت - ملت در گستره هویت ..

نمایش همه
بریدۀ کتاب

صفحۀ 400

بسم الله مهم ترین عبرت نهضت مشروطیت، لزوم دشمن شناسی است. بی توجهی سران نهضت به استعمار و نقش آن در انحراف حرکت عدالت‌خواهانه و قانون خواهانه ملت ایران باعث شد که راه نفوذ عناصر وابسته به استعمار باز شده و عناصر مشکوکی نظیر اردشیرجی سرجاسوس انگلستان، و عضو لژ بیداری، حسینقلی خان نواب فراماسون و از وابستگان و عوامل سرویسهای اطلاعاتی انگلستان، سید حسن تقی زاده، محمدعلی فروغی، حیدرخان عمواوغلی، علیقلی خان سردار اسعد، جعفرقلی خان سردار بهادر و... در بدنه نهضت رسوخ و سرانجام آن را به انحراف بکشانند. انحراف و شکست مشروطیت که صادق ترین هواداران خود را قربانی کرد صحت دیدگاه و دشمن شناسی شریعت خواهان و در راس آنان شیخ شهید را به اثبات می رساند. همین امر از سوی دیگر اشتباه دیگر شریعت خواهان در همکاری با عناصری که هیچ سنخیتی بین آنان و رهبری روحانی نهضت وجود نداشت را ثابت می کند. عبرت دیگر توجه به نقش واسطه ها و توطئه دشمن در ایجاد اختلاف و درگیری بین رهبران نهضت است. عناصر واسطه و نفوذی در بین رهبریت روحانی نهضت با اقدامات زیرکانه خود، منجر به بروز اختلاف و شکاف بین روحانیون شد و آنان به جای حفظ وحدت در بین صفوف خود به جان یکدیگر افتادند و دشمن نیز ابتدا با سکوت و یا همراهی آنان مشروعه طلبان را سرکوب و سپس به سراغ خود آنان آمد. ترور سید عبدالله، سرکوبی ستارخان، انزوای سید محمد طباطبایی، مرگ مشکوک آخوند خراسانی و... همگی حکایت از نقش تخریبی عناصر واسطه در جریان نهضت می باشد.

یادداشت‌های مرتبط به تاریخ تحولات سیاسی ایران: بررسی مولفه های دین - حاکمیت - مدنیت و تکوین دولت - ملت در گستره هویت ..

شباهنگ

1403/02/05

            ﷽
با وسواس بیشتری نسبت به کتاب‌های معمول، نویسنده را بررسی می‌کنم و ناشر را چون کتاب تاریخی‌ هست و گوش جان می‌سپارم و قلم و یادداشت برداری. 
همزمان هم یک کتاب تاریخی دیگر را پیش می‌برم از یک نویسنده‌ی دیگر که محتوای نسبتا مشابهی با همین کتاب دارد اما کلا فکر نویسنده با این دوستمان فرق می‌کند و یک جور دیگر به قضایا نگاه می‌کند. 

این بزرگوار قطور از پس از اسلام شروع می‌شود و شامل تاریخ حکومتچه های ایرانی است و جزئیات مقبولی دارد اما خیلی جدی و جزئی به بررسی صفویه، قاجاریه، پهلوی می‌پردازد با جزئیات مشروح‌تر.
کتاب محدود به این نیست که پایتخت اینجا بود و لباس‌ها این شکلی بود و فلان شازده به فلانی تاخت و این هم مفاد فلان قرارداد و تمام!

چند مسئله که شاید ریشه‌های فرهنگی و فلسفی داشته باشد خوب بررسی می‌شود:
هویت اسلامی ملی در عهد صفویه و افول آن پس از صفویه
ایجاد یک هویت مصنوعی در پهلوی و شکست آن
مراحل تجدد در ایران. اصلا تجدد خوب است یا بد؟
علما و روشنفکرها چه کسانی بودند و چه نقشی داشتند؟
علل افول پهلوی و انقلاب اسلامی

این چند مورد مسائل نسبتا اختلافی با آن کتاب دیگر بود (تاریخ ایران مدرن، یرواند آبراهامیان)
اینجا انگار  همه‌ی نقش‌ها و شخصیت ها شرح داده می‌شد چه فرنگ رفته چه حوزه رفته. اما در روایت آبراهامیان قشنگ مشهود بود که انگار حوزه رفته‌ها خار چشم اند!
علل انقلاب اسلامی هم تفاوت داشت. آبراهامیان گزارش‌های درستی نقل می‌کرد و وضعیت فقر و سطح پایین زندگی و سواد و این آمارها که همه جا هست را می‌گفت اما علت انقلاب را مثلا اختلاف طبقه اقتصادی به علت فلان رویکرد منفی دولت در توزیع ثروت می‌دانست. (انگار اهل فن به این می‌گویند تفسیر مادی تاریخ و ماتریالیسم تاریخی)توجه کمی به چالش‌های عمیق بین مردم و حکومت که ریشه‌های مذهبی داشت، می‌کرد. 

چیزی جا ماند؟
          
همانطور که
            همانطور که در کتاب آمده  تاریخ به دو روش بررسی و نگارش می‌شود: تاریخ نقلی و تاریخ تحلیلی. تاریخ نقلی به  سال و روز وجزئیات رویداد ها می‌پردازد و تاریخ تحلیلی، همانطور که از اسمش پیداست رویداد ها را تحلیل و ریشه‌یابی می‌کند.
«تاریخ تحولات سیاسی ایران» از نوع تاریخ تحلیلی است.
مورخ(ان) کار خود را از ابتدای شکل‌گیری حکومت در این سرزمین آغاز می‌کند. از حکومت مادها تا صفویه بصورت اجمالی بررسی می‌شود. 
اصل کتاب از صفویه شروع می‌شود. نقطه‌ای مهم در تاریخ ایران. نویسنده(گان) ریشه یابی و بررسی مولفه های اساسی دیانت و حکومت را از صفویه شروع می‌کند، در قاجاریه به اوج می‌رساند و در پهلوی به پایان می‌برد.
مولفه‌ دیانت همان وجه تمایز این کتاب تاریخ معاصر است. مولفه‌ای مهم که در بیشتر کتاب های تاریخی( که عمدتاً از دسته همان تاریخ نقلی هستند) مورد اجحاف قرار گرفته است.
دیگر فصل خاص کتاب، نگاهی به تکاپوی سیاسی_فرهنگی فراماسونری در ایران است؛طولانی‌ترین فصل کتاب. نویسنده به خوبی با ارائه مستندات و گاه با بحث تئوریک خود را از اتهام توهم توطئه مبرا کرده است و توجه خواننده را به این گروه افراد پرکار و مهم تاریخ معاصر جلب کرده است.

کتاب در بیست فصل نگارش شده است:
۱) مقدمه‌ای بر تاریخ ایران از گذشته تا صفویه
۲)ظهور شیعیان صفوی یا اعظم حوادث ایران و اسلام
۳) دوران گذر( از نادرشاه افشار تا آغا محمد خان قاجار)
۴)دوران قاجاریه( از ابتدای قاجاریه تا آغاز دورهٔ ناصری)
۵)ایران و نیم قرن پادشاهی ناصرالدین شاه
۶)ملاک خدمت و خیانت بر اساس موازنهٔ مثبت و منفی در تاریخ تحولات ایران از معاهدهٔ ترکمنچای تا تحریم تنباکو
۷) تحلیل تاریخی قیام تحریم تنباکو
۸) تحلیلی از وضعیت ایران در دورران سلطنت مظفرالدین شاه و بحث پیرامون چند قرارداد استعماری 
۹)نهضت مشروطیت؛ ریشه های تاریخی نهضت مشروطیت 
۱۰)جریان شناسی نهضت مشروطیت
۱۱)نجف و مشروطیت ایران پس از فتح تهران
۱۲)علل و عوامل مظلومیت و شهادت شیخ فضل‌الله نوری
۱۳)دو سطح تحلیل تاریخ تحولات ایران 
۱۴)مقابله علما با استعمار و نقد و بررسی شرق‌شناسی و تاریخ‌نگاری مشروطیت
۱۵) پادشاهی نافرجام، دولت های ناپایدار
۱۶)مقدمات فکری و سیاسی پیدایش حکومت پهلوی و مسئله دین و دولت و تجدد
۱۷) پادشاهی یک قزاق (از کودتای ۱۲۹۹ش تا شهریور ۱۳۲۰ش)
۱۸) ایران در حکومت پهلوی دوم(۱۳۲۰_۱۳۵۷)
۱۹)نگاهی به تکاپوی سیاسی_فرهنگی فراماسونری در ایران
۲۰)بررسی ده واقعه و موج تاریخی در پنج قرن اخیر ایران