یادداشت سید طاها

        "همیشه شوهر" یا "شوهرباشی"، یکی از آثار کمتر شناخته شده‌ی فئودور داستایفسکی است که به بررسی پیچیدگی‌های روابط انسانی، به ویژه در قالب ازدواج، می‌پردازد. این رمان گرچه در مقایسه با آثار حماسی و فلسفی داستایفسکی مانند "برادران کارامازوف" و "جنایت و مکافات" کمتر مورد توجه قرار گرفته، اما به عنوان یک اثر روانشناختی و اجتماعی، نکات قابل تاملی را پیش روی خواننده می‌گذارد.

تقابل با دیگر آثار داستایفسکی
تمرکز بر روابط فردی: برخلاف آثاری مانند "برادران کارامازوف" که به مسائل فلسفی و اخلاقی بزرگ می‌پردازد، "همیشه شوهر" بر روابط بین فردی، به ویژه روابط زناشویی، تمرکز می‌کند. این رمان، نگاهی عمیق به روان شخصیت‌ها دارد و تلاش می‌کند تا پیچیدگی‌های احساسات و انگیزه‌های آن‌ها را آشکار کند.
طنز تلخ: در مقایسه با آثار جدی‌تر داستایفسکی، "همیشه شوهر" از طنز تلخ بیشتری بهره می‌برد. داستایفسکی در این رمان، به طرز طنزآمیزی به برخی از ویژگی‌های جامعه و انسان‌ها می‌پردازد و خواننده را به تفکر وامی‌دارد.
شخصیت‌های پیچیده: شخصیت‌های "همیشه شوهر" مانند دیگر آثار داستایفسکی، پیچیده و چند بعدی هستند. این شخصیت‌ها با تضادهای درونی دست و پنجه نرم می‌کنند و رفتارهای آن‌ها گاه غیرقابل پیش‌بینی است.
موضوع خیانت: خیانت یکی از موضوعات اصلی این رمان است. داستایفسکی با بررسی دلایل و پیامدهای خیانت، به تحلیل پیچیدگی‌های روابط انسانی می‌پردازد.