یادداشت Mohammad Sadeq Alizadeh

                از #حمید_حسام پیش از این #آب_هرگز_نمی_میرد را خوانده بودم. روایت حسام در آنجا، منسجم است؛ دست مخاطب را گرفته و صاف میبرد در دل حادثه. چه اهمیتی دارد؟ در روایت وقتی مخاطب، فاصله ای با واقعیت احساس نکند یعنی خاطره نگار، کار خودش را درست انجام داده. این را از آن جهت گفتم که بگویم نقدی که در ادامه بر #کتاب #خداحافظ_سالار وارد خواهد آمد به معنای نفی تواناییهای حسام نیست. «خداحافظ سالار» قرار بوده روایت زندگی یک زن که زندگی اش هم خیلی بالا و پایین داشته. #کتاب اما این خصوصیت را ندارد. ظریف نیست. حکم یک بنای در حال ساخت را دارد که به مرحله سِفت کاری رسیده و رها شده. ظرافت ندارد. 
همین موضوع هم تو را مشکوک میکند که احتمالا مواد و متریال از پیش آماده ای وجود داشته و حالا خاطره نگار آمده و بدون آنکه دستی به سر و روی متریال بکشد و روایت خام آنها را منسجم و روان کند، صرفا خط اول و آخر تدقیق شده و نخ تسبیح آن طراحی و کتاب روانه چاپ شده. برای همین هم روان و یکدست و منسجم نیست. مثلا تاریخ تویش گم است. یکباره از ابتدا و اواسط #جنگ پرتاب میشوی به سالهای آخر. باگ دارد. خاطره نگار لاجرم باید اینها را رفع میکرده که ظاهرا نکرده یا تلاشش ناکام بوده. منهای اینها، شروع کتاب هم بیش از آنکه دست مخاطب را گرفته و به تماشا ببرد، بالای منبر رفته و انگار که قصد شیرفهم کردن و اقناع مخاطب را داشته. 
این بخش را وقتی میخوانی، حس میکنی وارد یک دوره فشرده رفع شبهات شده ای که قرار است به شبهه حضور نظامی ایران در سوریه پاسخ بگوید. «خداحافظ سالار» ایراد عمده دیگری هم دارد و آن عنوانی است که برایش انتخاب شده. البته این عبارت، فلسفه و معنایی دارد که درون کتاب توضیح داده شده و مخاطب هم آن را درک میکند اما این درک در بطن و کانتکست متن کتاب قرار دارد. حالا وقتی که نفس این عبارت را از کانتکست اصلی آن بیرون میکشی، عقبه معنایی را از عبارت گرفته و آن را سترون کرده ای و طبعا مخاطب برای فهم عبارت، آن را به کانتکست معنایی فرهنگ عامه برده و معنادار میکندش که از قضا معنای شایسته ای نخواهد داشت آن هم برای کتابی که قرار بوده خاطرات زندگی یک زن باشد. 
با همه اینها خواندن کتاب، به خصوص بخش اولش که اتفاقات بالای منبر هم رفته اما توصیف دقیقتری از بحران #سوریه دارد و اگر فارغ از کیفیت کتاب، نقب زدن به اصل واقعیت برایتان اهمیت دارد، توصیه می شود.